Given name: Antonina Family name: Żabińska

  • NO
  • Female
  • Antonina
  • Żabińska
  • Erdman
  • 1908-07-18
  • Petersburg
  • Yes
  • From Warsaw
  • Praga
  • Ratuszowa 1/3
  • Polish
  • on surface
  • other danger

  • Pisarka, przez męża Jana Żabińskiego związana z Ogrodem Zoologicznym w Warszawie. W czasie okupacji ukrywa razem z mężem na terenie opustoszałych pomieszczeń ZOO i we własnym domu Żydów, m.in. uciekinierów z warszawskiego getta. Ma syna Ryszarda (1932 – 2019) i córkę Teresę (1944). W 1965 roku otrzymała wraz z Janem Żabińskim tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata. Umiera w 1971 w Warszawie.

  • Poles operations, housing, help, private/everyday life
  • atmosphere , hosts, other help, contacts with other Jews , The Righteous Medal , long-lasting help, financial assistance, individual help , one-off help, housing assistence , help from Jews, material help , with Aryan documents , acquaintances

  • „W salonie stoi fortepian. W sytuacjach zbliżającego się zagrożenia np. spacerujących po Ogrodzie oficerów niemieckich - Antonina siadała przy instrumencie i grała różne utwory, których dobór przekazywał nielegalnym lokatorom określone informacje. Najczęściej był to sygnał dla wszystkich ukrywających się w domu i w piwnicy, że sytuacja jest groźna i należy „zniknąć”.
    Schodzimy do piwnic. Wielu uciekinierów z getta znalazło tu schronienie. To oni po latach świadczyli w Instytucie Yad Vashem o heroizmie pp Żabińskich. Ich nazwiska wypisane są na ścianie.
    Z piwnicy podziemny tunel prowadził na zewnątrz budynku. Na muzyczny znak Antoniny (najczęściej był to fragment Pięknej Heleny Offenbacha) nielegalni lokatorzy wydostawali się poza Willę, by schronić się wśród zarośli miedzy ptasimi wolierami”.

    https://zoo.waw.pl/willa-zabinskich/historia

  • Relacja Adolfa Bermana „Ci, co ratowali” w książce "Ten jest z ojczyzny mojej".

  • s. 65