Imię: Helena Nazwisko: Landsberg
- NIE
- Kobieta
- Helena
- Landsberg
- Szyk
- I voto Lauenberg ; okupacyjne Siapińska (?)
- 1912-01-01
- Orsza
- Tak
- Z Warszawy
- Wola
- Ogrodowa 67
- Grzybowska; Dzika; Kozia; Żurawia; Brwinów
- Żyd
- dobry
- wyższe
- kosztowności
-
Rodzina w 1917 r. wyjechała do Wilna. Matka matki miała duże składy futer i manufaktury. Ojciec, inż. mech. miał poglądy lewicowe. Matka miała 10 rodzeństwa. Kończyła studia w Szwajcarii, ale po rewolucji w Rosjii zarabiała haftowaniem bielizny. Helena uczyła się w domu do 3 klasy gimnazjum, potem poszła do szkoły prywatnej. W 1933 r. ukończyła prawo, pracowała jako aplikantka sądowa. W 1936 r. przyjechała do Warszawy, zaczęła aplikację u Izaaka Briańskiego. Wyszła za mąż, za prawnika Lauenberga. Po wybuchu wojny oboje pracowali w Centosie. Helena zajmowała się opieką nad żydowskimi dziećmi, organizowała punkty żywienia. Dom na Ogrodowej został uszkodzony w czasie bombardowania, ale własciciel część wyremontował i tam została utworzona kuchnia. Helena w grudniu się rozchorowała i przestała pracować. Kiedy wyzdrowiała, trzeba było już przejść do getta. Z Łodzi przyjechał teść z żoną i synem. Razem przenieśli się na Grzybowską. Helena prowadziła kuchnię na podwórzu domu, finansowaną przez Centos. W getcie trzy razy przeżyła łapankę do transportu i trzy razy się uratowała. Pierwszy raz uratował ją nieznany Niemiec, drugim razem uciekła z kolumny, a w końcu znalazła się na Umschlagplatzu i wydostała się przez przypadkiem odkryty podkop. Postanowiła wyjść z getta. Po stronie aryjskiej czekała jej dawna służąca, Skibowa. Helena przeszła przez mur na Dzikiej. Zaprowadzono ją do piwnicy w zburzonej willi, w której mieszkał jakiś Polak, któremu płaciła. Wychodziła swobodnie na ulicę. Po jakimś czasie ściągnęła z getta męża. Potem mieszkali we Włochach, tam męża ktoś rozpoznał. Rozdzielili się. Helena mieszkała w różnych miejscach m.in. kilka dni u żony Bieruta. Skibowa wynajęła pokoik na Dzikiej, w którym chciała zamieszkać z Heleną. Kiedy chciała zameldować Helenę na podstawie fałszywej kenkarty, rozpoznał Helenę, ze zdjęcia mąż dozorczyni i wezwał policję. Prowadzoną przez żandarmów na cmentarz, uratował policjant polski, przekupując Niemców pieniędzmi Heleny. Kilka dni, kiedy nie miała gdzie pójść. ukrywała się w gruzach na Koziej. Całe dnie chodziła po Warszawie, a w nocy owijała się gazetami, a był to marzec/kwiecień 1943 r. Kiedy paliło się getto w czasie powstania znalazła się na pl. Krasińskich, widząc płonące domy i ludzi, zaczęła płakać. Wciągnęła ją do sklepu jakaś Polka. Szukała pomocy u swojej znajomej lekarki, pani Stefanii Mysz, która ukrywała się na Marszałkowskie, ale ta bała się ją przyjąć. Zaprowadziła Helenę na Żurawią, gdzie ukrywała się jej znajomy Wolf. Tam helena spędziła kilka dni, a później zabrała ją rodzina z Brwinowa. W Brwinowie był malutki domek w ogrodzie, mieszkało w nim małżeństwo z dwiema dorosłymi córkami. Gospodarz umierał na gruźlicę. Tam Helena odżyła. Początkowo mieszkała razem z matka i córkami, ale później sąsiedzi zaczęli się interesować i zamieszkała na strychu. Zarabiała robiąc na drutach rękawiczki, kapcie, reformy, z wełny, którą kradła na kolei córka gospodyni. Dowiedziała się, że został rozpoznany i zastrzelony jej ukrywający się mąż. Wyzwolenie zastało ją na strychu w Brwinowie. Już w styczniu poszła do Warszawy. Przeszła po lodzie na Pragę. Spotkała policjanta, który zabrał ją na komisariat, a później do jakiegoś domu, kazali gospodyni nakarmić i przenocować Helenę. Poszła do komitetu żydowskiego. Spotkała znajomych, dostała pracę w cenzurze.
- mieszkaniowe, życie prywatne/życie codzienne
- obcy człowiek, pomoc długotrwała, pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, z papierami aryjskimi
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Lauenberg
Roman
(powinowaty)
Przyjechał z rodzicami do Warszawy, do brata. Zamieszkała w getcie razem z bratem, bratową i rodzicami, na Grzybowsk...
-
Lauenberg
nieznane
(mąż)
Pochodził ze Zbaraża. Rodzina mieszkała w Łodzi. Ukończył prawo. Ożenił się z Heleną z domu Szyk. Zamieszkali na Ogr...
-
Lauenberg (matka)
nieznane
(powinowaty)
Przyjechała z mężem i synem do Warszawy, do drugiego syna. Zamieszkała w getcie razem z dwoma synami, synową (Helena...
-
nieznane
żandarm niemiecki
(Obcy / Pomagający)
Uwolnił Helenę Landsberg w czasie łapanki z kolejki po przydział żywności.Powiedział o niej: taka schludna, czyściut...
-
Skiba
nieznane
(Znajomy / Denuncjowany)
Pracownik przedsiębiorstwa pogrzebowego Majewskiego. Odebrał, razem z siostrą, przechodzącą przez mur getta Helenę L...
-
Skiba
dawana służąca Lauenbergów
(Znajomy / Pomagający)
Przedwojenna służąca u Lauenbergów. Zadzwoniła do niej z getta Helena Landsberg z prośbą o pomoc w znalezieniu kryjó...
-
Izraelita
nieznane
(Znajomy / Pomagający)
Pochodził z Nowogródka. Był policjantem w getcie warszawskim, znajomym ze studiów Heleny Landsberg. W getcie wziął f...
-
nieznane
żydowska dziewczynka
(Obcy)
Mieszkała w piwnicy w zburzonej willi, którą zajmował Polak (Kanc lub Hanc). Żebrała na ulicy i musiała płacić za *m...
-
nieznane
mieszkaniec piwnicy
(Obcy)
W czasie okupacji mieszkał w piwnicy zburzonej willi w Warszawie. Przyjął do piwnicy, za opłatą, żydowską dziewczynk...
-
nieznane
Polka za sklepu papierniczego
(Obcy / Pomagający)
Zobaczyła na pl. Krasińskich płaczącą, na widok palącego się getta, Helenę Landsberg i wciągnęła go do swojego sklep...
-
nieznane
mąż dozorczyni z Dzikiej
(Znajomy / Pomagający)
Pracował jako kierowca, zabierał z getta puch i pierze z pracowni na Grzybowskiej. Widywał Helenę Landsberg, która p...
-
nieznane
policjant polski o nr 387
(Obcy / Pomagający)
Kiedy żandarmi aresztowali w domu na Dzikiej Helenę Landsberg, po donosie męża dozorczyni, idący z nimi policjant po...
-
nieznane
szmalcownik z tramwaju
(Obcy / Szantażujący)
Zaczepił w tramwaju Helenę Landsberg i wiozącego ją policjanta polskiego (nr 387). Rozpoznali Helenę jako Żydówkę. P...
-
Mysz
Stefania (Irena)
(Znajomy)
Na Marszałkowskiej ukrywała się dr Mysz, znajoma Heleny Landsberg. Przyszła do niej po pomoc Helena, nie mając żadne...
-
nieznane
Polacy z Żurawiej
(Obcy / Pomagający)
Małżeństwo, które ukrywało w swoim mieszkaniu dra Wolfa, przyjaciela dr Stefanii Mysz. Dr Myszowa przyprowadziła do...
-
Wolf
nieznane
(Obcy)
Lekarz. Przyjaciel dr Stefanii Myszowej. Ukrywał się w mieszkaniu Polaków na Żurawiej. Przez kilka dni mieszkała tam...
-
nieznane
właścicielka domu w Brwinowie
(Obcy / Pomagający)
Właścicielka małego domku w Brwinowie. Jej mąż zmarł na gruźlicę w maju 1945 r. Została z dwiema dorosłymi córkami....
-
nieznane
córki właścicielki domu w Brwinowie
(Obcy / Pomagający)
Dwie dorosłe dziewczyny. Mieszkały z rodzicami w małym domku w Brwinowie. Ojciec zmarł na gruźlicę. W maju 1943 r. z...
Powiązane miejsca:
-
Grzybowska 36
Mieszkanie w getcie, do którego przeniosła się Helena Landsberg z mężem i rodziną teścia.
-
Warszawa getto, ulica nieznana
Kolejka po przydział żywności, która została otoczona przez Niemców. W tej kolejce stała Helena Landsberg.
-
Karmelicka
Dom, do którego wpadła Helena Landsberg, kiedy uciekła z kolumny idącej do transportu.
-
Umschlagplatz
Znajdował się na samym skraju getta. Szyny kolejowe podchodziły pod duże, trzypiętrowe budynki, w których prawdopodo...
-
Dzika
Mur na ulicy Dzikiej, przez który wyszła z getta Helena Landsberg.
-
Warszawa ul. nieznana
Piwnica/pralnia w zrujnowanej willi, w której zamieszkała, po wyjściu z getta Helena Landsberg.
-
pl. Krasińskich
Na placu Krasińskich stała Helena Landsberg i płakała widząc palące się domy w getcie.
-
Dzika
Mieszkanie, które wynajęła Skibowa, dawna służąca Heleny Landsberg i gdzie mieszkały tylko przez dwa dni.
-
cmentarz żydowski
Cmentarz, na który zaprowadzili Helenę Landsberg żandarmi, aby ją rozstrzelać po aresztowaniu.
-
Warszawa ul. nieznana
Tramwaj, którym policjant polski odwoził do centrum Helenę Landsberg, po tym jak uratował jej życie na cmentarzu żyd...
-
Marszałkowska
Mieszkanie, w którym ukrywała się dr Stefania Mysz. U niej szukała pomocy Helena Landsberg.
-
Żurawia
Mieszkanie Polaków, którzy ukrywali dra Wolfa. Tam kilka dni mieszkała też Helena Landsberg.
-
Brwinów ul. nieznana
Malutki domek rodziny polskiej, w którym zamieszkała w maju 1943 r. Helena Landsberg.
-
Kozia
Ruiny domu, w których spędziła parę dni Helena Landsberg.
-
droga z Brwinowa na Ursynów
Zima 1944 r. droga z Brwinowa do Ursynowa, którą przeszła Helena Landsberg w nadziei zdobycia jedzenia.
Powiązane wydarzenia:
- Na Grzybowskiej zamieszkała Helena Landsberg z mężem, teściem z żo... 1940 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- Helena Landsberg chodziła po przydziały żywnościowe dla rodziny. P... 1942 (pomoc w nagłych wypadkach / Zagrożenie) ,
- Helena Landsberg, kiedy szła w kolumnie do transportu, uciekła do... 1942 (Zagrożenie) ,
- Helena Landsberg znalazła się na Umschlagplatzu po kolejnej łapanc... (Zagrożenie) ,
- Helena Landsberg przeszła przez mur getta na ul. Dzikiej. Podsadzi... (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Helena Landsberg, po wyjściu z getta trafiła do piwnicy w zrujnowa... (POMOC / płatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- Na pl. Krasińskich stała Helena Landsberg i płakała widząc palące... (POMOC / nieodpłatna / jednorazowa/krótkotrwała) ,
- W mieszkaniu na Dzikiej, które wynajęła Skibowa, dawna służąca Hel... 1942 (na skutek donosu Polaków / Zagrożenie) ,
- Na cmentarz, na Okopową zaprowadzili Helenę Landsberg żandarmi, ab... (Zagrożenie) ,
- Policjant polski (nr 387) odwoził tramwajem do centrum Helenę Land... 1942 (Zagrożenie) ,
- Na Marszałkowskiej ukrywała się dr Stefania Mysz, znajoma Heleny L... (POMOC / jednorazowa/krótkotrwała) ,
- W mieszkanie Polaków, ukrywał się dr Wolf, przyjaciel dr Stefanii... (POMOC / płatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- W Brwinowie w malutkim domku, pokój z kuchnią, z ogrodem, mieszkał... (POMOC / płatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- W ruinach domu na Koziej, spędziła parę dni Helena Landsberg. Na n... (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- Zimą 1944 r. nie było już jedzenia w domku w Brwinowie, gdzie u ro... (Zagrożenie) ,
-
Lauenberg
Roman
(powinowaty)