Imię: Zygmunt Nazwisko: Lewartowicz

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Zygmunt
  • Lewartowicz
  • 1893-12-20
  • 1942-12-23
  • Warszawa
  • Nie
  • Spoza Warszawy
  • Łódź, ul. Nawrot 2
  • Warszawa
  • Żyd
  • dobry
  • wyższe
  • na powierzchni
  • kosztowności, pieniądze
  • donos/denuncjacja, rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone na posterunku
  • Zygmunt Lewartowicz, żonaty z Zofią z d. Ryterband. Był prawnikiem wykształconym w Grenoble we Francji, Zofia pianistką po konserwatorium. Mieli jednego syna Kazimierza (ur. 1930). Rodzina była zasymilowana, zamożna. Na początku września 1939 r. uciekli do Warszawy, gdzie przeżyli ciężkie bombardowania. Po kapitulacji wrócili do Łodzi. Wkrótce jednak ponownie wyjechali do Warszawy, na fałszywych papierach. Mieli to samo nazwisko, ale jako wyznanie - prawosławie. Zamieszkali u kuzynów, lecz gdy zaczęła się budowa muru, Zygmunt Lewartowicz stwierdził, że nie zamieszka w getcie, i rodzina wyprowadziła się. Zygmunt prowadził interesy, handlował. Kazik również- nauczył się robić zaciemnienia, zainwestował też w biznes zapałczany. Gdy wybuchła wojna niemiecko-rosyjska, bycie prawosławnym przestało być bezpieczne. Zygmunt miał kontakty z metodystami, i dzięki biskupowi metodystów dostali papiery, że należą do ich wyznania. W sierpniu/wrześniu 1942 r. przyszła do nich niemiecka policja, i zabrała wszystkich troje do więzienia na ul. Daniłowiczowską. Ktoś zadenuncjował ich, że handlują walutą, i że są Żydami. Zygmunt przekonał Niemców, że są metodystami, i żona z synem zostali zwolnieni. Po kilku dniach dostali telefon, że mają natychmiast uciekać - Niemcy zorientowali się, że jednak są Żydami. Zygmunt został przewieziony na Pawiak, a stamtąd wysłany do getta. 21.12.1942 wyszedł z getta z placówką i dołączył do ukrywającej się żony i syna. Następnego dnia źle się poczuł, i został zabrany do szpitala, gdzie umarł z powodu perforacji żołądka.

  • przed gettem, w getcie
  • donos, mieszkaniowe, szantaż, śmierć, życie prywatne/życie codzienne
  • pomoc indywidualna , pomoc lokalowa, z papierami aryjskimi
  • Zob. https://web.archive.org/web/20071218133108/http://www.najmici.net/my_war_years.htm