Given name: Aleksander Family name: Gliksman
- NO
- Male
- Aleksander
- Gliksman
- Aleksander Gliński
- 1915-01-30
- Warszawa
- Yes
- From Warsaw
- Dobra
- Jewish
- good
- secondary
- on surface
- valuables, money
- delation/denunciation, recognition, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
-
Aleksander Gliksman, ur. 30.01.1915 w Warszawie, syn Lei z d. Szuldberg i Mozesa. Miał młodszą o 7 lat siostrę Halinę i dużo starsze przyrodnie rodzeństwo z pierwszego małżeństwo ojca. Rodzina mieszkała w Chełmie, gdzie ojciec prowadził sklep z alkoholami, był także posiadaczem kilku domów. Ojciec zmarł w 1927 roku, matka w 1930. Aleksander i jego siostra pojechali do Warszawy, gdzie opiekowały się nimi 3 niezamężne siostry matki. Aleksander skończył szkołę im. Bolesława Prusa, potem dwuletnią szkołę techniczną, został radiotechnikiem. Pracował w zakładach Philipsa. W czerwcu 1939 r. ożenił się z Reną Kaminer pochodzącą z zamożnej rodziny z Biłgoraja. Po wybuchu wojny wyjechali do Biłgoraja, a potem razem z rodziną żony do Janowa. Mieszkali tam w 14 osób w jednym pokoju. Po likwidacji getta janowskiego znaleźli się w Kraśniku. W czasie selekcji Niemcy zabrali wszystkie kobiety, w tym siostrę Aleksandra, żonę, teściową, jej kuzynkę Polę i jej matkę. Udało im się przekupić Niemca, który umożliwił im ucieczkę. W drodze powrotnej do Kraśnika 3 z nich zostały zabite, uratowały się tylko Rena i Pola. W Kraśniku ukrywały się 2 tygodnie na strychu, a potem na aryjskich papierach pojechały do Warszawy. Dzień po nich uciekł też Aleksander, i wszyscy troje spotkali się na warszawskim dworcu. Stamtąd zgarnęła ich granatowa policja, która zabrała im niemal wszystkie pieniądze, w zamian za nieinformowanie Gestapo. Na koniec policjanci zamówili im dorożkę. Gliksmanowie i Pola pojechali do znajomego z Biłgoraja, pana Webera. Weberowie zajęli się nimi, załatwili dobre aryjskie papiery i mieszkanie. Po kilku tygodniach Gliksmanowie musieli się jednak stamtąd wyprowadzić. Rena i Pola zamieszkały u rodziny z córką. Pomagały w pracach domowych, szyły, robiły na drutach. Nie wychodziły z domu. Aleksander zamieszkał u rodziny swojego szkolnego kolegi Janka Michalskiego. Rodzina nie wiedziała, że on jest Żydem. Dzięki pomocy innego znajomego z Philipsa znalazł pracę jako technik w niemieckich zakładach wojskowych. Tam codziennie słuchał radia i przekazywał najnowsze informacje koledze z polskiego podziemia. Co niedziela odwiedzał żonę i Polę. Wspierał je finansowo, mieli też pieniądze przywożone przez panią Weber z Biłgoraja. W czasie powstania warszawskiego byli razem we trójkę w piwnicy, a potem wyszli z Warszawy. Znaleźli się w Grodzisku Mazowieckim, gdzie byli do wyzwolenia. Po wojnie Aleksander pracował dla nowego rządu, zakładał radiostacje w kilku miastach. Po pogromie kieleckim wyjechał z żoną z Polski. Kilka lat byli w Niemczech, w 1949 r. przyjechali do USA.
- Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, deportation
- work, blackmail, private/everyday life
- antisemitism, atmosphere , Gestapo/gendarmerie, hosts, Polish underground movement , contacts with other Jews , long-lasting help, individual help , housing assistence , work, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents , acquaintances
-
Related people:
-
Mendelsohn
Pola
(FAMILY / in-law)
Pola Mendelsohn, ur. jako Pola Kaminer, 30.04.1923 w Biłgoraju. Córka Baraka i Sali z d. Grinberg, miała młodszego o...
-
Gliksman
Rena
(FAMILY / wife)
Siostra stryjeczna Poli Kaminer, żona Aleksandra Gliksmana. Rena pochodziła z Biłgoraja, gdzie jej rodzina miała dru...
-
[policjanci granatowi]
(Stranger / Blackmailer)
Granatowi policjanci, którzy na dworcu warszawskim zatrzymali przybyłych u Żydów - Polę Kaminer, Renę i Aleksandra G...
-
Weber
[pan]
(Acquaintance / Aider )
Pochodził z Biłgoraja, pełnił tam funkcje państwowe. Potem przeniósł się z rodziną do Warszawy. Znał dobrze rodzinę...
-
Szczubełko
Nieznane
(Stranger / Aider )
Lekarz. Przez kilka tygodni w jego domu przechowywali się Aleksander i Rena Gliksmanowie oraz Pola Kaminer. Potem za...
-
Michalski
Jan
(Acquaintance / Aider )
Szkolny kolega Aleksandra Gliksmana. W 1943 r. Aleksander zamieszkał u niego w domu. Jego rodzina, miała poglądy soc...
-
Szumilin
[pan]
(Acquaintance / Aider )
Przedwojenny kolega Aleksandra Gliksmana z pracy w zakładach Philipsa. Szumilin pochodził z rodziny białych Rosjan,...
-
Michalska
[pani]
(Acquaintance / Aider )
Matka Janka Michalskiego, szkolnego kolegi Aleksandra Gliksmana. Aleksander, nierozpoznany przez rodziców Janka, zam...
-
Szymański
[Nieznane]
(Acquaintance / Collaborator)
Znajomy Aleksandra Gliksmana. Współpracował z polską konspiracja. Aleksander spotykał się z nim na ulicy i przekazyw...
-
Weber
[pani]
(Acquaintance / Aider )
Znajoma rodziny Kaminerów z Biłgoraja (lub Janowa). Pani Weberowa regularnie co kilka tygodni jeździła do Janowa, gd...
-
Weber
[panna]
(Acquaintance / Aider )
Koleżanka szkolna Reny Gliksman. Jej rodzina znała Kaminerów z Biłgoraja. Po przyjeździe Gliksmanów i Poli Kaminer d...
-
[małżeństwo z Grodziska]
(Stranger / Aider )
Małżeństwo z Grodziska (żona była Czeszką), u którego zatrzymali się po powstaniu warszawskim Aleksander i Rena Glik...
Related places:
-
Dworzec w Warszawie
Dworzec w Warszawie, gdzie Aleksander Gliksman spotkał się z żoną Riną i Polą Kaminer.
-
Dobra
Mieszkanie Weberów.
-
Nieznana
Mieszkanie doktora Szczubełko, gdzie przez kilka tygdoni byli Gliksmanowie i Pola Kaminer. Mieszkanie było na przedm...
-
Nieznana (mieszkanie państwa Michalskich)
Mieszkanie państwa Michalskich, u których mieszkał Aleksander Gliksman. Mieszkanie było na Powiślu.
-
Nieznana - niemieckie zakłady samolotowe
Aleksander Gliksman dostał pracę w niemieckich zakładach samolotowych.
-
Hoża róg Skorupki
Mieszkanie państwa Kostro, u których ukrywały się Pola Kaminer i Rena Gliksman przez ponad dwa lata.
-
Grodzisk Mazowiecki
Po powstaniu warszawskim Gliksmanowie i Pola Kaminer byli w Grodzisku Mazowieckim.
Related events:
- Na przełomie 1942/1943 r. Aleksander Gliksman uciekł z obozu w Kra... (Blackmail/"Szmalcowanie") ,
- Po zwolnieniu Gliksmanów i Poli z posterunku granatowej policji do... (Help / long-lasting / housing/hiding place / documents / other help) ,
- Pan Weber znalazł dla Aleksandra i Reny Gliksmanów oraz Poli Kamin... (Help / paid / one-off/short-lasting / housing/hiding place) ,
- Aleksander Gliksman, gdy musiał opuścić Renę i Polę niedługo przed... 1943 (Help / paid / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Aleksander Gliksman musiał znaleźć pracę w Warszawie. Poszedł do k... 1942 (Help / work) ,
- Aleksander Gliksman, pracując w niemieckich warsztatach, dostawał... 1942 (Help / paid / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Aleksander Gliksman mieszkał u państwa Michalskich - była to rodzi... 1943-04 (Help / paid / long-lasting / housing/hiding place) ,
- W niedziele Aleksander Gliksman odwiedzał swoją żonę Renę i jej ku... 1943 (Independent Jewish actions ) ,
- W niemieckich zakładach, gdzie pracował Aleksander Gliksman, codzi... 1942 (Help) ,
- W czasie pobytu w Warszawie na aryjskich papierach Aleksander i Re... 1942 (Help / long-lasting / other help) ,
- W czasie powstania warszawskiego Aleksander Gliksman był razem z ż... 1944-08 (Help / long-lasting) ,
- Po powstaniu warszawskim, gdy musieli wyjść z Warszawy, Aleksander... 1944-10 (Help / housing/hiding place) ,
- Po przyjeździe do Warszawy Pola Kaminer i Rena Gliksman spotkały n... (Blackmail/"Szmalcowanie") ,
-
Mendelsohn
Pola
(FAMILY / in-law)