Given name: Lilia Family name: Muller (2)
- (1, 2) NO
- (1, 2) Female
- (1) Lilia , (2) Lili
- (1) Muller , (2) Otelsberg
- (1) Otelsberg
- (1) Lucyna Irena Trzcińska, (2) Irenka
- (1) 1922-12-09
- (1) Łódź
- (1, 2) Not in Warsaw
- (1, 2) Łódź
- (1, 2) Warszawa
-
- (1) good
-
- (1) on surface
-
- (1) money
-
- (1) on a street, recognition, blackmail/"szmalcowanie" ending on police station
-
(1)
Lilia Muller, ur. jako Lilia Lea Otelsberg, córka Nachmana Fajwisza i Maszy z d. Tańskiej. Miała dwóch starszych braci: o 7 lat starszego Beniamina Grinbauma, z pierwszego małżeństwa matki, i o rok starszego Mońka. Ojciec prowadził księgarnię na Piotrkowskiej. Rodzina nie była bardzo religijna, do synagogi chodzili kilka razy w roku. Na jesieni 1939 r. Lila z ojcem wyjechali do Warszawy, dołączyli do nich bracia (starszy z żoną), ale matka nie mogła już wydostać się z Łodzi. Lila nigdy jej już nie zobaczyła. W getcie ojciec otworzył bibliotekę, w której Lila pracowała. Jej przyjaciel z Łodzi, Tolek Sperling, załatwił dla Lili aryjskie papiery. Lila wyszła z getta, ale została złapana przez polskiego policjanta i zaprowadzona do więzienia. Ojciec zapłacił łapówkę i wróciła do getta. Lila dołączyła do podziemia. Na kilka dni przed wybuchem powstania ponownie wyszła z getta. Znalazła pracę jako gosposia, potem jako krawcowa. Po powstaniu warszawskim została wywieziona do Niemiec, razem z przyjaciółka Marysią Richter. Po wojnie była w Belgii, pracowała w polskim konsulacie, wyszła za mąż. W 1950 r. wyjechała do USA. Zmarła w 2015 roku.
(2)Przyjaciółka Marii Richter z Łodzi. Również ukrywała się na aryjskich papierach w Warszawie, używała imienia Irenka. Gdy Maria wyjeżdżała na urlop, zastępowała ją w opiece nad księżną Kisielnicką. Po powstaniu warszawskim były razem na robotach w Niemczech.
-
Related sources:
-
Related people:
-
Grinbaum
Beniamin
(FAMILY / siblings)
Syn Maszy Otelsberg z pierwszego małżeństwa. Na początku wojny był w wojsku, potem wraz z żoną dołączył do ojczyma i...
-
[żona Beniamina Grinbauma]
Nieznane
(Acquaintance / FAMILY / in-law)
Żona Beniamina Grinbauma. Na początku wojny przenieśli się z Łodzi do Warszawy. Zginęła prawdopodobnie w czasie pows...
-
Otelsberg
Nachman Fajwisz
(FAMILY / father)
Żonaty z Maszą z d. Tańską. Prowadził księgarnię na Piotrkowskiej w Łodzi. Rodzina nie była bardzo religijna, do syn...
-
Otelsberg
Mosze Moniek
(FAMILY / siblings)
Syn Nachmana Fajwisza i Maszy z d. Tańskiej. Miał starszego o 6 lat starszego Beniamina Grinbauma, z pierwszego małż...
-
Mermelstein
Salek [?]
(FAMILY / cousin / Aider )
Kuzyn Lili Otelsberg, syn wuja Mejera Mermelsteina. Pracował w szopie Toebbensa i załatwił w nim prace dla rodziny O...
-
[szwagier żony Beniamina Otelsberga]
Nieznane
(Acquaintance)
Szwagier żony Beniamina Otelsberga, przyszedł do rodziny Otelsbergów i opowiedział im o gazowaniu Żydów w Treblince....
-
Sperling
Tolek
(Friend )
Przyjaciel Lilii Otelsberg. Przyjechał z Łodzi do getta warszawskiego. Pracował na placówce, wychodził z getta. Miał...
-
[polski policjant]
(Stranger / Blackmailer)
Polski policjant, który złapał Lilię Otelsberg, gdy wyszła z getta przez mur. Ponieważ nie miała pieniędzy, pobił ją...
-
[małżeństwo prowadzące sklep]
(Stranger / Aider )
Polskie małżeństwo, prowadzące sklep spożywczy. Tolek Sperling, który wychodził do pracy poza gettem, nawiązał z nim...
-
[znajomy Nachmana Otelsberga]
Nieznane
(Acquaintance / Aider )
Polak, znajomy Nachmana Otelsberga, który przed wojną zamawiał u niego książki. Był socjalistą, przynosił im do gett...
-
Nieznane
Stefan
(Acquaintance / Aider )
Przyjaciel brata Lilii Otelsberg. Nie poszedł do getta, miał kontakty z podziemiem. Zdobył rewolwer dla przyjaciela...
-
Richter
Maria
(Friend )
Marisha Richter Tems, urodzona jako Miriam Marysia Klein, córka Hermana i Szajny z d. Gdańskiej. Miała siostrę Bellę...
Related places:
-
Nieznana
Mieszkanie znajomego rodziny Otelsbergów, u którego zatrzymali się po przyjeździe z Łodzi w 1939 r.
-
Nieznana [w getcie]
Mieszkanie rodziny Otelsberg w getcie.
-
Leszno, Prosta
The biggest shops in the Warsaw ghetto were there. Their owner was Walter Caspar Toebbens.
-
Nieznana
Lili Otelsberg wyszła z getta przez mur.
-
Nieznane
Mieszkanie Polaków, u których zatrzymała się Lilia Otelsberg po zwolnieniu z więzienia.
-
Nieznana
Lilia Otelsberg zamieszkała w getcie z grupą konspiratorów.
-
Nieznana [mieszkanie po stronie aryjskiej]
Mieszkanie po stronie aryjskiej, gdzie zatrzymała się Lilia Otelsberg po wyjściu z getta.
-
Nieznana [mieszkanie Stefana]
Mieszkanie Stefana, kolegi brata Lilii Otelsberg.
-
Nieznana
Mieszkanie Lilii Otelsberg po stronie aryjskiej.
-
Nieznana
Miejsce pracy Lilii Otelsberg po stronie aryjskiej.
-
Nieznana [Pruszków]
Obóz w Pruszkowie
Related events:
- Nachman Fajwisz Otelsberg pod koniec 1939 r. postanowił przenieść... 1939-11 (housing/hiding place / Independent Jewish actions ) ,
- Lilia Otelsberg mieszkała w getcie w dwupokojowym mieszkaniu z kuc... 1940 (housing/hiding place / work) ,
- Lilia Otelsberg i jej rodzina, dzięki synowi wuja Mejera Mermelste... 1942 (Help / work) ,
- Do rodziny Otelsbergów przyszedł szwagier żony Beniamina Otelsberg... 1942 ,
- Lilia Otelsberg dostała aryjskie papiery, i postanowiła wyjść z ge... 1942-12-23 (Blackmail/"Szmalcowanie") ,
- Tolek Sperling, który wychodził do pracy poza gettem, nawiązał zna... 1942-12-24 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / other help) ,
- Po powrocie do getta pod koniec grudnia 1942 r. Lilia Otelsberg ni... 1942-12-27 (Independent Jewish actions ) ,
- Na kilka dni przed powstaniem w getcie Lilia Otelsberg rozmawiała... 1943-04 (Help / housing/hiding place) ,
- Lilia Otelsberg pomogła załatwić broń dla Tolka Sperlinga, który c... 1943 (Help / other help) ,
- Lilia Otelsberg po stronie aryjskiej znalazła z ogłoszenia pracę i... 1943-05 (Independent Jewish actions / work) ,
- Gdy w getcie wybuchło powstanie, Lilia Otelsberg chodziła pod mur... 1943-04 (Help / other help) ,
- Przed samym wybuchem powstania warszawskiego Lilia Otelsberg poszł... 1944-08 (Independent Jewish actions ) ,
- Po powstaniu warszawskim Lilia Otelsberg została wywieziona do Pru... 1944-10 (work) ,
-
Grinbaum
Beniamin
(FAMILY / siblings)