Imię: Hela Nazwisko: Frank
- TAK
- Kobieta
- Hela
- Frank
- Frank
- 1920/21
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Praga
- Brukowa 32
- getto warszawskie Gęsia 12; Miła 19; Majdanek; Burkenau; Bergen-Belsen
- Żyd
- piwnica, skrytka w mieszkaniu, w mieszkaniu
-
Córka Chawy i Naftalego. Siostra: Froima (Efraim), Ignacego (Icchak), Henryka (Chaskiel), Luzera (Eliezer), Gołdy i Poli. Mieszkała z rodzicami na Pradze. Rodzina była bardzo religijna, ojciec był kohenem. W getcie zamieszkała z rodzicami na Gęsiej u brata Froima. Pomagała swojej starszej siostrze Gołdzie sprzedawać odzież uratowaną z przedwojennego sklepu Gołdy. Wyprowadziła się w getcie od rodziny, zamieszkała ze znajomymi. Pracowała w niemieckiej fabryce metalowej Szebeko. Każdego dnia wychodziła na stronę aryjską do pracy. Na przełomie stycznia i lutego 1943 r. sprowadzili się do niej Naftali Frank (ojciec) i Rachela/Roma Rothskin (siostrzenica Heli). Z dużej rodziny ojca i matki, która była w getcie, żyła jeszcze tylko siostra Pola. Współmieszkańcy Heli, Sewek, Ignacy, Adek i Lena, zacząli budować kryjówkę. Zamurowali drzwi do ostatniego pokoju cegłami, które w Roma wyszukała w gruzach. Zamurowana ściana została zaklejona tapetą, której kilka rolek znalazła Roma, i zastawiona szafą. Aby wejść do kryjówki, trzeba przejść klatką schodową piętro wyżej, do opuszczonego mieszkania. W podłodze pokoju nad kryjówką został wycięty otwór. Dziura w podłodze zastawiona była łóżeczkiem dziecięcym, pod którym były rozrzucone gazety, brudna dziecięca bielizna, pomięte książki. W kryjówce stała szafa, na którą można było zeskoczyć z otworu w suficie. Zbudowali też bunkier w piwnicy pod dalszą oficyną. Zgromadzili w nim zapasy. Do bunkra przenieśli się w nocy przed wybuchem powstania. Siedzieli w bunkrze kilka tygodni, wychodząc tylko w nocy, dla zaczerpnięcia powietrza i studzenia wodą cegieł podpalonej kamienicy. Kiedy nie można już było wytrzymać w gorącym powietrzu w piwnicy, uciekli do kryjówki w pobliskiej piekarni Moszego. Tam odkryli ich Niemcy. Razem z Romą, ojcem i przyjaciółmi trafiła do obozu w Majdanku. Ojciec zmarł na Majdanku. Hela z Romą przetrwały dwa lata obozu wspierając się nawzajem. Później zostały przewiezione do Birkenau, a stamtąd do Bergen-Belsen. Doczekały wyzwolenia obozu. Po wojnie nawiązały kontakt z Samuelem Rothskinem (ojciec Romy), który był w Izraelu. Przy jego pomocy wyjechały do Paryża, a w 1947 r. do Izraela.
- powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- kryjówka, mieszkaniowe, młodzież, obozy, świadomość Zagłady, wysiedlenie
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
nieznane [Kolega Heli Frank]
Adek
(Znajomy)
Na początku 1943 r. mieszkał i ukrywał się na Miłej 19. Razem z Helą Frank, Naftalim Frankiem, Rachelą/Romą Rothskin...
-
nieznane [koleżanka Heli Frank]
Lena
(Znajomy)
Na początku 1943 r. mieszkała i ukrywała się na Miłej 19. Razem z Helą Frank, Naftalim Frankiem, Rachelą/Romą Rothsk...
-
nieznane [kolega Heli Frank]
Ignacy
(Znajomy)
Na początku 1943 r. mieszkał i ukrywał się na Miłej 19. Razem z Helą Frank, Naftalim Frankiem, Rachelą/Romą Rothskin...
-
nieznane [kolega Heli Frank]
Sewek
(Znajomy)
Na początku 1943 r. mieszkał i ukrywał się na Miłej 19. Razem z Helą Frank, Naftalim Frankiem, Rachelą/Romą Rothskin...
-
Roth
Rachel (Roma)
(kuzyn)
Jej ojciec, Samuel Rothstein był redaktorem Dos Jidisze Togbłat, autorem wielu książek. Matka Gołda Lieba (Gienia) z...
-
Frank
Naftali
(ojciec)
Żonaty z Chawą z domu Menaches. Był kohenem. Słabo mówił po polsku. Miał ośmioro dzieci: Froima, Ignacego, Henryka (...
-
nieznane [piekarz z Miłej]
Mosze
(Znajomy)
W getcie miał piekarnię na Miłej. W początkach 1943 r. pomagał sąsiadom z Miłej 19 przygotowywać zapasy do bunkra. P...
-
nieznane [Kolega Heli Frank]
Adek
(Znajomy)