Imię: Janina Nazwisko: Grosglik
- NIE
- Kobieta
- Janina
- Grosglik
- Szafir, Szawińska
- I voto Dąbrowska; okupacyjne Ostrowska
- 1906-03-17
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Wola
- Twarda 15, a tuż przed wojną na Szustra róg Puławskiej
- Puławska 28; Żoliborz osiedle WSM; Nowogrodzka;
- Żyd
- dobry
- średnie
- w mieszkaniu
- brak
-
Córka prowizora farmaceutycznego, Izydora Raula Szafira i Ludwiki z domu Kuratow. Ojciec miał skład apteczny na ul. Twardej 30, później na Świętokrzyskiej 35, a następnie na Puławskiej 28. Starsza siostra Helena (Hala Ołomucka). Rodzice przeszli na katolicyzm, wzięli ślub w kościele, ochrzcili córki, zmienili nazwisko z Szafir na Szczawińscy. Na katolicyzm przeszły też rodziny ojca i matki. Rodzina miała 5-ciopokojowe mieszkanie na Twardej 15. Janina ukończyła gimnazjum i szkołę handlową. Uprawiała lekkoatletykę w klubie Warszawianka. Zainteresowała się fotografią i zaczęła fotografować dla zarobku, głównie dzieci. Ukończyła też kurs, który pozwalał jej prowadzić skład apteczny. Wyszła za mąż za Stanisława Dąbrowskiego w 1939 r. We wrześniu 1939 r. dom rodziców na Szustra został zniszczony, zamieszkali nad sklepem na Puławskiej. Sekretarka organizacji drogistów zaszantażowała rodziców tym, że wpisze ich na listę Żydów, jeśli nie przepiszą jej składu. Musieli się zgodzić. Janina, mieszkała wtedy na Żoliborzu z mężem, usiłowała załatwić rodzicom inne mieszkanie. Wynajęła im pokój w pensjonacie w Świdrze, później mieszkanie w Podkowie Leśnej. Opuściła już męża, który okazał się leniwy i niesolidny, bała się, że ją wyda Niemcom. Pewnego dnia przyjechała do niej siostra prosząc o pieniądze dla szmalcowników policjantów, którzy zatrzymali ojca. Nie zdobyły potrzebnej kwoty. Ojca wypuszczono, ale zatrzymano jego kenkartę. Później Hala została aresztowana i spędziła kilka miesięcy na Pawiaku. Z Pawiaka trafiła na Umschlagplatz. Wyciągnął ją żydowski policjant i wyprowadził na stronę aryjską. Zmienioną, postarzałą, wychudzoną siostrę odebrała Janina. Hala trafiła do rodziców, którzy wtedy przebywali w Śródborowie, u państwa Kurkowiaków. Rodzice w Śródborowie spędzili tylko lato i zostali przeprowadzeni do Płud pod Legionowem. Kiedy Janina dowiedziała się, że siostrę ktoś namawia na wylot samolotem do Szwajcarii, zaprotestowała, przekonała ją, że to oszustwo. Wynajęła dla Hali i rodziców domek w Chylicach, z którego musieli uciekać, ponieważ nie byli zameldowani. Rzeczy rodziców z Chylic Janina przewiozła do Warszawy, do pokoju wynajętego na ul. Mickiewicza (w tzw. szklanym domu). Następnie rodzice zamieszkali w Różance pod Legionowem gdzie zostali zadenuncjowani przez córkę właścicieli, Hinców, i aresztowani razem z wnukiem. Hali nie było wtedy w domu. Janina dowiedziała się o tym następnego dnia. Zaczęła szukać rodziców z poleconym jej komisarzem policji, Czerskim, ale rodzice już zostali rozstrzelani razem z Teosiem. Janina mieszkała wtedy na Nowogrodzkiej, u pp. Dąbrowskich, aż do lipca 1944 r. Wtedy administratorka domu zainteresowała się tym, dlaczego Janina nie wpisała w karcie meldunkowej ostatniego adresu zamieszkania. Janina podała fałszywy adres w Gdyni. Bała się, że administratorka to sprawdzi, więc wyniosła się z Nowogrodzkiej na 2 tygodnie przed powstaniem warszawskim. Chciała pójść do powstania, ale koleżanka z AK powiedziała jej, że Żydów nie przyjmują. Inna znajoma z Żoliborza powiedziała, że jej pomoże. Janina zaopatrywała powstańców w warzywa z ogródków działkowych nad Wisłą. W czasie powstania brała udział w przenoszeniu szpitala na ul. Mickiewicza. Kiedy dotarła do wynajętego pokoju w "szklanym domu" i zabrała z niego resztki rzeczy, zdmuchnęła ją z ulicy fala uderzeniowa. Obudziła się w jakimś garażu, jej rzeczy nie było. Doszła do szpitala i, po opatrzeniu, znalazła miejsce w domu sióstr Okorskich, na ul. Próchnika. Mieszkała tam też Hanka Kaczanowska z córeczką, żona Zenona Kliczki. Tam obie doczekały końca powstania. Po upadku powstania trafiła do Pruszkowa. Tam lekarzem był Felek Kaczanowski, brat Hanki, były dyrektor w szpitalu w Tworkach. Zapisał Janinę jako chorą, uchronił przed wywózką. Janina, od sprzedawcy jabłek, dostała adres gdzie mogła zanocować bez pieniędzy. To był hangar w Ursusie postawiony przez Jana i Julkę Oleinbachów, w którym, na słomie, nocowali uciekinierzy z Warszawy. Julka Oleinbach z domu Kerner była koleżanką Janiny z klubu Warszawianka. Karmiła Janinę za darmo przez jakiś czas. Po wyzwoleniu odnalazła Janinę Henryka Kuzynowicz, koleżanka z Zalesia i zabrała ją do siebie. W Zalesiu Janina zajmowała się gospodarstwem Henryki, chociaż nie miała o tym pojęcia. Po wyzwoleniu zaczęła szukać siostry. Odnalazła ją, a Hala odnalazła po wojnie męża. Janina po wojnie wyszła drugi raz za mąż, za Edwarda Grosglika.
Część rodziny, ze zmienionymi nazwiskami (Szawińscy i Kuratowscy) przeżyła wojnę. - po wojnie, powstanie w getcie, powstanie warszawskie, przed gettem, przed wojną, w getcie, wysiedlenie
- działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc
- inna pomoc, kontakty z innymi Żydami, obcy człowiek, pomoc lokalowa
-
Autorka Relacji, Janina Grosglik, nie potrafiła określić, kiedy rodzina mieszkała w Świdrze, a kiedy w Świebodzinie. W którym miejscu wcześniej.
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Szawińska [wcześniej Szafir]
Ludwika
(matka)
Żona prowizora farmaceutycznego, Izydora Raula Szafira. Miała z nim dwie córki, Halę z męża Ołmucką i Janinę z męża...
-
Szawiński
Izydor Raul
(ojciec)
Prowizor farmaceutyczny (miał uprawnienia do sprzedawania niektórych leków). Ożenił się z Ludwiką z domu Kuratow. Mi...
-
Ołomucki
Teodor
(kuzyn)
Syn Bolesława Ołomuckiego i Żydówki Hali z domu Szawińskiej. Ojciec w 1939 r. wyszedł do Rosji. W czasie wojny Teoś...
-
Ołomucka
Hala
(rodzeństwo)
Córka prowizora farmaceutycznego Izydora Raula Szafira i Ludwiki z domu Kuratow. Ojciec miał skład apteczny na ul. T...
-
nieznane
nieznane [sekretarka Polskiego Powszechnego Związku Drogistów w Warszawie]
(Obcy)
Była sekretarką oddziału warszawskiego Polskiego Powszechnego Związku Drogistów. Znała wszystkie dane o członkach wa...
-
Kotowicz (?)
małżeństwo
(Obcy / Pomagający)
Mieszkali na Nowogrodzkiej z córką i zięciem (Dąbrowscy). Mieszkanie było kilkupokojowe, wynajmowali w nim trzy poko...
-
Dobrowolscy
małżeństwo
(Obcy / Pomagający)
Małżeństwo, które mieszkało na Nowogrodzkiej z rodzicami (Kotowicz?). Było to wielopokojowe mieszkanie. Trzy pokoje...
-
Czerski
nieznane
(Obcy / Pomagający)
Policjant polski, komisarz. Pracował w komisariacie na Żoliborzu. Zgłosiła się do niego, polecona przez znajomego Uk...
-
Kliczko
Anna (Hanka)
(Obcy)
Żona Zenona Kliszki. W czasie okupacji mieszkała z dwuletnią córeczką obok siótr Okorowskich, na II piętrze na ul. P...
-
Okorska
Zofia
(Obcy)
Kobieta bardzo pobożna. Mieszkała na Żoliborzu z siostrą Jadwigą, która była socjalistką i pracowała w administracji...
-
Grosglik
Edward
(mąż)
Przedwojenny oficer WP, odszedł z wojska. Ukrywał się z żoną Wandą w Warszawie, został zaczepiony na ulicy przez pol...
-
Leinbach
Jan
(Obcy / Pomagający)
Mąż Żydówki, Julki z domu Kerner. Po powstaniu warszawskim zorganizował w Ursusie hangary noclegowe dla uciekinierów...
-
Leinbach
Julka
(Znajomy / Pomagający)
Z pochodzenia Żydówka. Przed wojną była koleżanką Janiny Grosglik (wtedy Szawińska) z klubu Warszawianka. Jej mąż Ja...
Powiązane miejsca:
-
Puławska 28
Rodzina Szawińskich zamieszkała we wrześniu 1939 r. na Puławskiej 28, w tzw. Domu Wedla. Na parterze mieścił się ich...
-
Nowogrodzka mieszkanie pp. Dobrowolskich
Janina Grosglik wynajęła pokój w mieszkaniu pp. Dobrowolskich na Nowogrodzkiej.
- ul. nieznana komisariat policji
-
Próchnika (?) VII kolonia WSM
Mieszkanie sióstr Zofii i Jadwigi Okorskich.
-
Słowackiego 15
Tutaj mieszkała Janina Grosglik (wtedy Dabrowska) z mężem Stanisławem Dąbrowskim i Edward Grosglik z zoną Wandą.
-
Ursus, ul. nieznana
Hangar postawiony przez Jana Leinbacha dla uciekinierów z powstania warszawskiego, w którym wśród innych uciekinieró...
Powiązane wydarzenia:
- Rodzina Szawińskich zamieszkała we wrześniu 1939 r. na Puławskiej... 1940 (mieszkanie/kryjówka) ,
- W 1943 r. Janina Grosglik wynajęła pokój w mieszkaniu pp. Dobrowol... 1943 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Policjant polski z komisariatu na Żoliborzu, Czerski, pomagał Jani... 1943 (POMOC / nieodpłatna / inna pomoc) ,
- Na Żoliborzu w VII kolonii WSM (ul. Próchnika?) mieszkały siostry... 1944 (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
- Na Słowackiego 15 mieszkała w pierwszym okresie okupacji Janina Gr... (mieszkanie/kryjówka) ,
- Janina Grosglik, wydostała się z obozu utworzonego w Pruszkowie dl... 1944-09 (POMOC / mieszkanie/kryjówka / inna pomoc) ,
-
Szawińska [wcześniej Szafir]
Ludwika
(matka)
-
Geolokalizacja przypisana automatycznie, trwa proces weryfikacji i właściwego przypisania lokalizacji na mapie.