Imię: Natan Nazwisko: Gross

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Natan
  • Gross
  • Franciszek Grymek
  • 1919-11-16
  • Kraków
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Kraków
  • Warszawa, Izrael
  • Żyd
  • średnie
  • na powierzchni
  • kosztowności, pieniądze, towary
  • inne zagrożenie, rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone ucieczką, w mieszkaniu

  • Urodzony w Krakowie, najstarszy syn Jakuba i Sary Grossów, miał dwóch braci - Josefa i Jerzego, i siostrę - Klarę. Rodzice posiadali dwa sklepy ze składem porcelany, kryształów, szkła i lamp, ulokowane na Rynku Głównym, byli majętni i mieli dużo znajomości. Rodzina była religijna i tradycjonalistyczna. Zatrudniali guwernantkę, kucharkę, sprzątaczkę. Natan wychowywał w dość zamkniętej społeczności żydowskiej. Mieszkali na parterze dwupiętrowego domu. W 1938 Natan zrobił maturę, zaczął studiować prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim; równolegle studiował na ASP. Zaraz po wybuchu wojny ojciec Natana i brat Josef uciekli na wschód. Część domu państwa Gross została zajęta i wprowadzili się tam niemieccy robotnicy. Jerzy z rodziną dzielili z nimi mieszkanie aż do grudnia 1940r., kiedy to musieli wynieść się z Krakowa na mocy decyzji o wysiedleniach Żydów. Natan z matką i rodzeństwem przenieśli się do Wieczystej, do wynajętego przez matkę mieszkania. Później musieli przenieść się jeszcze dalej - do Grębałowa. W sierpniu 1942 r. pojechał z rodziną do Wieliczki, na mocy uchwały o przesiedleniu Żydów do Wieliczki. Po kilku dniach uciekli z Wieliczki do krakowskiego getta. Mieszkali tam kilka miesięcy. W 1943 r. wydostali się z terenu getta, ukrywali się u różnych znajomych matki po aryjskiej stronie. Następnie uciekli do Warszawy, gdyż w Krakowie rodzina Grossów była zbyt rozpoznawalna. Natan posługując się sfałszowanymi aryjskimi papierami, ukrywał się wraz z bratem Jerzym u różnych ludzi lub w wynajętych lokalach w Warszawie po aryjskiej stronie. Natan współpracował z podziemiem, kolportował prasę konspiracyjną. Po wojnie skończył reżyserię. W 1950 wyemigrował do Izraela. Zmarł w 2005 roku w Tel-Avivie.

  • działania Polaków, pomoc, życie prywatne/życie codzienne
  • antysemityzm, atmosfera, dzieci, gospodarze, inna pomoc, z papierami aryjskimi, znajomi

  • Yoram Gross podaje w swoich wspomnieniach numer domu: Ciasna 5.

  • s. 266