Imię: Maria Nazwisko: Censor
- NIE
- Kobieta
- Maria
- Censor
- Szyszko
- 1925-05-02
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Czerniaków, miejscowość podwarszawska, Śródmieście
- Gabriela Boduena
- Hoża
- Żyd
- dobry
- skrytka w mieszkaniu, strych, w mieszkaniu
- inne
- inne zagrożenie, zabójstwo
-
Gdy wybucha wojna ma 14 lat. Przenosi się wraz z rodzicami z mieszkania na ul. Gabriela Boduena do mieszkania siostry na ul. Hożą. Odmawiają noszenia opasek z gwiazdą Dawida. Nie idzie do getta. Ukrywa się na aryjskich papierach, pod nazwiskiem Urszula Rytlewska w mieszkaniu przyjaciółki matki, Wandy Rytlewskiej, jako jej córka. Chodzi do szkoły i tam zaprzyjaźnia się z Tatianą Żukowską, z którą będzie później działać w AK. Następnie wyprowadza się z matką do Milanówka. Później znów wracają do Warszawy i ukrywają się w różnych mieszkaniach w śródmieściu. Nieustannie pomaga im ich gosposia, Józefa Bednarek, przynosząc co dzień jedzenie. W Radości pracuje jako opiekunka w domu dziecka. Jest tam szantażowana. Wykupuje się dzięki pomocy siostry. Zamieszkuje na Krochmalnej razem z Tatianą Żukowską i rozpoczyna współpracę z AK. Z Krochmalnej przeprowadzają się do Konstancina. Bierze udział w powstaniu warszawskim. Po wojnie dowiaduje się o śmierci matki, wyjeżdża do Gdańska, później Szwecji i Australii.
- przed gettem
- działania Polaków, likwidacja getta, mieszkaniowe, pomoc, praca, szantaż, szmalcownictwo, życie prywatne/życie codzienne
- antysemityzm, atmosfera, gestapo/żandarmeria, gospodarze, inna pomoc, klasztor/kościół, konspiracja polska, pomoc długotrwała, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc rzeczowa, poza Warszawą, praca, szantażysta/szmalcownik, z papierami aryjskimi, znajomi
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Szyszko
Jakub
(ojciec)
Bardzo zamożny właściciel salonu mody na ul. Marszałkowskiej. Ojciec Marii Censor. W pierwszysch dniach wojny złapan...
-
Szyszko
Helena
(matka)
Matka Marii Szyszko. Ciężko chora, po chorobie sparaliżowana. Poruszała się na wózku inwalidzkim. Wraz z córką, Mari...
-
Szyszko
Zofia
(rodzeństwo)
Siostra Marii Censor (Szyszko) do której po wybuchu wojny przeprowadziła się Maria wraz z rodzicami. W 1940 roku wyj...
-
Szyszko
Aleksander Jan
(rodzeństwo)
Brat Marii Censor (Szyszko), syn bogatego biznesmena, Jakuba Szyszko. Bardzo dobrze wykształcony. Wraz ze swoją żoną...
-
żołnierze gestapo
nieznane
(Obcy)
Gestapowcy, którzy przychodzą do ich mieszkania Szyszkó na Hożej i zaczynają zabierać wszystkie cenne meble i dzieła...
-
Rytlewska
Wanda
(Pomagający)
Sąsiadka rodziny Szyszków. Mieszkanka kamienicy przy Hożej. Przyjaciółka Heleny Szyszko. Pomagała Szyszkom, załatwił...
-
Beinenstock
Emilia
(babka)
Babcia Marii Censor (Szyszko), która poszła do getta. Maria odwiedzała ją kilka razy, dopóki getto było otwarte.
-
Nieznane [przyjaciel Rytlewskich]
(Obcy)
Przyjaciel rodziny Rytlewskich, który przyjechał do nich w odwiedziny. Ukrywali przed nim Marię Censor (Szyszko) w k...
-
Krzyżanowska
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
Właścicielka mieszkania w którym ukrywa się Maria (Censor) Szyszko.
-
Żukowska
Tatiana
(Przyjaciel)
Szkolna przyjaciółka Marii Censor (Szyszko). Maria ukrywa przed nią swoją prawdziwą tożsamość. Później mieszkają raz...
-
Zuberbier
Nieznane
(Pomagający)
Właścicielka domu w Milanówku. Zaproponowała mieszkanie Helenie i Marii Szyszko. Mieszkały u niej przez zimę 1942.
-
Bednarek
Józefa
(Pomagający)
Wieloletnia kucharka i gosposia rodziny Szyszko. Mieszkająca z nimi. W czasie wojny stale opiekowała się sparaliżowa...
-
Nieznane [dwaj szmalcownicy]
(Szantażujący)
Dwaj mężczyźni, którzy przyszli do domu dziecka w Radości. Wyprowadzili z niego Marię Censor (Szyszko) i prowadzili...
-
Wajtail
Bambi
(kuzyn)
Kuzynka Marii Censor (Szyszko), która pomogła jej finansowo, gdy była szantażowana przez szmalcowników. Dała jej zło...
-
Marchewka
Franciszek
(Przyjaciel)
Członek AK. Znajomy Marii Censor (Szyszko). Był motorem działań grupy do której należała Maria Censor. Zginął w pows...
-
Nieznane [ niemiecki żołnierz]
(Obcy)
Niemiecki żołnierz, który podczas strzelaniny w jednej z akowskich akcji w Alejech Jerozolimskich krzyczy na Marię C...
-
nieznane [porucznik SS]
Hans
(Znajomy)
Porucznik SS, najbliżyszy kolega ze szkoły w Gdański, Aleksandra Szyszki. Nadzorował grabież antyków i dzieł sztuki...
-
Nieznane (kobieta wynajmująca pokój Marii Censor)
(Obcy / Pomagający)
Matka dwóch dorosłych córek, która wynajęla pokój Marii Censor (Szyszko) i Tatianie Żukowskiej. Ukrywały w jej domu...
-
Nieznana [zakonnica z klasztoru w Powsinie]
(Pomagający)
Siostra zakonna, która pomogła Marii Censor (Szyszko) i Tatianie Żukowski ukryć się przed szukającymi ich Ukraińcami...
Powiązane miejsca:
-
Gabriela Boduena
We wrześniu 1939 roku wraz z rodzicami wraca do domu z wakacji w Konstancinie aby spakować wszystkie potrzebne i cen...
-
Hoża
Mieszkanie Zofii Szyszko, siostru Marii Censor (Szyszko) do którego zaraz po rozpoczęciu wojny wprowadza się Maria z...
-
Więzienie Pawiak
Co drugi dzień zaczyna Maria Censor (Marysia Szyszko) i jej brat Aleksander Szyszko wozić ojcu paczki z jedzeniem i...
-
Hoża [mieszkanie Wandy Rytlewskiej]
Maria Censor (Szyszko) zamieszkuje z Wandą Rytlewską i jej dziećmi jako jej córka w mieszkaniu przy ul. Hożej.
-
Leszno 54
Brat Marii Censor (Szyszko), Aleksander Szyszko decyduje się pójść do getta ze swoją rodziną, z żoną, synem i rodzin...
-
Nieznana [ mieszkanie Emilii Beinenstock]
Maria Censor (Szyszko) odwiedza w getcie swoją babcię, Emilię Beinensztock.
-
Bagatela
Mieszkanie państwa Krzyżanowskich. Maria Censor (Szyszko) zamieszkuje u Krzyżanowskich na ul. Bagatela. Musi się wyp...
-
Nieznana [Milanówek] dom pani Zuberbier
Zimą 1942 roku Maria Censor wraz z matką wyjeżdża do Milanówka. Matka jej przyjaciółki ze szkoły nazwiskiem Zuberbie...
-
Jasna
Mieszkanie, które wynajmuje Maria Censor (Szyszko) z matką, Heleną. To pokój bez wyżywienia. Jedzenie co dzień przyn...
-
Tamka
Kolejne mieszkanie, które wynajmuje Maria Censor (Szyszko) z matką, która udaje jej ciotkę. Kolejne mieszkanie jest...
-
Leszno
Ponieważ warunki bytowe są bardzo złe, Helena Szyszko i Maria Censor (Szyszko) decydują się rozdzielić. Józefa Bedna...
-
Radość
Maria Censor (Szyszko) zaczyna pracę jako opiekunka w Radości w domu dzieci więźniów z Pawiaka.
-
Nieznane [droga do stacji kolejowej] Radość
W lesie po drodze do stacji kolejowej w Radości Maria Censor (Szyszko) widzi pociąg z transportem Żydów do obozu. Ni...
-
Nieznana [dom Bambi Wajtail]
W Warszawie Maria Censor (Szyszko) prosi swoich szmalcowników, aby pozwolili jej pójść do kuzynki ze Szwajcarii, bo...
-
Karcelak
Maria Censor (Szyszko) idzie na Karcelak, sprzedaje tam fryzjerowi swoje włosy, ponieważ nie ma żadnych pieniędzy.
-
Krochmalna
Maria Censor (Szyszko) idzie na ul. Krochmalną do swojej przyjaciółki z dzieciństwa Tatiany Żukowskiej. Dostaje tam...
-
Nieznane [ mieszkania członków AK]
Gdy do Tatiany Żukowskiej przychodzi jej kochanek, Maria Censor (Szyszko) zmienia lokum do spania. Korzysta z sieci...
-
Nieznane
Na początku 1944 roku Maria Censor (Szyszko) przez przyjaciół Tatiany Żukowskiej z AK zostaje zaangażowana w akcję p...
-
Aleje Jerozolimskie
Maria Censor (Szyszko) bierze udział w akcji AK w Alejach Jerozolimskich. Jest odpowiedzialna za pilnowanie i dostar...
-
Róg Żelaznej i Alei Jerozolimskich
Na rogu Żelaznej i Alei Jerozolimskich Mariia Censor (Szyszko) łapie dorożkę i z koszykiem pełnym broni odjeżdża na...
-
Nieznane
Maria Censor (Szyszko) spacerując po ulicach Warszawy z Tatianą Żukowską spotyka Hansa, esesmana, przyjaciela swojeg...
-
Konstancin
Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska muszą wyprowadzić się z mieszkania na Krochmalnej, bo jest ono już zbyt ni...
-
Nieznana (Czerniaków)
Dzień przed wybuchem powstania Maria Censor (Szyszko) z Tatianą Żukowską przenoszą się do Warszawy, na Czerniaków. T...
-
Nieznana (kanały pod ulicami)
Maria Censor (Szyszko) planuje i stara się przedostać kanałami na Leszno, do swojej matki, ale Niemcy puszczają gaz...
-
Nieznana
Marii Censor (Szyszko) wraz z przyjaciółmi nie udaje się dotrzeć na miejsce zbiórki. Postanawiają wrócić pieszo do K...
-
Nieznana [droga do Konstancina]
Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska trafiają na Ukraińców w niemieckich mundurach krzyczących i strzelających...
-
Powsin Klasztor
Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska uciekają przed Ukraińcami i trafiają do Powsina, do zakonu, gdzie zakonnic...
-
Konstancin
Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska przeprowadzają się do małego domku w Konstancinie. Wynajmują mały pokój.
-
Nieznana, Milanówek
Maria Censor i Tatiana Żukowski dowiaduje się o przeniesieniu hospicjum, w którym była jej mama do Milanówka. Idą ta...
-
Konstancin [willa siostry Marii Censor]
Zaraz po wyzwoleniu Maria Censor (szyszko) otwiera przedszkole w willi swojej siostry w Konstancinie. Dobrze im się...
Powiązane wydarzenia:
- We wrześniu 1939 roku wraz z rodzicami wraca do domu z wakacji w K... 1939-09 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wybuchu wojny i powrocie z Konstancina Maria Censor (Szyszko) w... 1939-09 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Podczas bombardowań Warszawy rodzina Szyszko zwozi windą chorą mat... 1939-09 (mieszkanie/kryjówka / Zagrożenie) ,
- Szyszkowie, całą rodziną odmawiają i nie noszą opasek z gwiazdami... 1939 ,
- Kilka tygodni po aresztowaniu ojca, gestapowcy przychodzą do miesz... (Zagrożenie / Grabież) ,
- Co drugi dzień zaczyna Maria Censor (Marysia Szyszko) i jej brat A... ,
- Gdy naziści zaczynają tworzyć getto, przyjaciółka matki, Wanda Ryt... 1940 (dokumenty/papiery) ,
- Przyjaciółka matki Wanda Rytlewska napisała do księdza, aby przysł... (dokumenty/papiery) ,
- Maria Censor (Szyszko) zamieszkuje z Wandą Rytlewską i jej dziećmi... 1940 (długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Maria Censor (Szyszko) odwiedza swojego brata Aleksandra Szyszko i... 1940 (pomoc innym Żydom) ,
- Maria Censor (Szyszko) odwiedza w getcie swoją babcię, Emilię Bein... 1940 ,
- Do Rytlewskich przyjeżdża przyjaciel. Marię Censor (Szyszko) ukryw... 1940 (mieszkanie/kryjówka / inna pomoc) ,
- Maria Censor (Szyszko) zamieszkuje u Krzyżanowskich na ul. Bagatel... (mieszkanie/kryjówka) ,
- Maria Censor (Szyszko) z fałszywymi dokumentami chodzi do polskiej... (inna pomoc) ,
- Żeby skutecznie ukrywać swoją tożsamość co niedziela chodzi do koś... ,
- Zimą 1942 roku Maria Censor wraz z matką wyjeżdża do Milanówka. Ma... 1942 (długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- U pani Zuberbier mają do dyspozycji jeden pokój, w którym jest bar... 1942 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Maria Censor (Szyszko) rozpoczyna pracę jako guwernantka małego ch... 1942 (praca) ,
- Maria Censor ( Szyszko) wraz z matką, Heleną Szyszko ponownie prze... 1942 (mieszkanie/kryjówka / inna pomoc) ,
- Wiosną 1942 roku wychodzi z getta Aleksander Szyszko z rodziną, br... 1942 (inna pomoc) ,
- Maria Censor (Szyszko) wraz z matką wstydzą się bardzo faktu, że j... 1942 ,
- Następnego dnia po Wielkanocy, Aleksander Szyszko mówi matce i sio... 1942 ,
- Maria Censor (Szyszko) ponownie wraz z matką, jako ciotką przeprow... 1942 (długotrwała / inna pomoc / mieszkanie/kryjówka) ,
- Ponieważ warunki bytowe są bardzo złe, Helena Szyszko i Maria Cens... 1942 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Maria Censor (Szyszko) odwiedza matkę, Helenę Szyszko tylko dwa ra... 1942 ,
- Maria Censor (Szyszko) zaczyna pracę jako opiekunka w Radości w do... 1942 (praca) ,
- Maria Censor (Szyszko) zamieszkuje w domu opieki dla dzieci więźni... 1943 (praca / mieszkanie/kryjówka) ,
- Dwóch mężczyzn przychodzi do domu dziecka w Radości. Podejrzewają,... 1943 (Denuncjacja / na ulicy / Zagrożenie / Grabież) ,
- W lesie po drodze do stacji kolejowej w Radości Maria Censor (Szys... 1943 (Denuncjacja / Zagrożenie) ,
- W Warszawie Maria Censor (Szyszko) prosi swoich szmalcowników, aby... 1943 (na ulicy / Zagrożenie / Grabież) ,
- Wiosną 1943 roku Maria Censor (Szyszko) odwiedza w Warszawie swoją... 1943-04 ,
- Maria Censor (Szyszko) idzie na Karcelak, sprzedaje tam fryzjerowi... (finanse/pieniądze) ,
- Maria Censor (Szyszko) Idzie na ul. Krochmalną do swojej przyjació... 1943 (długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Gdy do Tatiany Żukowskiej przychodzi jej kochanek, Maria Censor (S... 1943 (długotrwała / mieszkanie/kryjówka / inna pomoc) ,
- Na początku 1944 roku Maria Censor (Szyszko) przez przyjaciół Tati... 1944 (Zagrożenie) ,
- Spotkania organizacyjne AK odbywają się w mieszkaniu Tatiany Żukow... 1944 (inna pomoc) ,
- Maria Censor (Szyszko) bierze udział w akcji AK w Alejach Jerozoli... 1944 (Zagrożenie) ,
- Na rogu Żelaznej i Alei Jerozolimskich Mariia Censor (Szyszko) łap... 1944 (Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) spacerując po ulicach Warszawy z Tatianą Żu... 1944 (Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowski muszą wyprowadzić się z... 1944 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Wiele osób z AK odwiedza Marię Censor (Szyszko) i Tatianę Żukowską... 1944 (Zagrożenie) ,
- Dzień przed wybuchem powstania Maria Censor (Szyszko) z Tatianą Żu... 1944-07-31 (mieszkanie/kryjówka) ,
- W dniu wybuchu Powstania Maria Censor (Szyszko), Tatiana Żukowski... 1944-08-01 (Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) planuje i stara się przedostać kanałami na... 1944-08 (Zagrożenie) ,
- Marii Censor (Szyszko) wraz z przyjaciółmi nie udaje się dotrzeć n... 1944-08 (Zagrożenie) ,
- Trafiają na Ukraińców w niemieckich mundurach krzyczących i strzel... 1944-08 (mieszkanie/kryjówka / Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska uciekają przed Ukraińcam... 1944-08 (jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Do klasztoru w Powsinie wpadają Ukraińcy szukający partyzantów, wp... 1944-08 (pomoc w nagłych wypadkach / inna pomoc / Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska spędzają noc na poddaszu... 1944-08 (jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Następnego ranka, po nocy spędzonej na strychu, dostają śniadanie... 1944-08 (nieodpłatna / jednorazowa/krótkotrwała / inna pomoc) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska wyprzedają wszystko co m... 1944 (finanse/pieniądze) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska po powstaniu warszawskim... 1944 ,
- Przed końcem wojny w Konstancinie pojawiają się niemieccy żołnierz... 1944 (Zagrożenie) ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowska przeprowadzają się do ma... 1944 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Maria Censor (Szyszko) dowiaduje się o śmierci Franciszka Marchewk... 1944 ,
- Maria Censor i Tatiana Żukowski witają na ulicy Konstancina polski... 1945-01 ,
- Maria Censor (Szyszko) i Tatiana Żukowski dowiaduje się o przenies... 1945-01 (inna pomoc) ,
- Zaraz po wyzwoleniu Maria Censor (szyszko) otwiera przedszkole w w... 1945-01 (praca) ,
- Maria Censor (Szyszko) musi zlikwidować przedszkole w Konstancinie... 1945 ,
-
Szyszko
Jakub
(ojciec)