Given name: Juliana (Basia) Family name: Grosiak
- NO
- Female
- Juliana (Basia)
- Grosiak
- Bartkiewicz
- Starzewska
- 1911-07-18
- Piotrowice powiat Radom
- Yes
- From Warsaw
- Mokotów
- ul. Kazimierzowska 63 m 11
- Polish
- on surface , basement
- other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
-
Córka Wojciecha i Anny Bartkiewiczów. W 1940 trafia na Pawiak, zwolniona w 1942; wynajmuje pokój Efraimowi i Jadwidze Rozencwajgom z córeczką Sarą i ich kuzynce Dorze Erman. Szybko orientuje się, że jej lokatorzy są Żydami. Ustala reguły bezpieczeństwa, opiekuje się nimi i pomaga. Uczy Efraima poprawnie mówić po polsku, wszystkich troje uczy modlitw i obyczajów katolickich. Miesiąc później zgadza się zaopiekować roczną Wandą Słońską; dziecko jest ciężko chore. Basia leczy ją i traktuje jak córkę do końca okupacji. Regularnie odwiedza z Wandą jej matkę, Irenę, ukrywającą się na Żoliborzu. W mieszkaniu Basi jest jeszcze jedna lokatorka, określana jako „Gwiazdeczka”, z relacji wynika, że mogła to być prostytutka; początkowo zachowuje się agresywnie wobec żydowskich lokatorów. We wrześniu 1944 Basia i jej lokatorzy opuszczają Warszawę. Basia z Wandzią i Aniela z Zosią znajdują schronienie u krewnych Barbary w okolicach Radomia. W kwietniu 1945 Basia dociera z Wandą do Łodzi, gdzie mieszka Irka. Kilka dni później Basia wraca do Warszawy.
- Warsaw Uprising
- administrative, Germans operations, Poles operations, underground activity, housing, help, work, blackmail, "szmalcownictwo", private/everyday life
- atmosphere , illness, children, Gestapo/gendarmerie, hosts, other help, Polish underground movement , contacts with other Jews , costs, medical, long-lasting help, individual help , housing assistence , help from other organisation , quarter/district, material help , blackmailer/ "szmalcownik", acquaintances
-
Related sources:
- Str. 13
-
Related people:
-
Rozencwajg
Sara
(Person who is aided )
Jesienią 1942 razem z matką, Jadwigą Rozencwajg (Anielą Kusarek) znajduje schronienie u Basi Grosiak na Mokotowie; k...
-
Rozencwajg
Efraim
(Person who is aided )
Warszawa – ul. Kazimierzowska 63 m 11; Tel-Aviv
-
Erman
Dora
(Person who is aided )
W 1939 ucieka z rodziną, do 1942 ukrywa się w okolicy Kielc. Jesienią 1942 znajduje schronienie w mieszkaniu Basi Gr...
-
Rozencwajg
Jadwiga
(Person who is aided )
W 1939 ucieka z rodziną, do 1942 ukrywa się w okolicy Kielc. W październiku 1942 roku wynajmuje pokój u Basi Grosiak...
-
Krasucka – Zawisza
Janina
(Acquaintance / Aider )
Znajoma Juliany (Basi) Grosiak. Basia ceni ją za pomoc i wsparcie, jakiego doznała ze strony Janiny w czasie, kiedy...
-
Słońska
Wanda
(Person who is aided )
Córka Ireny i Romana Słońskiego, adwokata. Jest przez pewien czas w getcie. Jej ojciec żyje na powierzchni, matka uk...
-
Nieznane [sąsiadki Basi Grosiak]
(Neighbor)
Przychodzą do Basi z dozorczynią, kiedy po okolicy roznosi się wiadomość, że Basia Grosiak przygarnęła dziecko. Pyta...
-
Nieznane
„Gwiazdeczka”
(Neighbor)
Młoda kobieta, mieszkająca u Basi Grosiak. Nie jest jasne, czy jest lokatorką, czy może kuzynką Basi. Prowadzi tryb...
-
Nieznane Garlińska
(Aider )
Lekarka, znajoma doktora Józefa Wierzbowskiego (Wajnbauma), brata Romana Słońskiego, ojca Wandzi Słońskiej. Od listo...
-
Wierzbowski
Józef
(Acquaintance)
Lekarz internista, syn Adolfa i Marii z Blumów. Brat Romana Słońskiego, adwokata, ojca Wandzi Słońskiej, która od li...
-
Nieznane [administrator]
(Neighbor)
Wiosną 1943 Basia Grosiak przychodzi do niego z Wandzią, chce ją zameldować. Administrator jest policjantem, formali...
-
Nieznane [woźny w biurze meldunkowym]
(Aider )
Wiosną 1943 przychodzi do niego Basia Grosiak, która ma problemy z zameldowaniem Wandzi; administrator nie chce tego...
-
Mizgier-Chojnacki
Włodzimierz
(Acquaintance)
W 1943 załatwia aryjskie dokumenty dla Staśka (Efraima Rozencwajga) i jego kuzynki Waci (Dory Erman), mieszkających...
-
Nieznane [policjant]
(Stranger)
Policjant pojawia się latem 1943; przychodzi rano. Otwiera mu drzwi Aniela. Basia Grosiak jest w kuchni z Wandzia, c...
-
Słoński
Roman
(Acquaintance / Aider )
Ojciec Wandy, mieszkającej od 1942 do 1945 u Juliany Grosiak. W czasie okupacji Roman żyje na powierzchni; matka Wan...
-
Nieznane [Gestapo]
(Stranger)
Wiosną 1944 zabijają jednego z lokatorów w kamienicy Basi Grosiak. Lokatorom nie wolno opuszczać mieszkań. Basia nie...
-
Nieznane [szewc]
(Acquaintance / Aider )
Wiosną 1944 przychodzi do niego Basia Grosiak z Wandzią, są sąsiadami. Wie, że szewc działa w konspiracji. Basia boi...
-
Nieznane [strażnik]
(Stranger)
Stoi na straży przy bramie, prowadzącej na teren gmachu SGGW, zamieniony na koszary Luftwaffe. Przechodzi obok niego...
-
Nieznane [SS-man]
(Stranger)
2 sierpnia 1944 widzi Basię Grosiak, którą wyrzucono z innymi lokatorami z budynku i przyprowadzono do koszar. Siedz...
-
Nieznane [żandarm]
(Stranger)
Basia Grosiak, Aniela i Wacia podchodzą do niego zmartwione: wyskoczyły z transportu do Pruszkowa, w zamieszaniu nie...
Related places:
-
ul. Kazimierzowska 63 m 11
Basia wychodzi z więzienia na Pawiaku, wynajmuje dwa pokoje Anieli Kusarek (Jadwidze Rozencwajg) z córeczką.
-
Nowogrodzka
Apelkirowie działają, by nie dopuścić do adopcji Natalii.Prawdopodobnie chodzi o Dom Dziecka im. ks. Baudouina, przy...
-
Nieznana
Basia Grosiak stara się zameldować Wandzię, ma z tym trudności.
-
Ul. Rakowiecka 26/30
Niemiecki strażnik komentuje wygląd Wandzi, sugerując, że pewnie jest Żydówką.
-
W pociągu do Pruszkowa
Basia Grosiak i Rozencwajgowie uciekają z pociągu, mała Zosia zostaje, odnajdują ją w Pruszkowie.
Related events:
- Basia Grosiak zostaje po dwóch latach zwolniona z więzienia na Paw... 1942-10 (Help / long-lasting / housing/hiding place / emergency help / other help) ,
- Basia Grosiak przez kilka dni obserwuje swoich lokatorów, którzy p... 1942-10 (Help / long-lasting / housing/hiding place / other help) ,
- Do Basi Grosiak zgłasza się jej znajoma, Janina Krasucka. Pyta, cz... 1942-11 (Help / long-lasting / housing/hiding place / documents / emergency help) ,
- Basia Grosiak bierze pod opiekę roczną Wandę. Musi jednak wyjeżdża... 1942-11 (Help / free of charge / one-off/short-lasting / housing/hiding place / other help) ,
- W mieszkaniu Basi Grosiak jeden pokój wynajmuje kobieta określana... 1942 (Denunciation / Danger) ,
- Basia Grosik z trudem doprowadza małą Wandzię do lepszego stanu, d... (Help / free of charge / one-off/short-lasting / long-lasting / emergency help) ,
- Basia Grosiak po nerwowym okresie przeżywa drobną stabilizację: ud... 1943 (Help / free of charge / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Basia Grosiak chce zameldować Wandzię na swoje nazwisko, jednak pr... 1943 (Help / one-off/short-lasting / documents / Danger) ,
- Basia Grosiak załatwia formalności związane z Wandzią, cały czas j... 1943 (Danger) ,
- Basia Grosiak załatwia dokumenty dla Staśka i Waci za pośrednictwe... 1943 (Help / long-lasting / housing/hiding place / other help) ,
- Wandzia przechodzi dyfteryt. Bada ją dr Garlińska, która ma zwycza... 1943 (Help / long-lasting / Danger) ,
- Aniela (Jadwiga Rozencwajg) zachodzi w ciążę. Dźwiga ciężkie wory,... (Help / one-off/short-lasting / long-lasting / housing/hiding place / finance/money) ,
- W kamienicy Basi Grosiak jest blokada, nie wolno wychodzić z miesz... 1944 (paid / emergency help / Danger) ,
- W niedzielne popołudnie Basia Grosiak wychodzi na spacer z Wandzią... 1944 (Danger) ,
- Drugiego sierpnia do kamienicy Basi Grosiak wpadają Niemcy i Ukrai... 1944-08-02 (Help / one-off/short-lasting / emergency help / Danger) ,
- Wygnana z kamienicy Basia Grosiak trafia z małą Wandzią do koszar... 1944-08-02 (Danger) ,
- Nie ma światła, wody, żywności. Basia Grosiak postanawia opuścić W... 1944-09-22 (emergency help / Danger) ,
- Basia Grosiak dowiaduje się na dworcu, że pociąg zawiezie ich do o... 1944-09-22 (other help) ,
-
Rozencwajg
Sara
(Person who is aided )