Imię: Paweł Lew Nazwisko: Marek
- NIE
- Mężczyzna
- Paweł Lew
- Marek
- Paweł Marek Hryniuk
- 1902-08-16
- Radzymin
- Tak
- Z Warszawy
- Mokotów
- Madalińskiego
- Elektoralna (getto); Leszno (getto); Chełmska; Jasna 10; Ogrodowa 115;
- Żyd
- inna, w mieszkaniu
- brak
-
Urodził się w rodzinie urzędniczej. Miał dwóch braci. Młodszy, Maciek zginął prawdopodobnie w obozie janowskim. Paweł pracował od 15-go roku życia. Współzałożyciel w 1926 r. Anarchistycznej Federacji Polski (AFP). Ożenił się z Karoliną Brojde. W 1939 r. pracował w firmie Schenk&Co. W Warszawie. W pierwszym roku wojny pracował w magazynach Hartwiga na Towarowej. Poszedł do getta z żoną, z którego wyszedł zimą 1943 r. Wtedy schronienie na jakiś czas dał mu, w magazynie na Towarowej, jego były kierownik, Roman Wiśniewski. Potem, przez 5 miesięcy, mieszkał na Chełmskiej, w dwupokojowym mieszkaniu, w którym ukrywało się też czworo innych osób. W lipcu 1943 r., szwagier, Mieczysław Bankowicz, zaprowadził go do Gimnazjum i Liceum Męskiego im. B. Prusa, na Jasnej. Został ulokowany w jednej z klas, bez wygód. Miejsce, za zgodą dyrektora Jana Michała Langiewicza, załatwił mu Kondek Świerczyński, syn jego towarzysza z AFP. Paweł spotkał tam, też ukrywającą się w szkole, swoją żonę Karolinę (Lola). Oboje nie mieli wtedy żadnych dokumentów ani pieniędzy. Mieszkanie w szkole było możliwe tylko do końca wakacji. Tym razem przyjął go Konrad Świerczyński, ojciec Kondka, do swojego mieszkania na Leszno 115. Dawny towarzysz z AFP przyjął go serdecznie. Tam nareszcie Paweł spał na wygodnej kanapie z pościelą. Ale po jakimś czasie wróciła, ze szpitala, żona Konrada i znów musiał się wyprowadzić. Langiewicz polecił go na stanowisko woźnego w szkole zawodowej mieszczącej się w dawnym budynku gimnazjum na Jasnej, bo pracujący rano woźny nie chciał brać popołudniowych dyżurów. Zaczął pracę natychmiast i dostał pozwolenie na nocowanie w szkole. Uchodził za mieszkańca Pomorza, ojca dwojga dzieci, który musiał uciekać przed Gestapo. Miał wrażenie, że dyrektor zawodówki, pan Jędraszko, nie wierzy w tę legendę. W szkole żyło się dobrze, miał własny pokój, w którym urządził sobie kryjówkę w stosie zgromadzonego tam drewna. Zarabiał 300 zł miesięcznie, był szanowany przez pracowników i uczniów. Jadał głównie w szkolnej kuchni. Zaprzyjaźnił się z drugim woźnym szkolnym, Zelmanem, którego żona trudniła się szmuglem, i raz na tydzień zaopatrywała Pawła w żywność. Odwiedzali go znajomi z AFP. Zofia Hajkowicz załatwiła mu kenkartę na nazwisko Paweł Marek Hryniuk. Czuł się tak swobodnie, że zaczął myśleć o konspiracji. 23.04.1944 r. do szkoły przyszło Gestapo w godzinach lekcyjnych. Aresztowali Langiewicza i dwóch uczniów. Szukali też Marka, ale ten ukrył się dobrze. Po tym incydencie poprosił o parę dni urlopu i poszedł przeczekać do Konrada Świerczyńskiego. 4 maja 1944 r. wrócił do pracy. Pomagał w organizowaniu szpitala polowego przed powstaniem warszawskim i pracował w nim w czasie powstania. Po powstaniu umieścił żonę w bunkrze na Śliskiej. 25 października 1944 r., razem ze szpitalem został ewakuowany do Krakowa. W Krakowie został aresztowany, osadzony w więzieniu i zwolniony na dzień przed wyzwoleniem Krakowa.
- życie prywatne/życie codzienne
- inna pomoc, kontakty z innymi Żydami, pomoc lokalowa
-
Powiązani ludzie:
-
Marek
Karolina Stefania
(żona)
Do Anarchistycznej Federacji Polski wstąpiła w gimnazjum w Częstochowie. Urzędniczka w filii Firmy Marconi, dzięki z...
-
Rowiński
Edward
(Obcy)
Ekonomista z Galicji, uciekł z żoną do Warszawy. Po zdobyciu fałszywych dokumentów zamieszkali w Otwocku, skąd musie...
-
Świerczyńska
Halina
(Znajomy)
Przed wojną mieszkała na Leszno 115, w tym samym domu co jej przyszły mąż, Bernard Konrad Świerczyński. Wyprowadzona...
-
Lender
Szejndla (Jadzia)
(Obcy)
Siedemnastoletnia dziewczyna przyprowadzona do Jana Michała Langiewicza przez jednego z jego uczniów. Uciekła z gett...
-
Świerczyński
Bernard Konrad
(Znajomy / Pomagający)
Osiemnastolatek, poruszał się lekko pochylony do przodu. Syn Konrada Świerczyńskiego, członka Anarchistycznej Federa...
-
Langiewicz
Jan Michał
(Znajomy / Pomagający)
Nauczyciel historii. Przed wojną nauczyciel w Liceum im. Stefana Żeromskiego oraz Liceum im. Bolesława Prusa. W czas...
-
nieznane
bezdzietne małżeństwo
(Obcy / Pomagający)
Bezdzietne małżeństwo, które ukrywało w swoim dwupokojowym mieszkaniu pięcioro Żydów, w tym przez pięć miesięcy Pawł...
-
R.
nieznane
(Znajomy)
Znajomy z getta Pawła Marka. Dzięki Mieczysławowi Bańkowskiemu zamieszkał na na Chełmskiej razem z czterema innymi Ż...
-
Świerczyński
Konrad
(Znajomy / Pomagający)
Członek Anarchistycznej Federacji Polski. Księgarz, poeta, którego wiersze, przed wojną drukowane w prasie anarchist...
-
Wolberg
Aleksander
(Znajomy)
Inżynier chemik, dr filozofii. Ojciec czworga dzieci. Jego córką była Aniela Franciszka Wolberg, mgr chemii, sekreta...
-
Wiśniewski
Roman
(Znajomy / Pomagający)
Kierownik magazynu Hartwiga na Towarowej. Ukrywał w magazynie, dwukrotnie, swojego byłego pracownika Pawła Lwa Marka...
-
nieznane
czterdzieścioro niemowląt
(Obcy)
Czterdzieścioro niemowląt przywiezionych na Umschlagplatz pod opieką czterech pielęgniarek. Bez mleka, pieluszek. Po...
-
Hajkowicz-Brodzikowska
Zofia
(Obcy / Pomagający)
Ukończyła w 1938 r. Wyższa Szkołę Dziennikarską w Warszawie. Jednocześnie pracowała w Banku Gospodarstwa Krajowego....
-
Zelman
nieznane
(Obcy)
Około pięćdziesięcioletni mężczyzna, blondyn średniego wzrostu, pochodzący ze wsi. Pracował na rannej zmianie jako w...
-
nieznane
sąsiad z ulicy Elektoralnej
(Znajomy / Pomagający)
Sąsiad Karoliny i Pawła Marków z ul. Elektoralnej. Karolina zajmowała się jego dziećmi po śmierci na tyfus ich matki...
-
dr Z.
nieznane
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Pewnego dnia przyszedł, do szkoły na Jasną 10, do Pawła Marka Kondek Świerczyński i przyprowadził ukrywającego się p...
Powiązane miejsca:
-
Jasna 10
Gimnazjum i Liceum dla Mężczyzn im. Bolesława Prusa na parterze budynku Jasna 10. W czasie wojny mieściła się tam sz...
-
Chełmska
Dwupokojowe mieszkanie bezdzietnego małżeństwa, w którym ukrywał się przez pięć miesięcy Paweł Lew Marek, razem z cz...
-
Leszno 115
Dwupokojowe mieszkanie, na parterze, Konrada Świerczyńskiego, w którym spotykali się członkowie Anarchistycznej Fede...
-
Leszno
Na ul. Leszno mieszkali w getcie Paweł Lew i Karolina Stefania Marek. W domu był bunkier, w którym chowali się na cz...
-
Towarowa 20
Magazyn Hartwiga, w którym na początku wojny pracował Paweł Lew Marek. Ukrywał się w nim dwa razy. Raz gdy uciekł z...
-
Stawki
Łaźnia na Umschlagplatzu, szafka na ubrania, gdzie ukrył się złapany Paweł Lew Marek.
-
Miła róg Dzikiej
Skrytka w mieszkaniu na Miłej, w której schowali się podczas selekcji Karolina i Paweł Lew Marek. Był to pokój zasła...
-
Jasna 10
Szkoła na Jasnej
Powiązane wydarzenia:
- W Gimnazjum i Liceum dla Mężczyzn im. Bolesława Prusa w okresie wa... 1943 (POMOC / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- W dwupokojowym mieszkaniu bezdzietnego małżeństwa na Chełmskiej uk... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Jesienią 1943 r. Paweł Lew Marek musiał opuścić szkołę na Jasnej 1... 1943-09 (POMOC / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka / inna pomoc) ,
- Na ulicy Leszno mieszkali w getcie Paweł Lew Marek i jego żona Kar... (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- W magazynie Hartwiga, na początku wojny pracował Paweł Lew Marek,... (POMOC / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- Paweł Lew Marek, zaprowadzony na Umschlagplatz, ukrył się w łaźni,... 1942 (Zagrożenie) ,
- Zofia Hajkowicz-Brodzikowska przyszła pewnego razu na Jasną 10, do... 1942 (POMOC / dokumenty/papiery) ,
- W szkole na Jasnej 10 pracował woźny Zelman. Nie chciał pracować n... 1943 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / praca) ,
- Na żydowski Nowy Rok, Niemcy zarządzili zgromadzenie wszystkich Ży... (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
- Pewnego dnia przyszedł, do szkoły na Jasną 10, do Pawła Marka, Kon... (POMOC) ,
-
Marek
Karolina Stefania
(żona)