Given name: Bracha Family name: Karwasser

  • NO
  • Female
  • Bracha
  • Karwasser
  • Horowicz
  • Helena Zalesińska
  • 1925-09-25
  • Brwinów
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Brwinów
  • Warszawa; Grodzisk Mazowiecki; Warszawa - getto; Warszawa - Mokotów; Dąbrowa (Kieleckie); Koprzywnica; Warszawa - getto; Warszawa - dzielnica niemiecka; Warszawa, ul. Walecznych; Warszawa, pl. Zbawiciela; Warszawa, ul. Wspólna 7; Brzeg; Warszawa; Lubiszyn; Brwinów; Hajfa, ul. Akiby 45.
  • Jewish
  • on surface
  • on a street, recognition, blackmail/"szmalcowanie" ending on police station

  • córka Eliezera Horowicza i Estery Malki z domu Dancygier, siostra Sary i Chany. Do końca 1940 r. zam. w Brwinowie, potem przesiedlona do Grodziska Mazowieckiego, a następnie do getta warszawskiego. W czasie I akcji likwidacyjnej uciekła wraz z siostrami na aryjską stronę. Po wyrobieniu fałszywej kennkarty na nazwisko Helena Zalesińska, została skierowana do oddziału partyzanckiego Armii Krajowej „Czarnego Stefana” na Kielecczyźnie, gdzie służyła jako łączniczka. W listopadzie 1942 r. została rozpoznana jako Żydówka, a ostrzeżona o niebezpieczeństwie utraty życia, uciekła wraz z siostrami do Warszawy. Wróciły do getta. Bracha współpracowała z podziemiem, przemycając broń z placówki Wehrmachtu na pl. Narutowicza do getta. W marcu 1943 r., pod wpływem złych przeczuć, uciekła z getta. Podjęła pracę pomocy domowej u niemieckiej rodziny, pracowała też w sklepie swojej pracodawczyni mieszczącym się koło muru getta. Z tej perspektywy była świadkiem powstania. W sierpniu 1943 r. przeżyła szantaż na ulicy i przesłuchanie przez gestapo. W grudniu 1943 r. obawiając się denuncjacji, zmieniła miejsce pracy: odtąd do czerwca 1944 r. była służącą u polskiej rodziny na Saskiej Kępie przy ul. Walecznych. Przy kolejnym zagrożeniu donosem ponownie zmieniła pracę: dzięki pomocy znajomego Polaka Ludwika Osuchowskiego trafiła do krawcowej na pl. Zbawiciela. W czasie powstania warszawskiego pracowała przy noszeniu rannych do punktu opatrunkowego na Wspólnej 7. Po powstaniu została wywieziona do Brieg (Brzeg) w Niemczech, pracowała przy podbijaniu szyn. Po wyzwoleniu wróciła do Warszawy, zajmowała się szmuglem. Później przeniosła się do Lubiszyna w pow. chorzowskim, gdzie pracowała przy wysiedlaniu Niemców. W 1945 r. wróciła do rodzinnego Brwinowa, wyszła za mąż i wkrótce urodziła córkę Awiwę. W styczniu 1951 r. rodzina przyjechała do Izraela. W 1953 r. urodziła syna Jakowa. W 1971 r. mieszkała w Hajfie, gdzie nagrano jej relację.

  • after the war, Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto
  • underground activity, help, work, "szmalcownictwo"
  • atmosphere , Gestapo/gendarmerie, hosts, Polish underground movement , Polish Police, work, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents , acquaintances
  • 13