Given name: Jehuda Family name: Elberg (3)

  • (1, 2, 3) YES
  • (1, 2, 3) Male
  • (1) Jehuda , (2) Jehuda
  • (1) Elberg , (2) Elberg , (3) Elberg
  • (1) Jerzy Łęcki
  • (1) 1912-05-15
  • (1) Zgierz
    • (1, 3) Yes
  • (1, 3) Not in Warsaw, (2) No information
    • (3) suburban Warsaw, Praga
  • (1) Łódź, (3) Praga
  • (1) Warszawa getto, Świder, (3) Nowolipie, Kurza 11, Świder
    • (1, 3) Jewish
    • (1) good
    • (1) higher
    • (1) on surface , hiding place in an apartment
    • (3) basement
    • (1) money
    • (3) lack
    • (1) other danger, recognition
    • (3) other danger
  • (1)

    Yehuda (Jehuda) Elberg, syn Abrahama i Chawy z d. Michaelson. Miał 2 braci i 3 siostry. Pochodził z rabinackiej rodziny - jego ojciec i obydwaj dziadkowie byli rabinami. On również był kształcony na rabina, ale zdecydował się iść w innym kierunku. Skończył w Łodzi studia inżynierskie, założył firmę tekstylną. W 1939 r. ożenił się z Rejzel Rosenzaft. Po wybuchu wojny przyjechali do Warszawy. W 1940 r. urodził się ich syn Emanuel, który zmarł w 1942 r. na dyzenterię. W getcie była również rodzina Jehudy. Matka zmarła na tyfus w 1941 r., a ojciec i 3 siostry zginęli w Treblince. Jehuda współpracował z ŻOB-em. Pracował na placówce Ostbahn poza gettem. Postanowił wyjść do partyzantki. Chciał znaleźć miejsce przechodnie, gdzie będzie można się zatrzymać przed pójściem do lasu. Znalazł je w Świdrze u państwa Włodarczyków. 18 kwietnia 1943 wrócił, aby przekazać informacje członkom ZOB. Niestety jego placówka nie mogła już wejść do getta. Jehuda próbował jeszcze samodzielnie dostać się do getta, ale bezskutecznie. Do końca wojny był z żoną w Świdrze u Włodarczyków. Byli też z nimi inni Żydzi. Szukali ludzi, którzy wyskoczyli z pociągów, pomagali im. Gdy zasoby finansowe wyczerpały się, Jehuda rzeźbił drewniane kapliczki i sprzedawał je.
    Po wyzwoleniu wyjechali z żoną do Lublina, a następnie do Łodzi. Jehuda został korespondentem zagranicznej prasy i wydawcą gazety. Potem wyjechał do Paryża, rozwiódł się z żoną. Następnie przeniósł się do USA i Kanady. Został znanym pisarzem w jidysz, napisał ok. 20 książek. Zmarł w 2003 r.

    Zob. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Elberg-Jehuda;3897249.html; https://zydziotwoccy.pl/2022/10/09/choc-sami-byli-biedni/?fbclid=IwAR16-emPiK5yHZjayRUIM-HXNRL27qHwn-w1T8LFJ9lPVJylz-W_JqWILvk

    (2)

    A writer?

    (3)

    Podczas Wielkiej Akcji ukrywał się wraz z żoną w różnych miejscach Getta. Po wyjściu z Getta w lutym 1943 roku. Ukrywali się w piwnicy u chłopa nazwiskiem Włodarczyk w Świdrze. Pomagał chłopu w akcjach partyzanckich. Zarabiał na życie najpierw żebrząc, potem rzeźbiąc i sprzedając figurki/ dewocjonalia.

    • (1) Warsaw Ghetto Uprising, 1943, in the ghetto
    • (3) outside of the ghetto, in the ghetto, deportation
    • (1) social/communal, private life / daily life
    • (1) author, trade, underground movement, housing, armed resistance, outposts, around the author, deportation, everyday life
    • (2) artists/writers
    • (3) children, hideout, Jewish police, escaping the ghetto, deportation, everyday life, Jews
  • (2) 204