Abram i Bella Apelkirowie wracają do getta; pr...

Abram i Bella Apelkirowie wracają do getta; przechodzą przez mur w pobliżu Świętojerskiej. Pytają napotkanych ludzi, gdzie mogliby znaleźć mieszkanie, słyszą, że wszędzie. Getto jest wymarłe, wiele domów stoi pustych. Abram idzie na Gęsią, na komisariat żydowskiej policji. Spotyka znajomych, jest wśród nich Rotols, dawny bokser. Rotols wskazuje Abramowi kilka wolnych mieszkań w budynku komisariatu. Abram wraca po Bellę i Renię; ściągają z pustych mieszkań meble, organizują życie. Odwiedza ich kilka osób, krewnych i znajomych, wszyscy są zdziwieni, że Apelkirowie wrócili do getta, skoro już udało im się wcześniej uciec.

NN [Józef Rode]

bez tytułu

Organizacja Żydowskiej Służby Porządkowej (ŻSP) w getcie warszawskim. Sylwetka ko-mendanta ŻSP, Józefa Szeryńskiego. Udział ŻSP w łapankach do obozów pracy. Współpraca funkcjonariuszy ŻSP ze szmuglerami. Funkcjonowanie więzienia w getcie. Wielka akcja wy-siedleńcza w 1942 roku. Działalność Sonderkommando SS urzędującego w budynku komen-dy ŻSP. sylwetki esesmanów. Udział ŻSP w wysiedleniach. Selekcja funkcjonariuszy (część wywieziono do Treblinki, część na Majdanek). ŻSP w szczątkowym getcie. Akcja wysiedleń-cza w styczniu 1943 roku. Rozważania o psychologii Niemców i Żydów.

Anonimowy tekst został przekazany do Żydowskiej Komisji Historycznej przez Zalcberga, który odmówił podania nazwiska autora. O autorze wiemy, że pochodził z Włocławka, że był adwokatem, że pełnił kierownicze funkcje w ŻSP i że w lutym 1942 r. opuścił getto. Pamięt-nik pisał od kwietnia do lipca 1944 roku. Być może był nim Stanisław Gombiński (Jan Ma-wułt).

Maszynopis, s. 1-153, format: 290 x 210 mm, jęz. polski


Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
ul. Tłomackie 3/5
00-090 Warszawa
tel. (48) (22) 827 92 21, fax: (48)(22) 827 83 72
email: secretary@jewishinstitute.org.pl
http://www.jewishinstitute.org.pl/