Given name: Janusz Family name: Korczak
- YES
- Male
- Janusz
- Korczak
- 1942
- Treblinka
- No
- From Warsaw
- Krochmalna 92
- Chłodna 33
- Jewish
- other
-
Kiedy utworzono getto ul. Krochmalna 92, gdzie do tego czasu mieścił się Dom Sierot Korczaka, znalazła się poza gettem. Janusz Korczak i dyrektor Gimnazjum Kupieckiego z ul. Chłodnej 33, Szczepan Bońkowski, uzgodnili zamianę miejsc.. Przeprowadzka odbyła się około 27 października 1940 r. Do przewiezienia ciężkiego sprzętu służyły dwie półciężarówki. Mniejsze rzeczy przenosili uczniowie Gimnazjum, pieszo poprzez tzw. "przechodniak", czyli poprzez bramę między Chłodną a Krochmalną. Tamtędy przechodziły też dzieci z sierocińca. Najmłodsi szli z nocnikami. Gimnazjaliści zapomnieli jednak zabrać z byłego gabinetu dyrektora godła państwowego. Wisiało ono nadal w kancelarii Korczaka, którą urządził w gabinecie. W getcie kontaktował się z nim Antoni Reński (wtedy uczeń Gimnazjum Kupieckiego), który przenosił korespondencję między Zofią Nałkowską i prof. St. Stantlejskim a Korczakiem. Tych troje znało się z czasów studenckich. Czasami Reński przynosił Korczakowi papierosy od Nałkowskiej. Korczak był już chory na serce, Reński przynosił leki dla niego i oddawał je Stefanii Wilczyńskiej. Korczak, kiedy upewnił się o ewakuacji Domu, zabiegał w Judenracie o dwa osobne wagony dla dzieci. Dostał taka obietnicę od radcy Jaszuńskiego. Przed 6 sierpnia 1942 r., poprosił Reńskiego o dostarczenie mu: papierosów, leków nasercowych, kilkunastu termosów, apteczek podróżnych. W notatkach zrobionych tuż po wojnie przez Reńskiego: "a najlepiej gdyby cztery apteczki, po dwie na każdy wagon". Termosów nie dostał od Reńskiego, nie było możliwości przeniesienia ich przez wachy. Apteczki dostał tylko dwie.
- in the ghetto, deportation
- social/communal
- children, housing, teachers, negative, care / social welfare, orphanages
-
Autor Relacji 301-7134 w AŻIH uważa, że Korczak, chory na serce, mógł nie przetrzymać transportu do Treblinki. W sierpniu 1942 r. był znacznie osłabiony fizycznie i psychicznie. Mógł nie wytrzymać drogi w wagonach z rozsypanym na podłodze wapnem chlorowanym, które dusiło (czuć je było na 30-40 m od wagonu). Początek sierpnia 1942 r. był suchy. Autor przypuszcza, że załadowanie Sierocińca odbyło się na tzw. niskiej rampie. Niemożliwe jest też, żeby były podstawione specjalne wagony. Tę sprawę autor dyskutował z Idą Merżan w latach 80-tych i oboje byli zgodni.
-
Related sources:
-
Cyprys, Ruth, Skok dla życia. Pamiętnik z czasów okupacji Polski
- [49]
-
Related people:
-
Bońkowski
Szczepan Eugeniusz
(Acquaintance)
W latach 1919-46 był dyrektorem Gimnazjum im. J.M. Roeslerów w budynku na Chłodnej 33. Początkowo pod nazwą Państwow...
-
Reński
Antoni
(Acquaintance / Aider )
Mieszkał przed wojną z rodzicami. W szkole powszechnej na Bema 76 miał kilkoro kolegów i koleżanek żydowskiego pocho...
-
nieznane
Kazik
(Acquaintance / Aider )
W harcerstwie, w czasie okupacji, uczestniczył w tzw. "akcji ż", czyli akcji pomocy Żydom (nie mylić z Żeg...
Related places:
-
Chłodna 33 i Krochmalna 92 [zamiana budynków]
Państwowe Gimnazjum Kupieckie i Liceum Administracyjne im. J.M. Roeslerów na Chłodnej. Dom Sierot na Krochmalnej. W...
-
Chłodna 33
the Orphanage in the ghetto which was run by Janusz Korczak.
-
Śliska 9
the building of the Association of Commercial Workers in Sienna Street Nol 16 / Sliska Street No. 9, where 21-26 Oct...
Related events:
- Kiedy utworzono getto ul. Chłodna weszła w jego obręb. Około 27 pa... 1940-10-27 (Independent Jewish actions ) ,
- Kiedy utworzono getto ul. Krochmalna 92, gdzie do tego czasu mieśc... 1040-10-27 (paid / Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- W październiku 1941 r. Dom Sierot Janusza Korczaka został przenies... 1941-10 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
-
Bońkowski
Szczepan Eugeniusz
(Acquaintance)