Given name: Ludwika (Wisia) Family name: Oberleder
- NO
- Female
- Ludwika (Wisia)
- Oberleder
- Po mężu Borkowska, Haran
- Czesława Piekarzewska
- 1920-01-17
- Kraków
- Yes
- Not in Warsaw
- Kraków
- Warszawa – ul. Narbutta, ul. Słoneczna, Ulrychów, Milanówek, Wrocław, Warszawa – ul. Św. Andrzeja Boboli (od lat 60-tych XX w. do 2002 – ul. Chodkiewicza), Izrael
- Jewish
- good
- secondary
- on surface
- valuables, money
- delation/denunciation, other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
-
Ludwika Oberleder, rocznik 1920, z zamożnej krakowskiej rodziny, ojciec – Jehoszua (Jan) Oberleder ma dużą firmę budowlaną; w domu mówi się po polsku. Ludwika kończy prywatne liceum im. Królowej Jadwigi. Po jej maturze Oberlederowie przeprowadzają się w 1938 do Warszawy. Ludwika zdaje na Politechnikę, nie dostaje się. Jej siostra kończy przed wojną studia na AWF. Po wybuchu wojny próbują uciekać na wschód, gubią się i na pewien czas rodzina się rozdziela – Jan dociera do Lwowa, kobiety wracają do Warszawy. Zmieniają kilka razy adres, dzięki pomocy przyjaciółki znajdują bezpieczne schronienie w Milanówku. Wyrabiają aryjskie dokumenty. Ludwika pracuje w wytwórni jedwabiu, zdaje egzamin mistrzowski, lubi swoją pracę i dobrze zarabia. Ojciec dociera do Milanówka; ze Lwowa przyjeżdża za nim grupa krewnych; wszyscy przetrwają wojnę w Milanówku. Znajomi z pracy wciągają Ludwikę do działalności w konspiracyjnym i antysemickim Stronnictwie Narodowym, nie może odmówić. W latach 1945 – 1950 Ludwika mieszka z rodzina we Wrocławiu, w 1950 przeprowadzają się do Warszawy. W 1956 wyjeżdża z mężem, Wiktorem Borkowskim, do Izraela. Ma syna Michała. Umiera w 2001.
- administrative, denunciation , Germans operations, Poles operations, economic, collaboration, underground activity, housing, help, work, blackmail, private/everyday life
- antisemitism, atmosphere , Gestapo/gendarmerie, hosts, other help, monastery/church, Polish underground movement , contacts with other Jews , costs, long-lasting help, individual help , one-off help, housing assistence , help from Jews, material help , outside of Warsaw, work, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents , acquaintances
-
Related sources:
- Str. 8
-
Related people:
-
Właściciel domu z Narbutta
(Neighbor)
We wrześniu Oberlederowie opuszczają swoje mieszkanie, pakując najpotrzebniejsze rzeczy, ruszają na wschód. Przerywa...
-
Dozorczyni z Narbutta
(Neighbor / Denouncer)
Nęka rodzinę Oberlederów, o których wszyscy wiedzą, że są Żydami. Dozorczyni odgrywa ważną rolę w kamienicy. Brama j...
-
Wdowa z Ulrychowa
(Neighbor / Aider )
Handluje na Kercelaku, dobrze sobie radzi. Wynajmuje pokój w swoim domku Ludwice Oberleder, jej matce Dziuni i siost...
-
NN
Kochanek wdowy z Ulrychowa
(Denouncer)
Stale odwiedza właścicielkę domu, w którym wynajmują pokój Ludwika, Dziunia i Irena Oberleder. Jego przyjaciółka, go...
-
Gestapowcy
(Stranger)
Przyjeżdżają na Ulrychów, do domu wdowy, handlującej na Kiercelaku, która wynajmuje pokój Ludwice, Dziuni i Irenie O...
-
Poznaniacy, sąsiedzi z Milanówka
(Neighbor)
Mieszkają w jednej willi z Oberlederami, nie wiedzą, że to Żydzi. Są przesiedleńcami z poznańskiego, w łazience, któ...
-
Nieznane
Zosia
(Acquaintance)
Narzeczona jednego z siostrzeńców Dziuni Oberleder, matki Ludwiki. Przyjeżdża do Milanówka razem z grupą krewnych Ob...
-
Nieznane
Basia
(Acquaintance)
Ma kilkanaście lat, kiedy w czasie okupacji pracuje jako pomoc u Dziuni Oberleder, matki Ludwiki Oberleder. Oberlede...
-
Oberleder
Dziunia (Fani)
(mother)
Pochodzi z całkowicie zasymilowanej rodziny, córka Mariem i Maurycego Neubergów. Mieszka w Krakowie, gdzie jej mąż,...
-
Modzelewski
Jerzy
(Acquaintance)
Ksiądz jest znany ze swojej inteligencji i dobroci, wygłasza kazania w parafii Św. Jadwigi. Chcąc go posłuchać Ludwi...
-
Oberleder
Irena (Ruth)
(siblings)
Rocznik 1915, pochodzi z Krakowa, z rodziny zasymilowanej, zamożnej, jej ojciec, Jan Oberleder, architekt, ma dużą f...
-
Pilecki
Leszek
(Acquaintance)
Znajomy Ludwiki Oberleder, przyjaźnią się, pracują oboje w CDSJ. Mieszka w Milanówku z babcią, rodzice nie żyją. Wci...
-
Oberleder
Jan (Jehoszua, Jozua, Jozue)
(father)
Syn Manaszesa i Ruchel z Salzbergów, ojciec Ludwiki Oberleder, ochrzczony w 1883. Przedsiębiorca, architekt, prowadz...
-
Nieznane
Perusia
(Acquaintance / Blackmailer)
Ukrainka, narzeczona syna przyjaciół Oberlederów. Perusia szantażuje ciotkę Ludwiki Oberleder; tłumaczy, że oni takż...
-
Nieznane
Narzeczony Perusi
(Acquaintance / Blackmailer)
Syn przyjaciół Oberlederów. Jego rodzice zgłaszają się do Jana Oberledera z prośbą o pomoc. Przyjaciółka Oberlederów...
-
Zosia (vel Lusia)
(Friend )
Poznaje Dziunię, matkę Ludwiki Oberleder przed wojną, na lekcjach francuskiego. Mieszkają blisko siebie, zaprzyjaźni...
-
nieznane
Siostra chłopaka z konspiracji
(Acquaintance)
Jej brat należy do konspiracyjnej grupy, której członkinią jest także Ludwika Oberleder. Ma dyżur w magazynie z bron...
-
nieznane
Syn sąsiadów Oberlederów
(Acquaintance / Neighbor / Aider )
Jego rodzice i dziadkowie zajmują połowę willi w Milanówku. W drugiej części mieszkają Oberlederowie. Sąsiedzi Oberl...
-
Burmistrz Milanówka
(Stranger / Aider )
Ludwika Oberleder przyznaje się sąsiadowi, że dostali anonim sugerujący, że są Żydami. Sąsiad, oburzony zabiera Ludw...
Related places:
-
Narbutta
W 1939 Ludwika Oberleder wraca z matką i siostrą do Warszawy po ucieczce na wschód.
-
Ulrychów
Ludwika Oberleder przeżywa z siostrą wizytę Gestapo.
-
Puławska 28
Ludwika Oberleder z matką i siostrą uciekają z Ulrychowa, znajdują schronienie u przyjaciółki matki.
-
Milanówek
Ludwika Oberleder z matką i siostrą znajduje mieszkanie w Milanówku.
-
Milanówek
Ludwika Oberleder chodzi na msze do kościoła z powodu sympatii do proboszcza Jerzego Modzelewskiego.
Related events:
- Ludwika Oberleder wraca z matką i siostrą do Warszawy, po przerwan... 1939-10-15 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions / Danger) ,
- Ludwika Oberleder mieszka z matką i siostrą na Ulrychowie, wynajmu... 1940 (Help / paid / housing/hiding place / finance/money / emergency help / Independent Jewish actions / Danger) ,
- Ludwika Oberleder z matką i siostrą uciekają z Ulrychowa, znajdują... 1940 (Help / free of charge / one-off/short-lasting / long-lasting / housing/hiding place / documents / emergency help) ,
- Ludwika Oberleder z matką i siostrą przeprowadzają się do domu w M... 1940 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions / work) ,
- Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej Dziunia Oberleder chce ścią... 1941 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / other help / helping other Jews ) ,
- Oberlederowie i ich krewni (17 osób z Sambora) mieszkają w Milanów... 1941 (Help / Independent Jewish actions ) ,
- Ludwika Oberleder chodzi regularnie do kościoła w Milanówku. Probo... (Help / other help / Independent Jewish actions ) ,
- Ludwika Oberleder pracuje w Milanówku w CDSJ, przyjaźni się z inny... (Independent Jewish actions / work / Danger) ,
- Siostra Dziuni Oberleder dostaje anonimy z żądaniem pieniędzy. Obf... (Blackmail/"Szmalcowanie" / at home / Danger) ,
- Ludwika Oberleder spotyka się ze znajomymi wieczorem. Jest godzina... (Independent Jewish actions ) ,
- W przeddzień ślubu siostry Oberlederowie dostają anonim, mają się... (Help / Blackmail/"Szmalcowanie" / one-off/short-lasting / at home / Danger) ,
-
Właściciel domu z Narbutta
(Neighbor)
-
Geolocation assigned automatically. Currently verifying map location.