Given name: Anna Family name: Nadworna
- NO
- Female
- Anna
- Nadworna
- Anna Zawadzka
- Yes
- From Warsaw
- suburban Warsaw
- Falenica ul. Warszawska
- Miedzeszyn willa Młynka; Falenica ul. Zielona; Warszawa ul. Św. Barbary 6; Klimontów; Warszawa ul. Freta; ul. Franciszkańska 12; Sandomierz getto; Niemcy, roboty
- Jewish
- good
- higher
- in an apartment
-
Ukończyła stomatologię. Wyszła za mąż za Aarona Nadwornego, lekarza. Miała dwoje dzieci, Dorę i młodszego o 7 lat Jerzego. Mieszkali w Falenicy, gdzie miała też gabinet. Była jedyną dentystką w dużym rejonie, bardzo dobrze zarabiała. Przed wojną była z mężem w separacji. Po wybuchu wojny, mąż z córka wyjechali do Białegostoku. Przeniosła się z synem do Miedzeszyna, a gabinet zostawiła w Falenicy. Nadal pracowała. Oba mieszkania znalazły się w obrębie getta. Jej szwagierka, Helena Rubinstein (Nowicka), która po wybuchu wojny przyjechała do Warszawy i nie poszła do getta, zaproponowała, że wyrobi dla niej i dla Jerzego kenkarty. Ponieważ szwagierka długo nie wracała z kenkartami, zamówiła drugi komplet kenkart u pani Maliszewskiej z Falenicy, za 1400$. Cały czas mieszkała z synem w getcie, dopiero wieczorem 18.04.1942 r. wyszli z getta i poszli, jak było wcześniej umówione, do pani Maliszewskiej na ul. Zieloną. Z getta zabrała tylko małą walizeczkę z biżuterią i pieniędzmi. Przenocowali, a rano Maliszewska kazała im się wynosić natychmiast. Anna dała synowi pieniądze i kazała jechać do Warszawy, do szwagierki. Po dwóch dniach spotkali się w Warszawie. Postanowiła, że wyjadą z Warszawy, szukała mieszkań w okolicach podwarszawskich, ale nie znalazła bezpiecznego miejsca. Wyjechali do Klimontowa, w woj. kieleckim, gdzie wynajęli pokój. W Klimontowie, w tym czasie jeszcze mieszkało wielu Żydów. Zajęła się handlem, kupowała żywność, którą woziła do Warszawy, a stamtąd przywoziła chusty, szaliki itp. Syn zaczął jeździć z nią na zmianę. Tego dnia, kiedy likwidowano klimontowskich Żydów (październik 1942 r.) była w Warszawie. Jej synowi udało się uciec i, po wielu przygodach, dotarł do Warszawy. Wynajęli najpierw pokój na Freta, u starszej gadatliwej kobiety. Przenieśli się na Franciszkańską 12, do państwa Ciesielskich. Postanowiła znów pojechać do Klimontowa po żywność, której w Warszawie brakowało. Kiedy przyjechała do swojej dawnej gospodyni, ta zawiadomiła Niemców i trafiła do getta w Sandomierzu. Z getta napisała list do syna, że jest *u pani Getowskiej w Sandomierzu*. Jej czternastoletni syn nie zrozumiał przesłania, chciał pojechać do Sandomierza szukać matki. Dojechał do Klimontowa i tam dowiedział się, że jest w getcie i odnalazł ją. Znów zamieszkali razem. Uciekli z getta. Znów zamieszkali na Franciszkańskiej. Syn, w łapance w pociągu, trafił na roboty do Niemiec. Stamtąd syn napisał do niej list, żeby zgłosiła się na roboty. Co zrobiła. Po wojnie wróciła do Polski. Syn odnalazł jej męża na Wschodzie. Zaczęła pracę dentystki znów w Falenicy, przez trzy dni i w Wałbrzychu, przez trzy dni. Wyjechała do Izraela.
- Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
- Poles operations, housing, help, work
- commerce, sent to work in Germany, with Aryan documents
-
Related people:
-
Maliszewska
nieznane
(Acquaintance)
Polka, która za 1400$ załatwiła dwie kenkarty Annie i Jerzemu Nadwornym, wiosną 1942 r. Mieszkała w Falenicy na Ziel...
-
Nadworny
Jerzy
(son)
Syn lekarza Arona Nadwornego i Anny, dentystki. Mieszkali w Falenicy, po stronie żydowskiej. Miała starszą o 7 lat s...
-
Rubinstein
Helena
(in-law)
Wysoka elegancka brunetka. Jej rodzice mieszkali w Śródborowie na Słonecznej. Byli religijni. Miała siostrę Polę i b...
-
Ciesielscy
małżeństwo
(Stranger)
Mieszkali z dwiema córeczkami w dwupokojowym mieszkaniu na ostatnim piętrze. Ciesielski był pracownikiem oczyszczaln...
-
nieznane
nieznane [gadatliwa staruszka]
(Stranger)
Mieszkała na Freta, wynajęła pokój Annie i Jerzemu Nadwornym. Była bardzo gadatliwa. Cały czas opowiadała o swoich s...
Related places:
-
Falenica ul. Zielona
Mieszkanie Maliszewskich w Falenicy.
-
Barbary 6
Pokój sublokatorski, w którym mieszkała Helena Rubinstein (Nowicka).
-
Franciszkańska 12
Dwupokojowe mieszkanie państwa Ciesielskich, na ostatnim, IV piętrze budynku.
-
Freta [mieszkanie gadatliwej staruszki]
Mieszkanie staruszki, w którym mieszkali przez jakiś czas Anna i Jerzy Nadworni.
Related events:
- Późnym wieczorem 18 sierpnia 1942 r. Anna i Jerzy Nadworni, wyszli... 1942-08-18 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place) ,
- Helena Rubinstein (Nowicka), ciotka Jerzego Nadwornego, zabrało go... 1942-08-20 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- W mieszkaniu państwa Ciesielskich, na Franciszkańskiej 12, zamiesz... (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Po przyjeździe do Warszawy, Anna i Jerzy Nadworni wynajęli pokój u... 1942 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
-
Maliszewska
nieznane
(Acquaintance)