Zimą 1942 Mechlis (przyjaciel Lejba Szura) zac...

Zimą 1942 Mechlis (przyjaciel Lejba Szura) zaczął sporządzać katalog kartkowy biblioteki, którą zgromadzili we wspólnym mieszkaniu na Lesznie 56. Zaczął od poezji żydowskich, której mieli prawie komplet. Nie znając prawideł bibliotecznego katalogowania, wiedziony tylko pietyzmem i miłością do książek, sporządził go jednak według wszelkich prawideł bibliograficznych. Katalog ten, po niewielkich uzupełnieniach, mógł być podstawą do bibliografii poezji żydowskiej we wszystkich krajach i czasach, bo znajdowały się tam książki z całego świata i z najróżniejszych okresów.

Autorka rozpoczęła pisanie 5 stycznia 1944 roku, a ostatni wpis pochodzi z 14 stycznia 1945 roku. Dziennik zapisany został w dziesięciu zwykłych, szkolnych zeszytach w kratkę. Powstawał nieregularnie. Bermanowa sięgała po pióro zapewne tylko wtedy, gdy znalazła wolną chwilę i kiedy starczało jej siły.
Kolejne zapisy, skrupulatnie datowane, prowadzone w języku polskim powstawały najpierw w okupowanej Warszawie ("w ukryciu"), potem w okup[owanej stolicy ("wolnej"), jeszcze później (znów "na aryjskich papierach") w kilku podstołecznych miejscowościach. Najstarsze opisane wydarzenie miało miejsce podczas Kampanii Wrześniowej 1939, ostatnie - trzy dni przed wyzwoleniem Warszawy (17 stycznia 1945).