Imię: Łazar Nazwisko: Zalaźnik
- NIE
- Mężczyzna
- Łazar
- Zalaźnik
- Tak
- Spoza Warszawy
- Lwów
- Bałuckiego 12 / 12, ul. Leszno (?), Kielce
- Żyd
- zły
- wyższe
- w mieszkaniu
- inne
- inne zagrożenie
-
Lwowski zegarmistrz. W 1942 dociera do Warszawy, ma aryjskie papiery na nazwisko Wojciech Harasimowicz. Dzięki interwencji dr Redlich, znajomej Julii Gryniewicz, nawiązuje kontakt z tą ostatnią. Znają się z czasów lwowskich. Julia zaprasza Łazara i jego żonę do swojego 2-pokojowego mieszkania z kuchnią i wygodami, na Mokotowie, gdzie mieszka sama. Przychodzą 15.11.1942, Julia ich melduje. Rok później Julia przygarnia także syna Zalaźnika, z żoną. Mieszkają we czworo w jednym pokoju, nawet w czasie nalotów nie schodzą do schronu. Zachowują się cicho, chodzą w kapciach, mówią szeptem. Gospodyni wychodząc do pracy, zamyka mieszkanie na klucz. Kładzie dywan, żeby wyciszyć ich kroki. Na pytania sąsiadów odpowiada, że mieszkają u niej Niemcy, którzy często wyjeżdżają. Kupuje żywność w pobliskim sklepie, tłumacząc dużą ilość wiktuałów koniecznością przekazywania paczek siostrze, która została wysłana do Oświęcimia.
Zalaźnikowie nie mają żadnych środków finansowych. Łazar Zalaźnik i jego syn są zegarmistrzami. Julia prosi zatem o zegarki do naprawy w firmach Łazowski i Tomas, a Zalaźnikowie je naprawiają. Dzięki temu mają środki do życia. Państwo Łazowscy są znajomymi Julii, wtajemniczonymi, że przechowuje Żydów; w firmie Tomas opowiada o wuju-zegarmistrzu, który nie może chodzić.
W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą Julii zabrać mieszkanie. Dla Zalaźników wyjście na ulicę oznacza śmierć, „to był okres największego terroru w Warszawie”. Po naradzie z Zalaźnikami Julia udaje się do znajomych handlarzy bimbrem. Zaprasza do siebie Niemca z Wermachtu, Hoffmana, obiecując, że sprzeda mu spirytus. Prosi go o fikcyjne oświadczenie, że zarekwirował jej mieszkanie do własnego użytku, co ratuje sytuację mieszkaniową. Hoffman przychodzi jeszcze kilka razy po spirytus. Po wybuchu Powstania Julii i Zalaźnikom przestają grozić najścia Niemców. Julia rezerwuje mieszkanie na Lesznie dla siebie, swojego brata i Zalaźników – nie jest jasne, czy się tam przeprowadzają.
Do 16 sierpnia Julia mieszka wspólnie z Zalaźnikami. W tym czasie schodzą już do schronu w czasie nalotów. W budynku znajduje się baza grupy bojowej AK. Julia zaprasza do mieszkania porucznika AK, „Henryka” [nieczytelny dopisek], oświadcza, że przechowuje czworo Żydów i poleca ich jego opiece. Sama ma zamiar opuścić Warszawę. Zostawia zapasy żywności i pismo, pozwalające Zalaźnikom rozporządzać jej mieszkaniem i jego zawartością. Opuszcza miasto.
Zalaźnikowie przeżywają do końca Powstania, uciekają z transportu i znajdują się w Kielcach. Dzień przed złożeniem relacji (8.05.1947) spotykają się z Julią Gryniewicz w Zabrzu.
- powstanie warszawskie
- działania Niemców, działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, praca, życie prywatne/życie codzienne
- atmosfera, gospodarze, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, praca, z papierami aryjskimi, znajomi
-
Możliwe, że Zalaźnikowie po wojnie wyemigrowali do USA. Nazwisko Łazara Zalaźnika znajduje się w Indeksie Osób Inwentarza Archiwum Wydziału Emigracyjnego Centralnego Komitetu Żydów w Polsce 1946 - 1948 (1949-1950) ŻIH
Groby Dory Zalaźnik (4.04.1980) i Lazara Zalaźnika (26.08.1972) znajdują się na Mount Hebron Cemetery, Flushing, Queens, New York (o ile to te same osoby).
-
Powiązane źródła:
- 1 - 4
-
Powiązani ludzie:
-
Redlichowa
Nieznane
(Znajomy)
Lekarka, znajoma Julii Gryniewicz, która informuje ja o przyjeździe do Warszawy rodziny Zalaźników, znajomych Julii...
-
Zalaźnik
Synowa
(powinowaty)
Żona i synowa lwowskich zegarmistrzów. Jej teściowie opuszczają Lwów w 1942, ona sama z mężem dociera do mieszkania...
-
Zalaźnik
Syn
(syn)
Lwowski zegarmistrz. Jego rodzice opuszczają Lwów w 1942, on sam z żoną dociera do mieszkania Julii Gryniewicz w sie...
-
Gryniewicz
Julia
(Znajomy / Pomagający)
Urzędniczka, przed wojną mieszkała we Lwowie, poznała tam rodzinę Zalaźników, którzy prowadzili sklep w tym samym bu...
-
Zalaźnik
Dora
(żona)
Żona lwowskiego zegarmistrza. W 1942 dociera z mężem do Warszawy, ma aryjskie papiery na nazwisko Wanda Harasimowicz...
-
Łazowski
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
Łazowski prawdopodobnie ma zakład zegarmistrzowski. Jest znajomym Julii, która prosi go o zegarki do naprawy. Zalaźn...
-
Hoffman
Nieznane
(Obcy)
Żołnierz Wermachtu. W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą Julii zabrać mieszkanie. Julia...
-
Henryk
(Obcy / Pomagający)
Porucznik AK „Henryk” należy do grupy bojowej AK, która ma bazę w budynku, gdzie Julia mieszka z Zalaźnikami. Julia...
Powiązane miejsca:
-
Bałuckiego 12 m 12
Mieszkanie Julii Gryniewicz, przechowującej rodzinę Zalaźników.
Powiązane wydarzenia:
- 14.11.1942 znajoma Julii Gryniewicz, dr Redlichowa, informuje ją,... 1942-11-14 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / dokumenty/papiery) ,
- W sierpniu 1943 Julia Gryniewicz przygarnia syna Zalaźników z żoną... 1943-08 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Zalaźnikowie nie mają żadnych środków finansowych. Łazar Zalaźnik... 1943 (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
- W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą... 1944 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wybuchu Powstania Julii i Zalaźnikom przestają grozić najścia N... 1944-08-01 (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
-
Redlichowa
Nieznane
(Znajomy)
-
Geolokalizacja przypisana automatycznie, trwa proces weryfikacji i właściwego przypisania lokalizacji na mapie.