Given name: Artur Family name: Bardach (2)

  • (1, 2) NO
  • (1, 2) Male
  • (1) Artur , (2) Artur
  • (1) Bardach , (2) Bardach
  • (1) Adam Pawłowicz
  • (1) 1898
  • (1) 1943-1944
  • (1) Warszawa
    • (1) No
    • (2) No data
  • (1) From Warsaw, (2) No information
    • (1) Wola
  • (1) Ludwiki 1/60
  • (1) Lwów, Żoliborz
    • (1, 2) Jewish
    • (1) good
    • (1) higher
    • (1) on surface
    • (1) other danger, recognition
  • (1)

    Żonaty z Taubą (Tosią) z d. Berglau. Mieli jedną córkę Maję. Był doktorem socjologii, pracował na Uniwersytecie Warszawskim. Żona przed samą wojną skończyła studium asystentów społecznych. Mieszkali na Woli, ul. Ludwiki 1/60. Rodzina była bundowska, ateistyczna. Artur należał do PPS. Na początku wojny wyszedł na wschód, znalazł się we Lwowie. Tosia z córką próbowały bezskutecznie przedostać się do niego. Po powstaniu getta zamieszkały na ul. Zamenhofa 26, razem z rodziną Tosi, która przyjechała z Włocławka. Po wybuchu wojny rosyjsko-niemieckiej Artur Bardach przyjechał ze Lwowa do Warszawy, i jego przedwojenni koledzy z PPS pomogli mu ukryć się po aryjskiej stronie. Artur naciskał, aby Tosia z córką wyszły z getta. Tosia Bardach obawiała się jednak życia po stronie aryjskiej. W czasie wielkiej akcji cała rodzina została złapana na Umschlagplatz, spędzili noc w budynku szpitala. Spotkali tam byłego męża siostry Tosi, który był policjantem. Pomógł im się wydostać z Umschlagplatzu i wrócić do getta. Rodzina zaczęła pracę w szopie Szulca. Postanowili po kolei wychodzić na stronę aryjską. Tosia z Mają próbowały trzykrotnie przejść przez bramę; za trzecim razem Tosia została zastrzelona. Maja opuściła getto ukryta w ciężarówce, pod szmatami wywożonymi z getta. Ojciec umieścił ją na Żoliborzu, gdzie mieszkała kolejno u kilku rodzin. Maja miała zły wygląd, nie wychodziła z domu. Artur Bardach został zadenuncjowany i zginął.

    (2)

    W czasie okupacji pracował w Pracowni Architektoniczno-Urbanistycznej na Krasińskiego 18. Miał dokumenty aryjskie.

    • (1) help
    • (2) work
    • (1) contacts with other Jews , long-lasting help, with Aryan documents
    • (2) work, with Aryan documents