Imię: Mosze (Morris) Nazwisko: Wyszogród

  • TAK
  • Mężczyzna
  • Mosze (Morris)
  • Wyszogród
  • 1920-04-20
  • Warszawa
  • Tak
  • Z Warszawy
  • Śródmieście
  • Pawia 48/18
  • Żyd

  • Mosze (Morris) Wyszogród (Wyszogrod), ur. 20.04.1920 r. w Warszawie, syn Chaima Borucha i Doby z d. Blajfeder. Rodzina mieszkała na ul. Pawiej 48/18. Mosze miał młodsze rodzeństwo: siostrę Ester i dwóch braci: Pesacha i Szlomo. Ojciec był muzykiem, zajmował się także naprawą instrumentów muzycznych. Matka projektowała i szyła kostiumy teatralne, mi.in. w teatrze Ester Rachel Kamińskiej. Przed wojną Mosze skończył trzy lata szkoły graficznej. Od początku wojny rodzina znalazła się w trudnej sytuacji, nie mieli zapasów. Podejmowali się wszelkich prac. Chaim robił i sprzedawał papierosy, handlował mięsem, naprawiał instrumenty muzyczne, robił wyroby jubilerskie. Mosze chodził do prac organizowanych przez Judenrat, i w listopadzie 1939 r. został skierowany do pracy w niemieckich warsztatach na Okęciu. Pracował tam głównie jako grafik - robił napisy gotykiem, malował portrety. Po zamknięciu getta przestał wychodzić do pracy, zarabiał w rozmaity sposób. Robił nekrologi, potem produkował fałszywe dokumenty. W 1941 r. wrócił do pracy na Okęciu, gdzie sprzątał kantynę i znów malował portrety; był tam również w okresie Wielkiej Akcji w 1942 r. Jego kolegą w warsztatach był Jerzy Topas. Rodzina Moszego została zabrana do Treblinki - ocalał tylko brat Pesach, który uciekł w czasie drogi na Umschlagplatz i przesiedział tydzień w piwnicy z trupami. Mosze postarał się, aby Pesach mógł pracować razem z nim na Okęciu. Pesach jednak chorował, i wkrótce odesłano go do szpitala w getcie; zginął w czasie powstania. 9 maja 1943 r. grupa Żydów pracująca na Okęciu, w której był Mosze, została wysłana do Lublina, i stamtąd do obozu pracy w Budzyniu. W 1944 Mosze został przeniesiony do Wieliczki, potem do Płaszowa, Flossenburga, Zschachwitz k. Drezna, Leitmeritz, Theresienstadt, gdzie został wyzwolony. Po wojnie wyjechał do USA.

  • przed gettem, w getcie, wysiedlenie
  • gospodarcze, społeczne
  • placówki, wokół autora

  • Książka pisana między 1952 a 1954 rokiem. Dokumentuje życie w warszawskim getcie od momentu jego powstania aż po ostatnie dni.
    Jak wyglądało życie w getcie? Jakie organizacje działały, jak pomagały lub powinny były pomóc mieszkańcom getta? Jak to się stało, że tak wielu przetrwało żyjąc w tak strasznej izolacji? Michel Mazor szczegółowo opisuje zniknięcia getta z powierzchni ziemi.
    Książka jest studium życia politycznego i socjalnego w warszawskim getcie.

  • 171