Given name: David Family name: Nowakowski

Pochodził z biednej rodziny. Kiedy miał 12 lat, przerwał szkołę i poszedł do pracy, do pomocy w zakładzie fryzjerskim. Po roku był starszym uczniem, potem ukończył 3-miesięczny kurs w cechu fryzjerskim na Gęsiej. Uczył się sam i eksternistycznie zdał egzamin gimnazjalny. W wieku 18 lat miał już papiery rzemieślnicze. W 1936 r. dostał wezwanie do wojska. Wrócił po dwóch latach, ożenił się z Sarą, córką chasyda. Założył zakład fryzjerski na Belwederskiej 17, a w tym samym domu wynajął mieszkanie. W 1939 r. urodziła się córka Gołda. W sierpniu został zmobilizowany, nie oddał ani jednego strzału i znalazł się w niewoli. Niemcy Żydów wypuścili. Wrócił do Warszawy, znów otworzył zakład. Wiosną 1940 r. wynajął w getcie pokój na Zielnej. Zaczął tam pracować jako fryzjer. Kiedy przestało się to opłacać zaczął handlować. Wyjechał tramwajem z getta, chodził pod wsiami pod Otwockiem. Sprzedawał pościel, strzygł ludność. Kupował żywność, sprzedawał w getcie. Dobrze im się powodziło. Tak trwało 3 miesiące. Pewnego dnia został aresztowany po aryjskiej stronie. Siedział w więzieniu na Daniłowiczowskiej trzy miesiące. Kiedy wyszedł z więzienia wyjechał w lubelskie, do Bychawy. Po pewnym czasie dołączyła do niego żona z dzieckiem. Znów pracował jako fryzjer, dalej handlował mydłem. Dobrze mu się powodziło. Potem zaczął golić okolicznych Niemców. Coraz lepiej im się powodziło, dobrze się odżywiali. Wczesną jesienią 1942 r. wszystkim Żydom z wiosek Niemcy kazali się stawić w Bełżycach. Niemcy zlikwidowali kobiety i dzieci. David wrócił do wioski, a stamtąd do Lublina. Trafił do zakładu fryzjerskiego, którego właściciel kupił mu bilet do Warszawy. Na rogu Ząbkowskiej i Targowej wynajął łóżko na noc u szewca. Rano poszedł do getta, które było już wymarłe. Trafił na Nalewki 39, gdzie była piekarnia Habermana. Na Miłej 27 przed wojną mieszkał jego wuj, Cygler. Ale wuja już nie było, nie było też jego rodziców. Spotkał Barucha Cabana, rzeźnika, który miał sklep na Miłej. Poznał przez niego kilku mężczyzn, przyszłych powstańców. Kiedy wybuchło powstanie, walczył razem z nimi. Po jakimś czasie ukrył się w bunkrze, który został odkryty przez Niemców. Zostali zaprowadzeni na Muranowską. David uciekł do kanału, siedział tak do wieczora. Wieczorem wyszedł i wrócił na Nalewki, ukrył się jakimś częściowo spalonym domu na 2 piętrze. Spotkał młodego chasydzkiego chłopca, starszego Żyda i młodą dziewczynę. Ukrywali się razem. David szukał jedzenia w piwnicach. Po dwóch miesiącach został zaskoczony przez szabrowników, ale udało mu się uciec. Potem, razem z dwojgiem młodych, przeszli na Gęsią 6, na teren dawnego szpitala. To już była późna jesień 1943 r., było coraz zimniej i głodniej. 07.01.1944 r. nakryło ich dwóch szabrowników. Dwa dni później wyszli z getta po drabinie przez mur. Poszedł do praczki pani Janowej. Umył się, dostał bieliznę jej męża, spał trzy dni. Wysłała go do znajomego fotografa i na Saską Kępę po dokumenty na Nazwisko Stanisław Nowakowski. Po kilku dniach pojechał do Otwocka do znajomego krawca (Lacek ?), na Kościuszki. Znajomy uszył mu spodnie z koca, załatał kurtkę. David poszedł do Parysowa, zaczął pracować jako fryzjer. Zaczęto mówić, że pewnie jest Żydem. Poszedł do Garwolina, też zatrudnił się u fryzjera. Znów zaczęto mówić, że jest Żydem. Pojechał do Warszawy. Znalazł pracę z ogłoszenia u fryzjera na Ząbkowskiej. Znów zaczęto mówić, że pewnie jest Żydem. Znalazł kolejne ogłoszenie o pracy dla fryzjerów na Jelonkach. Właściciel Szczepan Herman, zatrudnił go. Miał spanie i jedzenie. W pracy poznał klientkę, gojkę. 1 sierpnia 44 r. Herman pojechał do Warszawy po towar i zastało go powstanie. Niemcy podpalili domy w okolicy, m.in. zakład fryzjerski.

Wywiad składa się z 5-ciu kaset. Urywa się w czasie powstania warszawskiego.