Imię: Irena Nazwisko: Grodzińska

  • TAK
  • Kobieta
  • Irena
  • Grodzińska
  • Orna Jagur
  • około 1927
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Łódź
  • Warszawa – ul. Grójecka 81, ul. Rybińskiego, ul. Zagórna, Tel-Aviv
  • Żyd
  • wyższe
  • inna, piwnica, w mieszkaniu
  • inne zagrożenie
  • Córka Teofili i Tadeusza Klingerów. Jest z rodzicami z getcie, pracuje w szopie Toebbensa. Poznaje Józka Grodzińskiego. Ma zamieszkać u wuja, Władka Klingera, który ukrywa się z żoną po aryjskiej stronie. Z powodu bólu zęba nie wychodzi do nich z getta w umówionym terminie. W tym czasie Władka zabierają Niemcy. Irena przez ok. trzy miesiące ukrywa się u alkoholiczki, urządzającej huczne imprezy. Józek zabiera ją stamtąd, mieszkają razem na Pradze. Jakiś czas potem trafia z Józkiem do bunkra „Krysia” na Grójeckiej, gdzie ukrywa się ponad 30 Żydów, w tym także Emanuel Ringelblum. W listach, które wymienia z matką skarży się na trudne warunki, panujące w schronie. Bronisław Bakal, u którego mieszka jej matka, zgadza się przyjąć Irenę i Józka. Ma do nich dołączyć ojciec Ireny, jego kryjówka zostaje jednak odkryta, Klinger prawdopodobnie zażywa cyjanek, który ma przy sobie. Po wybuchu powstania rozdzielają się, Irena trafia do Szklanego Domu, po upadku powstania zesłana jest na roboty do Niemiec. Po wyzwoleniu Michał Kurz-Kowalski mieszka z Teofilą, Ireną i Józkiem w kamienicy na Zagórnej. Irena kończy filologię, jej mąż, Józek - Politechnikę. Po ukończeniu przez nich studiów, Teofila, Michał, Irena i Józek emigrują do Izraela.

  • powstanie warszawskie, poza gettem, przed gettem, w getcie, wysiedlenie
  • działania Niemców, życie prywatne / życie codzienne
  • atmosfera, autor, inteligencja, kryjówka, lekarze, medycyna, mieszkaniowe, młodzież, nalot, Niemcy, Polacy, pomoc, próby ratunku, selekcja, strona aryjska, szopy, świadomość Zagłady, wokół autora, wyjście z getta, wypadki, wysiedlenie, życie codzienne, życie prywatne, Żydzi
  • Irena po wojnie opisze sytuację w bunkrze, wybudowanym na terenie posesji Mieczysława Wolskiego:

    Orna Jagur, Bunkier „Krysia”, Łódź, Oficyna Bibliofilów, 1997. ISBN 83-86058-75-7

    „W porównaniu z innymi żydowskimi kryjówkami w Warszawie warunki panujące w „Krysi” mogły uchodzić wręcz za komfortowe. Niemniej życie w podziemnym schronie wiązało się z szeregiem uciążliwości. Panował w nim zaduch i niezmiennie wysoka temperatura, we znaki dawała się również plaga pluskiew. W ciągu dnia lokatorzy musieli zachowywać absolutną ciszę, aby nie zwrócić uwagi pracujących w ogrodzie robotników. Otwarcie klapy i wpuszczenie świeżego powietrza było możliwe wyłącznie w nocy. Pozostawanie w stałym zamknięciu – w ciągłym zagrożeniu i w towarzystwie w tej samej, małej grupy osób – nieuchronnie rodziło problemy psychologiczne i wzajemne niesnaski. Orna Jagur wspominała, że zła atmosfera była często powodowana apodyktycznym i konfliktowym zachowaniem „Borowskiego”. W trakcie pobytu w schronie samobójstwo popełniła 13-letnia dziewczynka o imieniu Basia (Wolski wraz z siostrzeńcem pogrzebali jej ciało w ogrodzie)”.
    https://pl.wikipedia.org/wiki/Bunkier_%E2%80%9EKrysia%E2%80%9D#CITEREFJagur1997

  • Str. 15 – 17