Imię: Hala Nazwisko: Ołomucka
- NIE
- Kobieta
- Hala
- Ołomucka
- Szawińska
- około 1903 r
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Wola
- Twarda 15
- Puławska 28; Podkowa Leśna; Świder; Śródborów
- Żyd
- dobry
- w mieszkaniu
-
Córka prowizora farmaceutycznego Izydora Raula Szafira i Ludwiki z domu Kuratow. Ojciec miał skład apteczny na ul. Twardej 30, później na Świętokrzyskiej 35, a następnie na Puławskiej 28. Młodsza siostra Janina (Grosglik). Rodzice przeszli na katolicyzm, wzięli ślub w kościele, ochrzcili córki, zmienili nazwisko z Szafir na Szczawińscy. Zdolna, pisarka, poetka, znała kilka języków. Należała do Związku Literatów. Wyszła za mąż za syjonistę Bolka Ołmuckiego, dla którego przeszła znów na judaizm. W 1939 r. urodziła synka Teodora. Bolek na wezwanie Umiastowskiego wyjechał do Rosji. Została sama z dzieckiem, mogła liczyć na pomoc rodziców. Zamieszkała z nimi na Puławskiej, później w Podkowie Leśnej, Świdrze, Śródborowie. W Świdrze przyszli do nich polscy policjanci żądając okupu. Powiedziała, że nie ma przy sobie pieniędzy i dostarczy je następnego dnia. Policjanci wzięli jako zakładnika ojca Hali. Zawieźli go do dróżnika i przetrzymywali do czasu dostarczenia okupu. Pojechała, z sześcioletnim wtedy synkiem, do Warszawy na Żoliborz do siostry prosić o pieniądze na ratowanie ojca. Nie zdobyły wystarczającej sumy. Dróżnik wypuścił ojca, ale zatrzymał kenkartę. Zawiozła rodziców do innego mieszkania w Śródborowie. Zamieszkali u rodziny Kurkowiaków, którzy ukrywali już innego Żyda, pana Sobena z córką. Hala sprzedawała na ulicach swoje przedwojenne kryształy, aby móc się utrzymać. Jej "przyjaciółka", aktorka żona literata Belke, podpisała listę folksdojcza i złożyła donos na Halę jako Żydówkę i, dodatkowo, agentkę angielską (Hala znała dobrze j. ang.). Dała też Niemcom fotografię Hali. Hala zostało rozpoznana i aresztowana. Przez jakiegoś znajomego dała znać siostrze. Siostra usiłowała ją wykupić szukając różnych dojść. Wydała prawie całą biżuterię Hali na różne obietnice pomocy. Hala siedziała kilka miesięcy na Pawiaku, a pewnego dnia została zawieziona na Umschlagplatz. Przed wejściem do wagonu zaczęła krzyczeć "ratujcie Ołmuckich". Dzięki temu usłyszał ją żydowski policjant i wyciągnął z transportu, a później wyprowadził z getta. Dał jej adres po aryjskiej stronie, pana Moszkowskiego, u którego mieszkała już przyjaciółka policjanta. Była chudą, ciemnowłosą, o wiele starszą, kobietą. Siostra jej, w pierwszej chwili nie poznała. Janina zabrała Halę, najpierw do rodziców, żeby spotkała się z synkiem, a później pod adres, który podał jej policjant. Okazało się jednak, że to mieszkanie jest spalone. Hala musiała zamieszkać z rodzicami w Śródborowie. W sąsiedztwie ukrywało się też żydowskie małżeństwo z dokumentami obywateli szwajcarskich. Mieszkał też obok Ukrainiec, właściciel sklepu spożywczego. Szwajcarska żona przedstawiła Sobenowi inż. Jazdowskiego z Podkowy Leśnej. Ten zaoferował pomoc w załatwieniu samolotu, który miałby wywieźć kilka osób za granicę, m.in. Halę, "Szwajcarów", Sobena z córką i Kurkowiaków. Na szczęście siostra, która dowiedziała się o tym pomyśle, wybiła to Hali z głowy. W 1943 r. rodzice mieszkali razem z Teosiem w Różance pod Legionowem. Hala szukała nowego lokum. Pewnego dnia, kiedy nie było jej w Różance, przyszli policjanci z Legionowa nasłani przez córkę gospodarzy. Rodzice z Teosiem zostali aresztowani, a później rozstrzelani. Hala ukrywała się dalej w Świdrze. Po wyzwoleniu zaczęła szukać męża, który mógł wrócić z wojskiem. Odnalazła go w Lublinie. Zamieszkali w Warszawie.
- przed gettem, w getcie, wysiedlenie
- donos, działania Niemców, działania Polaków, mieszkaniowe
- antysemityzm, dzieci, kontakty z innymi Żydami, pomoc od Żydów, znajomi
-
Autorka Relacji (siostra Hali, Janina) nie potrafiła określić, kiedy rodzina mieszkała w Świdrze, a kiedy w Świebodzinie. W której miejscowości wcześniej.
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Szawińska [wcześniej Szafir]
Ludwika
(matka)
Żona prowizora farmaceutycznego, Izydora Raula Szafira. Miała z nim dwie córki, Halę z męża Ołmucką i Janinę z męża...
-
Szawiński
Izydor Raul
(ojciec)
Prowizor farmaceutyczny (miał uprawnienia do sprzedawania niektórych leków). Ożenił się z Ludwiką z domu Kuratow. Mi...
-
Ołomucki
Teodor
(syn)
Syn Bolesława Ołomuckiego i Żydówki Hali z domu Szawińskiej. Ojciec w 1939 r. wyszedł do Rosji. W czasie wojny Teoś...
-
Grosglik
Janina
(rodzeństwo)
Córka prowizora farmaceutycznego, Izydora Raula Szafira i Ludwiki z domu Kuratow. Ojciec miał skład apteczny na ul....
-
nieznane
nieznane [sekretarka Polskiego Powszechnego Związku Drogistów w Warszawie]
(Obcy)
Była sekretarką oddziału warszawskiego Polskiego Powszechnego Związku Drogistów. Znała wszystkie dane o członkach wa...
-
Belke
nieznane
(Znajomy / Denuncjujący)
Aktorka. Wyszła za mąż za literata Belkego. Przyjaźniła się z Halą Ołumnicką, Żydówką z pochodzenia, która pomagała...
-
Jasiuk?
nieznane
(Pomagający)
Policjant żydowski w getcie. Uratował z Umschlagplatzu Halę Ołmucką, wyprowadził z getta i podał adres mieszkania pa...
Powiązane miejsca:
-
Puławska 28
Rodzina Szawińskich zamieszkała we wrześniu 1939 r. na Puławskiej 28, w tzw. Domu Wedla. Na parterze mieścił się ich...
-
Podkowa Leśna, ul. nieznana
Janina Grosglik wynajęła rodzicom (Izydor i Ludwika Szawińscy), siostrze Hali (Ołmucka) i siostrzeńcowi Teosiowi mie...
-
Świder, ul. nieznana
Kolejny pokój wynajęty przez rodzinę Szawińskich.
-
Al. Szucha [mieszkanie pp. Belke]
Mieszkanie pp. Belke, pisarza i aktorki, w al. Szycha.
-
Umschlagplatz
Umschlagplatz, teren przy ul. Stawki, skąd odjeżdżały pociągi do Treblinki.
-
Chylice
Mały domek dozorcy wynajęty dla rodziny Szawińskich.
Powiązane wydarzenia:
- Rodzina Szawińskich zamieszkała we wrześniu 1939 r. na Puławskiej... 1940 (mieszkanie/kryjówka) ,
- W Podkowie Leśnej wynajęli mieszkanie państwo Izydor i Ludwika Sza... (mieszkanie/kryjówka) ,
- W Świdrze, do mieszkania które wynajmowali Izydor i Ludwika Szawiń... (SZANTAŻ/SZMALCOWANIE / SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka / Zagrożenie) ,
- Hala Ołomucka, z pochodzenia Żydówka, miała przyjaciółkę aktorkę,... (Denuncjacja / Zagrożenie) ,
- Hala Ołomucka, po kilku miesiącach na Pawiaku, została zawieziona... 1942 (POMOC / inna pomoc) ,
- Rodzina Szawińskich wynajęła domek dozorcy w Chylicach (Izydor z ż... (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
-
Szawińska [wcześniej Szafir]
Ludwika
(matka)