Imię: Ludwik Nazwisko: Górski
- NIE
- Mężczyzna
- Ludwik
- Górski
- Oppenheim
- Górski
- 1936-04-25
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Śródmieście
- Zielna róg Wielkiej
- Żabia; Chłodna; Leszno; Bielańska; Miedziana; Ząbkowska
- Żyd
- zły
- w mieszkaniu
- donos/denuncjacja
-
Urodził się z inteligenckiej, zamożnej rodzinie. Ojciec, Antoni Oppenheim był adwokatem. Matka, Franciszka Anna z domu Berenbaum, była nauczycielką, przed wojną w szkole na Zamojskiego. Miał brata Tomka, starszego o 3 lata. W czasie wybuchu wojny był z matką i bratem w Śródborowie na letnisku. Po powrocie do Warszawy okazało się, że ich dom jest zrujnowany. Przenieśli się do dziadków Oppenheimów na Żabią. W getcie, na Chłodnej, na zawał zmarł dziadek. W 1940 r. zmarł na zapalenie płuc starszy brat. Ojciec działał w org. socjalistycznej. Organizacja załatwiła mu przeniesienie do domku ogrodnika przy kościele na Lesznie. W ogrodzie matka utworzyła przedszkole dla dzieci. Ojciec miał w domu powielacz, na którym drukowano *Barykadę Wolności*. Odbywały się tam również zebrania organizacji. Na początku marca 1942 r. ojciec został aresztowany i zabrany na Pawiak. Po kilku tygodniach na Pawiak zabrano również matkę. Ludwik został tylko z babcią. Był to dla niego tak silny wstrząs, że po powrocie matki z więzienia zaniemówił na cały dzień, a jąkanie zostało mu na całe życie. Potem matka zabierała go ze sobą do szopu, żeby nie tracić go z oczu. Pewnego razu przyszła do nich siostra mamy z dwiema córkami, sądząc, że miejsce przy kościele będzie bezpieczne. Została w domu z trójką dzieci, matka Ludwika poszła do pracy w szopie. Ktoś ich ostrzegł, że policja żydowska zabiera dzieci, schowali się na strychu, ale policjanci ich znaleźli. Zabrano ich rykszą na Umschlagplatz. Znajomy sklepikarz zawiadomił matkę Ludwika, wybiegła z pracy i udało jej się go wyratować. Wtedy postanowiła wysłać go na stronę aryjską. W ostatnich dniach czerwca 1942 r. wyprowadził go z getta młody mężczyzna i zawiózł na Bielańską. Mieszkali tam przyjaciele rodziców, Stanisława i Jerzy Findelraut. U nich Ludwik czekał na matkę, do sierpnia. Z mamą przeprowadził się na Miedzianą, do dużego mieszkania, gdzie była już babcia Oppenheim z córką Elą Lipską. Mieszkali tam tez inni Żydzi. Po 2-3 mies. dozorca powiedział, że ludzie rozpytują o to kto mieszka w tym mieszkaniu. Stasia Findelraut załatwiła im przeniesienie na Pragę na Ząbkowską do mieszkania pani Natalii Stasiak. Natalia Stasiak traktowała Franciszkę i Ludwika jak rodzinę. Jednak Ludwik, ze względu na semicki wygląd nie mógł wychodzić z pokoju. Na szczęście była tam duża biblioteka, więc leżąc na podłodze dużo czytał. Przeczytał wtedy, jako 7-letni chłopiec, *Trylogię* i *Krzyżaków*. Trochę uczył się z mamą. Kiedy zaczęło się powstanie warszawskie, Niemcy zaczęli wywozić ludność z Pragi. Najpierw mężczyzn, potem kobiety. Wszyscy musieli wychodzić na podwórze, a Ludwik oficjalnie tam nie mieszkał. Trzeba więc było się wyprowadzić. Przeprowadzili się do koleżanki mamy, do byłej kierowniczki szkoły, Marii Marciniak, na Stalową. Było to jednopokojowe mieszkanie z dużymi oknami. Po drugiej stronie ulicy była przybudówka, na której bawiły się dzieci. Ludwik nie mógł im się pokazać, więc w dzień chodził po pokoju na czworakach. Po wyzwoleniu Pragi 14 września 1944 r., mógł nareszcie wyjść na ulicę. Poszedł do szkoły, od razu do 4 klasy. Zrobił maturę, skończył UW, został fizykochemikiem.
- powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc
- dzieci, kontakty z innymi Żydami, obcy człowiek, pomoc długotrwała, pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, znajomi
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Findelraut
Stanisława
(Znajomy / Pomagający)
Przyjaciółka Franciszki i Antoniego Oppenheimów. Miała męża Jerzego, Żyda na aryjskich papierach. Mieszkali na Biela...
-
Findelraut
Jerzy
(Znajomy / Pomagający)
Miał żonę aryjkę Stanisławę z domu Wiśniewską. Nie poszedł do getta, mieszkał z żoną na aryjskich dokumentach. W ich...
-
Lipska
Elżbieta
(kuzyn)
Córka Oppenheimów, siostra Antoniego. Ukrywała się z matką i szwagierką z synkiem na Miedzianej. Kiedy dozorca poinf...
-
Oppenheim
nieznane [matka Antoniego]
(babka)
Matka Antoniego Oppenheima, adwokata. Przed wojną zajmowała się działalnością charytatywną. Jej mąż, lekarz laryngol...
-
Franio
nieznane
(Obcy / Pomagający)
W jej mieszkaniu ukrywały się przez pewien okres trzy rodziny żydowskie: Franciszka Anna Oppenheim z synkiem Ludwiki...
-
Stasiak
Natalia
(Obcy / Pomagający)
Przed utworzeniem getta zamieniła mieszkanie, ponieważ Grzybowska, na której mieszkała, została włączona do getta. N...
-
Stasiak
Henryk
(Obcy / Pomagający)
Mieszkał z matką na Ząbkowskiej. Zamieszkali u nich Franciszka i Ludwik Oppenheinowie. Henryk usiłował uczyć małego...
-
Marciniak
Maria
(Obcy / Pomagający)
Przed wojną była kierowniczką szkoły. Po wybuchu powstania warszawskiego przyjęła do swojego jednopokojowego mieszka...
-
Oppenheim
Franciszka Anna
(matka)
Franciszka Anna z domu Berenbaum, była nauczycielką, przed wojną uczyła w szkole na Zamojskiego. Mąż, Antoni Oppenhe...
-
Oppenheim
nieznane [ojciec Antoniego]
(dziadek)
Lekarz laryngolog. Jego żona zajmowała się działalnością dobroczynną. Miał dwoje dzieci, Antoniego (adwokat) i Elżbi...
-
Oppenheim
Antoni
(ojciec)
Z wykształcenia adwokat. Syn lekarza laryngologa służącego w wojsku jeszcze w czasie I wojny światowej. Ożenił się z...
-
nieznane [siostra Franciszki Oppenheim]
(kuzyn)
Siostra Franciszki Anny Oppenheim. Z wielodzietnej rodziny, wcześnie osierocona, wychowywała się u ciotek. W czasie...
Powiązane miejsca:
-
Bielańska
Mieszkanie Stanisławy i Jerzego Findelraut.
-
Miedziana
Duże mieszkanie pani Franio, w którym mieszkały trzy rodziny żydowskie. Franciszka Anna Oppenheim z 6-letnim synem L...
-
Ząbkowska
Mieszkanie na Ząbkowskiej pani Natalii Stasiak.
-
Stalowa
Jednopokojowe mieszkanie Marii Marciniak.
-
Chłodna [mieszkali Oppenheimowie]
W getcie na Chłodnej mieszkali Oppenheimowie, lekarz laryngolog z żoną, synem Antonim, synową Franciszką i dwoma wnu...
-
Leszno [przy kościele ewangelickim]
Domek ogrodnika przy kościele ewangelickim na Lesznie. Tu zatrudniony został jako ogrodnik Antoni Oppenheim.
Powiązane wydarzenia:
- Ludwik Oppenheim, 6-letni chłopiec został, po wyjściu z getta w cz... 1942-06 (POMOC / nieodpłatna / jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Na Miedzianej w dużym mieszkaniu pani Franio, mieszkały, trzy rodz... (POMOC / jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- W mieszkaniu na Ząbkowskiej, u Natalii Stasiak mieszkała Franciszk... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wybuchu powstania warszawskiego, Franciszka i Ludwik Oppenheim... 1944-08 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Rodzina Oppenheimów przeprowadziła się z ul. Żabiej do getta na Ch... 1940 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- Organizacja załatwiła Antoniemu Oppenheimowi mieszkanie w domku og... (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- Pewnego dnia, latem 1942 r., do domku ogrodnika przy kościele na L... 1942 (Zagrożenie) ,
-
Findelraut
Stanisława
(Znajomy / Pomagający)