Imię: Julia Nazwisko: Gryniewicz
- NIE
- Kobieta
- Julia
- Gryniewicz
- 1892-01-27
- Lubaczów
- Tak
- Spoza Warszawy
- Lwów
- ul. Bałuckiego 12/12, Leszno (?), ul. Pierackiego 13, Gołąbki
- Polak
- w mieszkaniu
- inne zagrożenie
-
Urzędniczka, przed wojną mieszkała we Lwowie, poznała tam rodzinę Zalaźników, którzy prowadzili sklep w tym samym budynku, gdzie pracowała.
W czasie wojny przebywa w Warszawie, mieszka w 2-pokojowym mieszkaniu z kuchnią i wygodami, na Mokotowie, „w niemieckiej dzielnicy”. Dowiaduje się od znajomej lekarki, dr Redlich, że do Warszawy przyjechali Zalaźnikowie i nie mają się gdzie podziać. Zaprasza ich do siebie. 15.11.1942 Zalaźnikowie docierają do mieszkania Julii, która melduje ich u siebie. Mają aryjskie papiery na nazwisko Wanda i Wojciech Harasimowicz.
W sierpniu 1943 Julia przygarnia także syna Zalaźników z żoną. Julia nie melduje ich, w obawie przed komplikacjami, w międzyczasie wprowadzono bowiem obowiązek osobistego meldowania się. Zalaźnikowie mieszkają w jednym pokoju, nawet w czasie nalotów nie schodzą do schronu. Zachowują się cicho, chodzą w kapciach, mówią szeptem. Gospodyni wychodząc do pracy, zamyka mieszkanie na klucz. Kładzie dywan, żeby wyciszyć ich kroki. Na pytania sąsiadów odpowiada, że mieszkają u niej Niemcy, którzy często wyjeżdżają. Kupuje żywność w pobliskim sklepie, tłumacząc dużą ilość wiktuałów koniecznością przekazywania paczek siostrze, która została wysłana do Oświęcimia.
Zalaźnikowie nie mają żadnych środków finansowych. Łazar Zalaźnik i jego syn są zegarmistrzami. Julia prosi zatem o zegarki do naprawy w firmach Łazowski i Tomas, a Zalaźnikowie je naprawiają. Dzięki temu mają środki do życia. Państwo Łazowscy są znajomymi Julii, wtajemniczonymi, że przechowuje Żydów; w firmie Tomas opowiada o wuju-zegarmistrzu, który nie może chodzić.
W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą Julii zabrać mieszkanie. Dla Zalaźników wyjście na ulicę oznacza śmierć, „to był okres największego terroru w Warszawie”. Po naradzie z Zalaźnikami Julia udaje się do znajomych handlarzy bimbrem. Zaprasza do siebie Niemca z Wermachtu, Hoffmana, obiecując, że sprzeda mu spirytus. „Kiedy przyszedł po ten bimber, ugościłam go obiadem w pierwszym pokoju (w drugim byli zamknięci państwo Zalaźnik) i prosiłam specjalnie, ażeby poszedł do dozorcy i powiedział, że u mnie mieszka i że nikt nie ma prawa do tego mieszkania, gdyż on zarekwirował je do własnego użytku”. Fikcyjne oświadczenie Niemca ratuje sytuację mieszkaniową. Hoffman przychodzi jeszcze kilka razy po spirytus. Po wybuchu Powstania Julii i Zalaźnikom przestają grozić najścia Niemców. Julia rezerwuje mieszkanie na Lesznie dla siebie, swojego brata i Zalaźników – nie jest jasne, czy się tam przeprowadza.
Do 16 sierpnia Julia mieszka wspólnie z Zalaźnikami. W tym czasie schodzą już do schronu w czasie nalotów. W budynku Julii znajduje się baza grupy bojowej AK. Julia zaprasza do mieszkania porucznika AK, „Henryka” [nieczytelny dopisek], oświadcza, że przechowuje czworo Żydów i poleca ich jego opiece. Sama ma zamiar opuścić Warszawę, nie wytrzymując nerwowo trudów powstańczego życia w mieście. Zostawia zapasy żywności i pismo, pozwalające Zalaźnikom rozporządzać jej mieszkaniem i jego zawartością. Opuszcza miasto.
Po Powstaniu dowiaduje się, że Zalaźnikowie żyją, uciekli z transportu i są w Kielcach. Dzień przed złożeniem relacji (8.05.1947) spotyka się z nimi w Zabrzu.
- powstanie warszawskie
- działania Niemców, działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, praca, życie prywatne/życie codzienne
- atmosfera, gospodarze, pomoc długotrwała, pomoc indywidualna , pomoc lokalowa, praca, z papierami aryjskimi
-
Powiązane źródła:
- 1 - 4
-
Powiązani ludzie:
-
Redlichowa
Nieznane
(Znajomy)
Lekarka, znajoma Julii Gryniewicz, która informuje ja o przyjeździe do Warszawy rodziny Zalaźników, znajomych Julii...
-
Zalaźnik
Synowa
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Żona i synowa lwowskich zegarmistrzów. Jej teściowie opuszczają Lwów w 1942, ona sama z mężem dociera do mieszkania...
-
Zalaźnik
Syn
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Lwowski zegarmistrz. Jego rodzice opuszczają Lwów w 1942, on sam z żoną dociera do mieszkania Julii Gryniewicz w sie...
-
Zalaźnik
Łazar
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Lwowski zegarmistrz. W 1942 dociera do Warszawy, ma aryjskie papiery na nazwisko Wojciech Harasimowicz. Dzięki inter...
-
Zalaźnik
Dora
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Żona lwowskiego zegarmistrza. W 1942 dociera z mężem do Warszawy, ma aryjskie papiery na nazwisko Wanda Harasimowicz...
-
Łazowski
Nieznane
(Przyjaciel)
Łazowski prawdopodobnie ma zakład zegarmistrzowski. Jest znajomym Julii, która prosi go o zegarki do naprawy. Zalaźn...
-
Hoffman
Nieznane
(Znajomy)
Żołnierz Wermachtu. W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą Julii zabrać mieszkanie. Julia...
-
Henryk
(Obcy)
Porucznik AK „Henryk” należy do grupy bojowej AK, która ma bazę w budynku, gdzie Julia mieszka z Zalaźnikami. Julia...
Powiązane miejsca:
-
Bałuckiego 12 m 12
Mieszkanie Julii Gryniewicz, przechowującej rodzinę Zalaźników.
Powiązane wydarzenia:
- 14.11.1942 znajoma Julii Gryniewicz, dr Redlichowa, informuje ją,... 1942-11-14 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- W sierpniu 1943 Julia Gryniewicz przygarnia syna Zalaźników z żoną... 1943-08 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Zalaźnikowie nie mają żadnych środków finansowych. Łazar Zalaźnik... 1943 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / finanse/pieniądze) ,
- W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą... 1944 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wybuchu Powstania Julii i Zalaźnikom przestają grozić najścia N... 1944-08-01 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
-
Redlichowa
Nieznane
(Znajomy)
-
Geolokalizacja przypisana automatycznie, trwa proces weryfikacji i właściwego przypisania lokalizacji na mapie.