Given name: Maria Family name: Miller

  • YES
  • Female
  • Maria
  • Miller
  • Szpilberg
  • Maria Żubrowska
  • 1923-12-08
  • Warszawa
  • Yes
  • From Warsaw
  • Old Town, Midtown, Wola
  • Stare Miasto; ul. Ciepła; Baczki; ul. Waliców 10; Łódź; Paryż
  • Jewish
  • good
  • secondary
  • on surface , basement, hiding place in an apartment , in an apartment
  • other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in escape , blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out , in an apartment

  • Ojciec Marii, Chil Szpilberg, jest kupcem, matka – Luba z domu Szmidt – zajmuje się domem. Maria ma starszą siostrę Helenę, ur. 1921 i młodszą – Irenę, ur. 1926. Po wybuchu wojny ojciec Marii choruje ciężko na tyfus. Rodzina przenosi się do getta; Maria pracuje w fabryce guzików, nocami wytwarza szczotki, by móc sfinansować szkolne komplety swojej młodszej siostry. We wrześniu 1942, w czasie kotła na Miłej, Marysia przechodzi selekcję razem ze szwagrem, Markiem Frydmanem. Jej siostry i rodzice zostają deportowani. Marysia i Marek trafiają do transportu do Treblinki tydzień później; uciekają z wagonu, wracają do Warszawy, wracają do getta. Maria wychodzi na aryjską stronę w styczniu 1943; wyrabia kenkartę, pracuje w zakładach Philips’a, fabryka zapewnia jej mieszkanie. Maria przeżywa przesłuchanie na Gestapo, zostaje uwolniona. Bierze udział w powstaniu warszawskim, w szeregach Armii Ludowej. Zostaje w Warszawie do wejścia Rosjan. Po zakończeniu wojny przenosi się do Łodzi. W 1957 emigruje z rodziną do Francji.

  • outside of the ghetto, before formation of the ghetto, in the ghetto, deportation
  • atmosphere, author, children, youth, air raid, Poles, Jewish police, aid, rescue attempts, selection, the 'Aryan' side, blackmail, szmalcowniks / blackmailers, Shops, terror, prison, around the author, escaping the ghetto, deportation, everyday life, private life, Jews
  • Cz. 3 filmu