"Haper" [Chaper] - porywacz, obiegow...

"Haper" [Chaper] - porywacz, obiegowa w getcie warszawskim nazwa młodego, zwykle wygłodzonego człowieka, czyhającego na wychodzące ze sklepu kobiety z zakupami, głównie chlebem. Haper rzucał się na ofiarę, wyrywał cokolwiek, co nadawało się do zjedzenia i natychmiast wbijał to w zęby. Ofiara, często i przechodnie, usiłowała odebrać łup, na ogół szarpiąc i bijąc hapera, który nie reagował, starając się jak najszybciej połknąć zdobyte jedzenie.

Autorka rozpoczęła pisanie 5 stycznia 1944 roku, a ostatni wpis pochodzi z 14 stycznia 1945 roku. Dziennik zapisany został w dziesięciu zwykłych, szkolnych zeszytach w kratkę. Powstawał nieregularnie. Bermanowa sięgała po pióro zapewne tylko wtedy, gdy znalazła wolną chwilę i kiedy starczało jej siły.
Kolejne zapisy, skrupulatnie datowane, prowadzone w języku polskim powstawały najpierw w okupowanej Warszawie ("w ukryciu"), potem w okup[owanej stolicy ("wolnej"), jeszcze później (znów "na aryjskich papierach") w kilku podstołecznych miejscowościach. Najstarsze opisane wydarzenie miało miejsce podczas Kampanii Wrześniowej 1939, ostatnie - trzy dni przed wyzwoleniem Warszawy (17 stycznia 1945).