Imię: Pola Nazwisko: Mendelsohn
- NIE
- Kobieta
- Pola
- Mendelsohn
- Kaminer, I v. Hirszman
- Pola Kamińska
- 1923-04-30
- Biłgoraj
- Tak
- Spoza Warszawy
- Biłgoraj
- Warszawa, ul. Dobra, Skorupki
- Żyd
- zły
- średnie
- w mieszkaniu
- kosztowności, pieniądze
- rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone wykupieniem
-
Pola Mendelsohn, ur. jako Pola Kaminer, 30.04.1923 w Biłgoraju. Córka Baraka i Sali z d. Grinberg, miała młodszego o 5 lat brata Niuśka. Ojciec miał drukarnię, rodzina była zamożna. Nie byli bardzo religijni. Pola skończyła przed wojną gimnazjum w Biłgoraju. Gdy wybuchła wojna, pierwsza bomba spadła na ich dom, który był największy w Biłgoraju. Przenieśli się do Hrubieszowa, do rodziny matki, a potem do Janowa Lubelskiego. W 1942 roku, gdy po roku tamtejsze getto zlikwidowano, wysłano ich do Kraśnika. Stamtąd wszystkie kobiety zabrano do Zaklikowa. Pola znalazła się tam razem z kobietami z rodziny. Udało im się przekupić strażnika, i dzięki pomocy starszego Niemca uciekły. Wracały lasami do Kraśnika, i zostały zatrzymane przez Polaków. Pola i jej kuzynka Rina uciekły, a ich matki i szwagierka Riny Halinka zginęły. Przez dwa tygodnie Pola i Rina były ukrywane w getcie w Kraśniku, a potem na aryjskich papierach wyjechały do Warszawy. W pociągu spotkały jakiegoś mężczyznę, który doradził im, aby nie jechały prosto do Warszawy, bo po drodze są łapanki na roboty. Zaprosił je do siebie do Lublina. W mieszkaniu ukrywał swoją żydowską żonę i jeszcze innych Żydów. Następnego dnia bezpiecznie pojechały z nim do Warszawy. Na dworcu spotkały męża Riny, Aleksandra Gliksmana, który również przyjechał z Kraśnika na aryjskich papierach. Zatrzymała ich od razu granatowa policja, ale udało im się wykupić. Pola i Rena mieszkały u p. Kostro na rogu Hożej i Skorupki przez 2,5 roku. Aleksander pracował w niemieckiej firmie. Pola dostawała pieniądze na ukrywanie się z Kraśnika, od ojca, póki żył. Potem pomagał jej Alex. Obie z Riną pracowały, sprzątały i prały dla swojej gospodyni. W czasie powstania warszawskiego wszyscy troje z Aleksem byli w piwnicy, potem uciekli przed wywiezieniem na roboty. Do wyzwolenia byli w Grodzisku. Po wyzwoleniu Pola wyjechała do Lublina. Tam poznała swojego męża, Beniamina Mendelsohna, urodziła syna. Wyjechali razem do Niemiec, a w 1951 r. do USA.
- powstanie w getcie, powstanie warszawskie, wysiedlenie
- mieszkaniowe, pomoc, życie prywatne/życie codzienne
- antysemityzm, atmosfera, gospodarze, kontakty z innymi Żydami, pomoc długotrwała, pomoc finansowa, pomoc indywidualna , pomoc lokalowa, z papierami aryjskimi, znajomi
-
Pierwszym mężem Poli Kaminer był Chaim Hirszman, uciekinier z Bełżca, a jej starszy syn jest jego dzieckiem. Chaim Hirszman został zabity 19.03.1946, po złożeniu pierwszej części zeznań dotyczących jego pobytu w Bełżcu, Pola Hirszman dokończyła jego relację (AŻIH 301/1476). Pola Hirszman z d. Kaminer złożyła też w relację o własnych przeżyciach - AŻIH 301/1476a.
-
Adres podaje Pola Mendelsohn w wywiadzie dla USC Shoa Foundation (5331).
-
Powiązani ludzie:
-
Gliksman
Rena
(RODZINA / kuzyn)
Siostra stryjeczna Poli Kaminer, żona Aleksandra Gliksmana. Rena pochodziła z Biłgoraja, gdzie jej rodzina miała dru...
-
Gliksman
Aleksander
(RODZINA / powinowaty)
Aleksander Gliksman, ur. 30.01.1915 w Warszawie, syn Lei z d. Szuldberg i Mozesa. Miał młodszą o 7 lat siostrę Halin...
-
[policjanci granatowi]
(Obcy / Szantażujący)
Granatowi policjanci, którzy na dworcu warszawskim zatrzymali przybyłych u Żydów - Polę Kaminer, Renę i Aleksandra G...
-
Weber
[pan]
(Znajomy / Pomagający)
Pochodził z Biłgoraja, pełnił tam funkcje państwowe. Potem przeniósł się z rodziną do Warszawy. Znał dobrze rodzinę...
-
Szczubełko
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
Lekarz. Przez kilka tygodni w jego domu przechowywali się Aleksander i Rena Gliksmanowie oraz Pola Kaminer. Potem za...
-
Kostro
[pani]
(Obcy / Pomagający)
Gospodyni mieszkania, w którym przez ponad dwa lata ukrywały się Pola Kaminer i Rena Gliksman. Była antysemitką. W m...
-
Kostro
[pan]
(Obcy / Pomagający)
Gospodarz mieszkania, w którym przez ponad dwa lata ukrywały się Pola Kaminer i Rena Gliksman. Był sędzią w sądach n...
-
Kostro
Teresa
(Obcy / Pomagający)
Córka państwa Kostro, u których przez ponad dwa lata ukrywały się Pola Kaminer i Rena Gliksman. W mieszkaniu były ró...
-
Weber
[pani]
(Znajomy / Pomagający)
Znajoma rodziny Kaminerów z Biłgoraja (lub Janowa). Pani Weberowa regularnie co kilka tygodni jeździła do Janowa, gd...
-
Weber
[panna]
(Znajomy / Pomagający)
Koleżanka szkolna Reny Gliksman. Jej rodzina znała Kaminerów z Biłgoraja. Po przyjeździe Gliksmanów i Poli Kaminer d...
-
[małżeństwo z Grodziska]
(Obcy / Pomagający)
Małżeństwo z Grodziska (żona była Czeszką), u którego zatrzymali się po powstaniu warszawskim Aleksander i Rena Glik...
-
Towiakowski [?]
[Nieznane]
(Znajomy / Pomagający)
Znajomy z Biłgoraja [lub Janowa] rodziców Poli Kaminer, pomagał jej w czasie wojny. Rodzice Poli zostawili u niego k...
Powiązane miejsca:
-
Dworzec w Warszawie
Dworzec w Warszawie, gdzie Aleksander Gliksman spotkał się z żoną Riną i Polą Kaminer.
-
Dobra
Mieszkanie Weberów.
-
Nieznana
Mieszkanie doktora Szczubełko, gdzie przez kilka tygdoni byli Gliksmanowie i Pola Kaminer. Mieszkanie było na przedm...
-
Hoża róg Skorupki
Mieszkanie państwa Kostro, u których ukrywały się Pola Kaminer i Rena Gliksman przez ponad dwa lata.
-
Grodzisk Mazowiecki
Po powstaniu warszawskim Gliksmanowie i Pola Kaminer byli w Grodzisku Mazowieckim.
Powiązane wydarzenia:
- Na przełomie 1942/1943 r. Aleksander Gliksman uciekł z obozu w Kra... (SZANTAŻ/SZMALCOWANIE) ,
- Po zwolnieniu Gliksmanów i Poli z posterunku granatowej policji do... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / dokumenty/papiery / inna pomoc) ,
- Pan Weber znalazł dla Aleksandra i Reny Gliksmanów oraz Poli Kamin... (POMOC / płatna / jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wyprowadzce od doktora Szczubiałki, Gliksmanowie i Pola musieli... (POMOC / płatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- W niedziele Aleksander Gliksman odwiedzał swoją żonę Renę i jej ku... 1943 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- W czasie pobytu w Warszawie na aryjskich papierach Aleksander i Re... 1942 (POMOC / długotrwała / inna pomoc) ,
- W czasie powstania warszawskiego Aleksander Gliksman był razem z ż... 1944-08 (POMOC / długotrwała) ,
- Po powstaniu warszawskim, gdy musieli wyjść z Warszawy, Aleksander... 1944-10 (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po przyjeździe do Warszawy Pola Kaminer i Rena Gliksman spotkały n... (SZANTAŻ/SZMALCOWANIE / płatna) ,
- Pola Kaminer i jej kuzynka Rena Gliksman zamieszkały państwa Kostr... 1943 (POMOC / płatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- "Zaraz na dworcu w Warszawie miałam szantaż. Granatowa policj... (SZANTAŻ/SZMALCOWANIE) ,
- "Ojciec przysyłał mi trochę pieniędzy i pewien znajomy Polak... 1945 (POMOC / długotrwała / finanse/pieniądze) ,
-
Gliksman
Rena
(RODZINA / kuzyn)