Given name: Aleksander Family name: Holz (2)

(1)

Aleksander Holz, syn Peretza (Paula) i Rochel (Rose) z d. Szlachtaub. Miał dwoje starszego rodzeństwa - brata Jerzego i siostrę Marię (później Halpern). Ojciec był pracownikiem izby celnej - najpierw w Zbąszyniu, potem w Warszawie. Przed wojną Aleksander skończył dwie klasy gimnazjum Finkla na u. Leszno. W czasie wojny rodzina znalazła się w getcie, w trudnych warunkach materialnych. Aleksander zgłaszał się za innych do pracy, żeby zarobić. Szmuglował też żywność ze strony aryjskiej. Ojciec zmarł w getcie na tyfus, matka została wywieziona do Treblinki. Siostra Marysia wyszła na stronę aryjską, dzięki pomocy przyjaciółki, która załatwiła jej aryjskie papiery. Aleksander wyszedł z getta we wrześniu 1942 roku. Od wuja, Polaka, który był dyrektorem szkoły, dostał papiery na nazwisko Ryszard Syczewski (Siczewski). Pojechał do Hrubieszowa, gdzie w obozie był jego brat. Nie udało mu się dostać do obozu. Pracował u chłopów. Jakaś Polka zaproponowała mu, żeby pojechał na roboty do Austrii na zastępstwo za jej syna, który był potrzebny w domu. Aleksander zgodził się i wyjechał do Austrii, pracował w Linzu w fabryce czołgów. W kwietniu 1945 został wyzwolony przez Amerykanów. Wrócił do Polski, ale zdecydował się wyjechać do rodzeństwa, które było w Niemczech. W 1950 wyjechał do USA.

(2)

Ojciec Aleksandra, Perec Holc, zajmuje się handlem. Matka, Rochel z domu Szlachtaub, zajmuje się domem; w domu mówi się po polsku, Holcowie nie są religijni. Mają troje dzieci: Marię, Jerzego i Aleksandra. Po wyjściu za mąż, Maria nosi nazwisko Halpern. Są w getcie, Perec umiera na tyfus w 1941. Po jego śmierci Aleksander ucieka z getta, wuj załatwia mu świadectwo szkolne, potwierdzające aryjskie pochodzenie. Przez jakiś czas pracuje w okolicach Hrubieszowa; trwają jednak poszukiwania Żydów, musi zmieniać miejscówki. Na prośbę gospodyni wyjeżdża do Austrii na roboty, gdzie zastępuje jej syna Władka. Pracuje w fabryce, kopalni i na roli; trafia na pół roku do Mauthausen. Wraca do Warszawy przez Węgry, Czechosłowację, Rumunię i ZSRR. Jego brat i siostra przeżyli wojnę; matka zginęła w Treblince w 1942.

(2) str. 1