Obóz w Lublinie jest podzielony na 3 samodziel...

Obóz w Lublinie jest podzielony na 3 samodzielne obozy stanowiące jedną całość, administrowaną przez SS Polizeiführera w Lublinie Globocnika, a eksploatowaną przez spółkę z o.o. „DAW” G.m.b.H (Deutsche Ausrüstungswerke niemieckie zakłady zbrojeniowe). „DAW” korzystało ze zrabowanych przez SS surowców, półfabrykatów i artykułów technicznych magazynowanych na terenie obozu; przyjmowało zamówienia na wyroby stolarskie, ciesielskie, stelmachowskie, kowalskie, ślusarskie, krawieckie, szewskie, blacharskie i wystawiało swoje rachunki.
W pierwszym obozie, Majdanku, mordowano ludzi w komorach gazowych, a ciała palono w krematoriach.
Druga część obozu zwana „Flugplatzem” znajdowała się na terenie dawnej fabryki samolotów, Autor nazywa tę część „obozem etapowym”, tu dokonywano selekcji i zatrudniano robotników przez jakiś czas, a potem przeznaczano ich na śmierć lub do dalszej pracy.
Trzeci obóz - „obóz na Lipowej”, był obozem jeńców Żydów z byłej armii polskiej. Tu znajdowały się właściwe warsztaty, do których wysyłano fachowców zatrudnianych obok jeńców, którzy przebywali tu od 1940.
„Flugplatz”, dokąd na początku skierowano Bryskiera, podzielony był na wzór szachownicy zasiekami z drutu kolczastego. Miedzy polami na wys. 4 m ustawione były strażnice, z których Ukraińcy, Litwini lub rzadziej Niemcy mieli za zadanie strzelać przy próbie ucieczki lub w przypadku buntu. Na każdym polu stało od kilku do kilkunastu baraków o dł. ok. 30m, szer. 12 m i wys. 3 m. Barak mógł pomieścić około 1000 osób, prycze ustawione w podwójnym dwuszeregu miały po 4 kondygnacje.

Żydzi pod swastyką czyli getto w Warszawie w XX-tym wieku
w Archiwum ŻIH; Sygn. 302/90

Henryk Bryskier (Władysław Janowski)
3 VII 1899 Warszawa-18 X 1945 Warszawa
s. Juliana i Sury

Początki okupacji niemieckiej w Warszawie. Wprowadzenie przepisów antyżydowskich, wywłaszczenie przedsiębiorstw żydowskich. Działalność żydowskich organizacji społecznych. Powstanie i organizacja Judenratu. Warunki życia w getcie.
[brak znacznej części pamiętnika, dotyczącej życia w getcie i działalności społecznej autora].
Akcja likwidacyjna latem 1942 r., selekcje, organizacja szopów (autor znalazł się w szopie Brauera), budowa schronów. Relacja uciekiniera z Treblinki. Powstanie w getcie. Autor został wywieziony do Lublina i przebywał w obozie koncentracyjnym przy ul. Lipowej. Warunki życia w obozie.

Autor pamiętnika był inżynierem, działaczem społecznym w getcie warszawskim. Pamiętnik został spisany w Warszawie, w ukryciu, w latach 1943-1944. Wskutek zmiany kryjówki autor nie mógł kontynuować pracy i opisać swej ucieczki z obozu koncentracyjnego. W maju 1944 r. ukrył rękopis na Pradze. Po wyzwoleniu dyr. departamentu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Jego córka przekazała pamiętnik w 1947 r. do Żydowskiej Komisji Historycznej.
Do pamiętnika dołączono fragmentaryczny odpis przygotowany do druku przez Adama Rutkowskiego (39 s.), spis treści całości pamiętnika (9 s., zawierające opis ponad 600 s. rękopisu) oraz list córki autora, Jadwigi Bryskier-Shalit z 18 IV 1964 r. (5 s.), zawierający informacje o autorze i o okolicznościach powstania pamiętnika.
Publikacja: H. Bryskier, Żydzi pod swastyką czyli getto w Warszawie, „Biuletyn ŻIH”, nr 62 (1967), s. 77-99, nr 67 (1968), s. 109-132 (fragmenty); Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 101-104, 125-129, 145-147 (fragmenty).

<br><br>
<br><b>Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego</b>
<br>ul. Tłomackie 3/5
<br>00-090 Warszawa
<br>tel. (48) (22) 827 92 21, fax: (48)(22) 827 83 72
<br>email: secretary@jewishinstitute.org.pl
<br>http://www.jewishinstitute.org.pl/