Given name: Marek Family name: Stok
- YES
- Male
- Marek
- Stok
- Stock, Stokowski
- 1903-00-00
- Yes
- Warszawa getto ul. Chłodna; Nowolipie; Ratuszowa 6 m 13;
- Jewish
-
Stok Marek ur. 1903, syn Saula i Teofili z d. Kogan. Autor był adwokatem. Wspomnienia spisywał latem 1944 r. ukrywając się z dziesięcioletnim synem Stefanem na Pradze, w mieszkaniu dwupokojowym przy ulicy Ratuszowej 6, wraz z 11 osobami z inteligencji żydowskiej m.in.z rodziną Oskara Mitlera (4osoby), aplikantem adwokackim Hanną Szenfeld, wdową po dr Lipesie z Chełma z synkiem, adwokatem. Mieczysławem Goldsteinem, Rolfem Neudingiem, Hanką Basówką. Po wojnie autor wyjechał do Brazylii.
W kwietniu 1941 roku udało mu się w skutek silnych starań dostać w charakterze urzędnika do szopy krawieckiej przy ulicy Prostej 12 w gmachu dawnej szkoły handlowej. Pracę tą utracił w sierpniu 1941r. (bo szopa się rozpadła).
W czasie epidemii tyfusu latem 1941 roku sprzedał złote obrączki ślubne i dwa srebrne lichtarze i razem z żoną zaszczepili się na tyfus szczepionką prof. Weigl’a.
W czasie likwidacji „małego getta” (październik 1941r.) Stok Marek mieszkał na Chłodnej i po raz kolejny musiał się przeprowadzać. Synka umieścił u rodziny na Lesznie, a sam z żoną zajmuje pokoik u rodziny przy Nowolipiu.
Wiosną 1942r. źle mu się powodziło materialnie. Dorabiał dorywczo jako adwokat – interweniował w imieniu klientów w różnych agendach Gminy i uczestniczył w sądach polubownych, choć w rzeczywistości utrzymywał się z pożyczek, których udzielał mu przyjaciel inż. Aleksander Weller oraz z paczek żywnościowych otrzymywanych od szwagierki – lekarki z Wysokiego Litewskiego. Mimo tych tarapatów finansowych był bardzo pogodny, jak nigdy dotąd w getcie.
Zaczął pracować od 15 lipca 1942r. w fabryce szwagrów przejętej przez Hansa Schultza na posadzie urzędnika.zeznaje na procesie Gojchermana: "
Widziałem oskarżonego w czapce oficera 13-tki. O indywidualnej jego działalności trudno mi powiedzieć. Powszechnie mówiło się, że „13-tka” miała konszachty z gestapo na gruncie gospodarczym. … W czapce widywałem go wielokrotnie. O działalności nie wiem…Widziałem go jak stał z Werschutzami i odpychał ludzi. Nie ulega wątpliwości, że Werkschutze zachowywali się brutalnie – ale szczegółów nie pamiętam – zdaje się, że o-ny trzymał sikawkę w ręku. Opinia o ludziach z „13tki” była ujemna, ale byli między nimi i porządni ludzie: Kleinweksler, Branson. Do samej góry, „13tki” o-ny nie należał. O ile sobie przypominam, osk był oficerem. … słyszałem, że w „13tce” można było dostać pracę za pieniądze. Ale stwierdzam stanowczo, że nie odnosi się to do Gojchermana, który na każdym kroku akcentował swą przynależność do „13tki”
i w śledztwie: "
ur 1902, adwokat, wyższe, żonaty
JG był oficerem w 13… podejmował się interwencji w gestapo za poważnym wynagrodzenie, nic nie zalątwiając, widziałęm JG od końca lipca do początków września 1942 na terenie fabryku Schultza, Nowolipie 44 gdzie pełnił funckję w Wrkschutzu, bił robotnikow i robotnice pejczem, z którym nigdy nie rozsrtawał się, oblewał ludzi wodą z sikawki.
- Intelligentsia, civil servants
-
Nie wiadomo, jak przeżył
-
Related sources:
- Marek Stok, Jews' Diaries. Sygn. 302/144; Jewish Historical Institute Archives; title/author: Pamietnik Marka Stoka (Marek Stok's Memoir) ,
- Sąd Okręgowy Warszawa, 654/494, Akta sprawy Juliana Gojchermana ,
- Marek Stok, Relacja 301-3067; w Archiwum ŻIH ,
- Stefan Koper, Relacja 301-5175 w Archiwum ŻIH - Stefan Koper ,
-
Related people:
-
Saszyn
Jan
(Stranger)
Zeznaje na procesie Gojchermana, nadesłał wcześniej 3.09.46; list do prokuratury:Dowiedziałem się , że zbierają WPan...
-
Nieznane
(Acquaintance)
Wraz z siostrzeńcem, Adasiem Achtmanem, mężem i 2 innymi osobami ukrywała się u Juliana Duczka.
-
Achtman
Adaś
(Acquaintance)
Od 26 maja 1943 ukrywał się wraz z ciotką i innymi osobami u państwa Duczków.
-
Duczek
Julian
(Acquaintance)
Byłu pracownik Rady Adwokackiej w Warszawie, w czasie okupacji przechowywał w swoim domu 5 osób.
-
Koper
Stefan
(Aider )
W swoim mieszkaniu Stefan i Marta Koperowie ukrywali 11 Żydów. Przed wojną był skromnym urzędnikiem w wojsku. Podcza...
-
Koper
Marta
(Aider )
W swoim mieszkaniu Stefan i Marta Koperowie ukrywali 11 Żydów.We wszystkich niebezpiecznych chwilach (łapanki, rewiz...
-
Miller (Muller)
Nora Aleksandra)
(Stranger)
Córka zmarłego przed wojną prokuratora warszawskiego Oskara Millera. Od 29.01.1943 r. do 30.07.1944 r. ukrywała się...
-
Miller
Anna (imię przybrane)
(Stranger)
Wdowa po prokuratorze Millerze nie ukrywała się. Miała dobry wygląd i aryjskie papiery. Przychodziła do mieszkania K...
-
Charłap
Eugenia
(Stranger)
Od 29.01.1943 r. do 13.09.1944 r. ukrywała się w mieszkaniu Stefana i Marty Koperów wraz z córką Ritą Charłap i wnuc...
-
Stok
Stefan
(son)
Dziesięcioletni syn adwokata Marka Stoka. Od 04.05.1943 r. do 13.09.1943 r. ukrywał się z ojcem w mieszkaniu Marty i...
-
Achtman
Apolonia
(Stranger)
Apolonia Achtman ukrywała się od 01.04.1943 r. do 13.09.1944 r. u Marty i Stefana Koperów na Pradze, razem z innymi...
-
Koper
Marta
(Stranger / Aider )
Razem z mężem Stefanem, w swoim dwupokojowym mieszkaniu na parterze, bez kanalizacji, przechowywała 13 Żydów. Pod je...
-
Koper
Stefan
(Stranger / Aider )
Razem z żoną Martą, w swoim dwupokojowym mieszkaniu na parterze, bez kanalizacji, przechowywał 13 Żydów. Pod jednym...
-
Bas
Hanka
(Stranger)
In the summer of 1944 she hid with her little son in Warsaw, on the 'Aryan side', in the flat at Ratuszowa Street No...
-
Neuding
Rolf
(Stranger)
Po likwidacji getta warszawskiego ukrywał się, od 24.01.1943 do listopada 1944 r., w mieszkaniu Stefana i Marty Kope...
-
Charłap
Ryta/Ritta
(Stranger)
In September 1939 she lived in Warsaw, Lwowska Street; after the war in Warsaw, Lwowska Street No. 3
Related places:
-
Miejsce # 68727
proces Juliana Gojchermana w sądzie Okręgowym Warszawskim, oskarżony o kolaborację z Niemcami, uniewinniony
-
Nieznana
Podczas okupacji Julian Duczek ukrywał 5 osób
-
Ratuszowa 6 m. 13
Mieszkanie Stefana i Marty Koperów, w którym ukrywało się 11 Żydów.Mieszkanie było parterowe, składało się z 2 pokoi...
-
Ratuszowa 6 m 13
Parterowy, drewniany domek Marty i Stefana Koperów na Pradze. W nim dwupokojowe mieszkanie bez kanalizacji, z piwnic...
Related events:
- Dysproporcja ulicy żydowskiej – z jednej strony zastraszająca nędz... 1941-06 ,
- Wiadomości polityczne są straszne – Norwegia, Holandia, Belgia pad... 1940-05 ,
- Łapanki budziły przerażenie, gdyż były dokonywane przez swoich, cz... 1941 ,
- Po zimie 1942r. w getcie nastąpił znacznie spokojniejszy okres. Mo... 1942 ,
- Mały pogrom w nocy w getcie. Niemcy wywlekli z mieszkań 57 osób i... 1942-04-17 ,
- Gmina, po zastrzeleniu przez Niemców 57 osób, rozesłała uspokajają... 1942-04-18 ,
- Latem 1942 roku były piękne, letnie dni. Po obiedzie z reguły spad... 1942 ,
- Niemcy za stwierdzony szmugiel na ul. Waliców rozstrzelali w więzi... 1941 ,
- W lokalu wynajętym przy ul. Nowolipie 44 szwagrowie Marka Stoka pr... 1941-04 ,
- Marek Stok zaczął pracować od 15 lipca w fabryce szwagrów na ul. N... 1942-07-15 ,
- Szopy – w tym czasie istniały tylko dwa większe szopy prowadzone p... 1942-06 ,
- Sąsiad, aplikant adwokacki Norbert Feldman, poprosił Marka Stoka,... 1942-07-18 ,
- Do Warszawy przyjechała ekipa SS, która podlegała bezpośrednio tyl... 1942-07 ,
- Ekipa SS, która zjawiła się pod koniec lipca w Warszawie, w biały... 1942-07 ,
- Początki wysiedlenia – Niemcy chodzili po domach i zabijali ludzi... 1942-07-22 ,
- Obwieszczenia o wysiedleniu – Gmina zawiadamiała, że z rozkazu wła... 1942-07-22 ,
- Czerniakow, prezes Gminy, popełnił samobójstwo po obwieszczeniu na... 1942-07-23 ,
- Podczas masowej ucieczki Marek Stok opuścił z rodziną Warszawę. 1939-09-06 ,
- Po długiej tułaczce Stok Marek wrócił z 6-letnim synem przez „ziel... 1940-04-18 ,
- Pierwsze wrażenie po powrocie – opaska – to dość szeroka biała pła... 1940-04 ,
- Psychika niewolnika – pierwszy najgorszy skutek rządów niemieckich... 1940-04 ,
- Drugie wrażenie po powrocie – mury – wyrastają nieoczekiwanie na n... 1940-04 ,
- Żydzi zostali wyrzuceni ze swoich majątków. 1940 ,
- Większe przedsiębiorstwa Żydów objęte zostały w komisaryczny zarzą... 1940 ,
- Żydzi zostali wyparci ze wszystkich wolnych zawodów, z wyjątkiem l... 1940 ,
- Inteligencja bieduje – znajduje więc sobie zajęcia w dwóch dużych... 1940 ,
- Niemcy coraz częściej wyrzucają Żydów z ich mieszkań w południowej... 1940 ,
- Żydzi zobowiązani są w ciągu 2-ch tygodni przenieść się do „dzieln... 1940-10-02 ,
- Przy nielicznych „wylotach” z getta od wczesnego ranka stoją poste... 1940-11-16 ,
- Getto składa się z dwóch obszarów: większego na północ od ul. Chło... 1940-11 ,
- Szmuglerzy – dostarczają żywność do getta. 1941 ,
- „Grajek” - żydowski policjant, który potrafi wejść w kontakt z żan... 1941 ,
- Wydział Zdrowia Gminy walczył z tyfusem poprzez blokowanie domu, w... 1941 ,
- Tyfus - olbrzymia blokada przy ulicy Krochmalnej i Ciepłej wszystk... 1941 ,
- Marek Stok sprzedał złote obrączki ślubne i dwa srebrne lichtarze... 1941 ,
- Jesienią 1941r. spotyka się na ulicach getta dużo nowych twarzy, s... 1941 ,
- W końcu września 1941r. obiega pogłoska, że getto będzie znacznie... 1941-09 ,
- Niemal wszystkie przedsiębiorstwa handlowe i przemysłowe w getcie... 1942-01 ,
- Jeżeli się było gestapowcem, to nie można było tylko pomagać. Jeśl... 1941 ,
- Wiele kelnerek popularnych kawiarni na Lesznie – to konfidentki ge... 1941-08 ,
- W getcie umarł adwokat Berenson, świetlana postać, który do ostatn... 1941-08 ,
- Dr Korczak z niesłychanym poświęceniem prowadził w tych strasznych... 1940 ,
- Dr Braude Hellerowa pracowała od świtu do nocy, by prowadzić szpit... 1941 ,
- Setki bezimiennych pracowników i pracownic, całe dnie poświęcało r... 1940-11 ,
- Niemcy nakazali Żydom oddanie wszystkich futer. Po upływie 3-dniow... 1941-12-25 ,
- Sprowadzono do getta liczne partie Żydów niemieckich. Nie nosili o... 1941-12 ,
- Proces Juliana Gojchermana, aresztowany 11.08.1944 w Lublinie, uni... 1944-08-11 ,
- W czasie okupacji Julian Duczek ukrywał na Bielanach 5 Żydów, w ty... (housing/hiding place) ,
- Przez cały dzień ludzie z ulic północnych przechodzą do granicy na... 1940-11 ,
- Na rogu ul. Chłodnej i na rogu ul. Leszno Niemcy niejednokrotnie b... 1940-11 ,
- Gmina Żydowska urosła do potęgi: powstała dwutysięczna policja żyd... 1940-11 ,
- Korupcja i łapownictwo były jawne i powszechne. Celowała w tym wła... 1940-11 ,
- Grupa gestapowców żydowskich pozazdrościła laurów swym kolegom z G... 1940-12 ,
- W zimie 1941r. większych łapanek niemieckich nie ma, w grudniu wyp... 1941 ,
- Gmina urządziła lekarskie komisje przeglądowe, przed którymi staną... 1941-04 ,
- Nocne aresztowania - Gmina rozsyła pierwsze pisemne nakazy stawien... 1941-04 ,
- Zupełnie nieoczekiwanie rozpoczął się okres łapanek ulicznych orga... 1941-04 ,
- „Jest piękny wiosenny dzień. Ulica Leszno jak zwykle zatłoczona lu... 1941-04 ,
- Mistrzem w organizowaniu łapanek okazał się zastępca kierownika po... 1941 ,
- Wraz z pogłoskami o obozach pracy i pierwszych łapankach zaczęły s... 1941-04 ,
- Markowi Stokowi udało się wskutek silnych starań dostać w charakte... 1941-04 ,
- Marek Stok w wyniku złapania kilku znajomych krawców podczas łapan... 1941-04 ,
- Pod znakiem obozów i tyfusu mijało lato 1941r., jak również ogródk... 1941 ,
- „Składnica sanitarna”, czyli skład środków dezynfekujących posiada... 1941 ,
- Tyfus – zamożniejsi ludzie poszukiwali na gwałt szczepionki prof.... 1941 ,
- Likwidacja „małego getta” – Gmina się targuje z Niemcami i udaję s... 1941-08-12 ,
- Wydział Kwaterunkowy Gminy po likwidacji „małego getta” ma pole do... 1941-08-12 ,
- Fogiel przystąpił do spółki fabryki sztucznego miodu i marmolady,... 1942-01 ,
- Rozpoczęły się nocne pogromy zwane „egzekucjami” (czasami dochodzi... 1942-04-18 ,
- Coraz częściej przywożono Żydów złapanych po aryjskiej stronie i z... 1942-04 ,
- Sport Niemców - codziennie około godziny 13-14-tej jechało z Pawia... 1942-05 ,
- Duże strzelaniny na wachach – przedtem się zdarzały, ale nie w tak... 1942-05 ,
- Po Wielkiej Nocy 1942r. dotarły do Warszawy wieści o pogromie Żydó... 1942-04-06 ,
- Po likwidacji getta w Lublinie rozpoczęły się paniczne plotki, że... 1942-06 ,
- Filmowanie – pod tym znakiem upływały wiosna i początek lata 1942r... 1942 ,
- Wrażenia z połowy 1942r. - „mimo tej codziennej strzelaniny, zabij... 1942-05 ,
- Markowi Stokowi wiosną 1942 r. źle się powodziło materialnie. Prac... 1942 ,
- Należy bardzo wystrzegać się Niemców, zwłaszcza lotników, którzy c... 1940-04 ,
- Praca obowiązkowa – odrobienie 6/8 dni w miesiącu, należało stawić... 1940-04 ,
- Policja złapała sporo ludzi, którzy nie mieli w porządku tzw. „mel... 1942-05 ,
- Vernichtungskommando zajechała do Warszawy. 1942-07 ,
- Zgroza obozów – obóz pod Bełżcem, gdzie maltretowani, bici i głodz... 1942-03 ,
- Zimą zaczęły dochodzić do getta przerażające wiadomości o losie Ży... 1942 ,
- W domach na ul. Chłodnej oprócz prezesa, radców i kilku dygnitarzy... 1942 ,
- Epidemia tyfusu swój szczytowy punkt osiągnęła latem 1941r., na je... 1941-06 ,
- Wieści zza getta - wybuch wojny z Rosją, wieści z zajętych miast,... 1941-07 ,
- Walki między grupami gestapowców – były homeryczne i pełne komizmu... 1940-12 ,
- Spółka handlowa „Kohn i Heller” gestapowców żydowskich – najbardzi... 1940-12 ,
- Codziennie Niemcy zwożą do Warszawy do getta tysiące wysiedlonej b... 1941-01 ,
- Tysiące nędzarzy, żebraków stale biwakuje na ulicach. Upiorne post... 1941 ,
- Nad ulicą Chłodną zbudowano drewniany most, przez który przechodzi... 1942-04-26 ,
- Z głodu i brudu wiosną 1941 roku wybuchła z zastraszającą siłą epi... 1941 ,
- Z obozów dochodziły okropne wieści – pracowano tam o głodzie przy... 1941 ,
- Stefan i Marta Koperowie od wysiedlenia getta do powstania ukrywal... 1942 (Help / paid / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Stefan Koper z żoną Martą przechowywali, w swoim dwupokojowym mies... 1943 (Help / long-lasting / housing/hiding place) ,
-
Saszyn
Jan
(Stranger)