Imię: Abram Nazwisko: Król
- NIE
- Mężczyzna
- Abram
- Król
- Nieznana
- Tak
- Z Warszawy
- Grochów, Śródmieście
- getto, ul. Grzybowska 57
- ul. Kobielska 30
- Żyd
- skrytka w mieszkaniu, strych, w mieszkaniu
- brak
- donos/denuncjacja, rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone ucieczką, w mieszkaniu
-
Po wybuchu powstania w getcie ucieka z getta z żoną i 6-letnią córką. Znają Rochmana, który prawdopodobnie polecił im Franciszka Maja; znajdują schronienie na Grzybowskiej 57. Nie zastają Maja, przez kilka dni opiekuje się nimi sąsiadka, Lampczakowa. Kiedy pojawia się Maj, Król błaga go o ratunek. Maj ukrywa Królów na strychu kamienicy, ratuje ich tym samym przed Gestapo, które tego samego dnia robi rewizję w mieszkaniu Lampczakowej. Wieczorem Maj przyprowadza ich z powrotem do Lampczakowej. Następnego dnia Królowie odchodzą, jednak jakiś czas szantażowani są przez granatową policję w dotychczasowej kryjówce i Maj przyprowadza ich z powrotem do Lampczakowej; spędzają u niej noc. Dzień później Maj zabiera Królów do brata na Grochów (ul. Kobielska 30). Marceli Maj mieszka w pokoju z kuchnią – pokój ucierpiał w czasie bombardowania w 1939. Marceli i Franciszek budują niewielką skrytkę w drzwiach balkonowych. Rodzina Królów mieszka w zburzonym pokoju, w nagłych wypadkach chowają się do skrytki, w której może stać kilka osób. Królowie nie mają pieniędzy, sprzedają swoje rzeczy, ale brak im już środków na życie. Franciszek Maj dowiaduje się od Króla o Żydach, ukrywanych na Grochowie w odlewni żelaza przez oficera Wehrmachtu. Król pomaga Majowi skontaktować się z niejakim Szaniawskim, który także opiekuje się owymi Żydami. Ten kontaktuje z nimi Maja. Jeden z nich, Flint, zgadza się łożyć środki na utrzymanie rodziny Królów.
W odlewni robotnicy doprowadzają do wybuchu; ukrywający się Żydzi muszą być ewakuowani. Flint z żoną trafiają na Kobielską i ukrywają się razem z rodziną Królów. Stłoczeni w skrytce – w pięć osób, mężczyźni trzymają dziecko i jedną z kobiet na ramionach – przeżywają nocną rewizję Niemców.
Po rewizji Marceli Maj jest przerażony. Zostaje u niego tylko Abram Król; Franciszek zabiera żonę Króla i jego córkę na Karmelicką 4, umieszcza je w suterynie. Po pewnym czasie brat Franciszka wraca do równowagi i żona Abrama, której jest ciężko bez męża, wraca na Kobielską. Ukrywają się tam do lipca 1944. Na krótko przed Powstaniem Warszawskim, kiedy zaczęto bombardować Pragę, Abram Król z rodziną przenosi się na Karmelicką 4. Po wybuchu Powstania Niemcy zaczynają podpalać budynki przy Karmelickiej 4, 6 i 8; Maj z rodziną i ukrywani przez niego Żydzi muszą uciekać. Przechodzą przekopami pomiędzy piwnicami. Wydostają się na Leszno, znajdują mieszkanie w wypalonej oficynie na ul. Elektoralnej. Zawalają schody na klatce schodowej. Abram Król z rodziną, Maj, jego bliscy i pozostali Żydzi zatrzymują się w mieszkaniu na Elektoralnej do 10 września 1944. Żywność znajdują w piwnicach budynku. 10 września Maj ze swoją rodziną i z córką Flinta wychodzi z Warszawy. Abram Król z żoną, Rochman z żoną i Waserman zostają w mieszkaniu na Elektoralnej i trwają tam aż do wyzwolenia.
Po wyzwoleniu spotykają się znowu z Majem na Elektoralnej.
Zdając relację w 1948 Maj podaje, że Abram Król z żoną wyjechali do Francji.
- powstanie w getcie
- donos, działania Niemców, działania Polaków, likwidacja getta, mieszkaniowe, pomoc, szantaż, szmalcownictwo, życie prywatne/życie codzienne
- antysemityzm, atmosfera, gestapo/żandarmeria, gospodarze, kontakty z innymi Żydami, koszty, policja polska, pomoc długotrwała, pomoc finansowa, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, pomoc od Żydów, szantażysta/szmalcownik, znajomi
-
Powiązane źródła:
- 17
-
Powiązani ludzie:
-
Lampczak
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
Znajoma Maja, sąsiadka z Grzybowskiej 57, krawcowa. Przyjmuje u siebie uciekinierów z getta, Abrama króla z zoną i c...
-
Maj
Franciszek
(Obcy / Pomagający)
Franciszek Maj jest szewcem. W 1941 nawiązuje kontakt ze znajomym Żydem, Rochmanem, który pracuje na placówce poza g...
-
Oficer Wehrmachtu NN
(Obcy)
Oficer Wehrmachtu otwiera na ul. Grochowskiej odlewnię żelaza. W piwnicach przechowuje 11 Żydów. Po wybuchu w odlewn...
-
Szaniawski
NN
(Znajomy / Pomagający)
Mieszka w Piastowie, codziennie dojeżdża do pracy na Grochowie. Jest magazynierem w odlewni żelaza, gdzie oficer Weh...
-
Flint
Aron
(Obcy / Pomagający)
W okresie od 25 stycznia 1943 roku, do 14 września 1944 roku ukrywał się wraz z 11 innymi osobami w schronie zbudowa...
-
Maj
Żona Marcelego Maja
(Znajomy / Pomagający)
Daje schronienie w swoim domu ukrywającym się Żydom: rodzinie Abrama Króla, a przez jakiś czas także rodzinie Flinta...
-
Maj
Marceli
(Znajomy / Pomagający)
Brat Franciszka. Mieszka na Grochowie, w pokoju z kuchnią – pokój ucierpiał w czasie bombardowania w 1939. Marceli i...
-
Flint
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
Jeden z grupy 11 Żydów, ukrywanych przez oficera Wehrmachtu w podziemiach odlewni żelaza na Grochowie. Franciszek Ma...
-
Król
Żona Abrama
(żona)
Po wybuchu powstania w getcie ucieka z getta z mężem i 6-letnią córką. Znają Rochmana, który prawdopodobnie polecił...
-
Flint
Córka Flinta
(Znajomy)
Ukrywa się z rodzicami w odlewni żelaza na Grochowie. Opiekuje się nimi wyższy oficer Wehrmachtu. Po wybuchu w odlew...
-
Waserman
NN
(Znajomy)
Jest jednym z dwóch Żydów z Kazimierza Dolnego, którym Rochman pomaga się uwolnić, będąc w obozie w Poniatowej. Kied...
-
Rochman
Syn Rochmana
(Znajomy)
Prawdopodobnie po wybuchu powstania w getcie wywieziony razem z ojcem, znajomym Franciszka Maja do obozu w Poniatowe...
Powiązane miejsca:
-
Grzybowska 57
Pod tym adresem mieszka Franciszek Maj, jest to także adres placówki, na której pracuje poza gettem Rochman.
-
Kobielska 30
Mieszkanie Marcelego Maja, brata Franciszka Maja. Franciszek lokuje tam rodzinę Królów, a w różnych okresach także i...
-
Karmelicka 4
Maj wynajmuje mieszkanie na Karmelickiej dzięki znajomości z administratorem. Szykuje schron w piwnicy, do której pr...
-
Elektoralna
Maj i jego ludzie ukrywają się w mieszkaniu wypalonej oficyny. Niemcy rewidują piwnice w oficynie, ale nie docierają...
Powiązane wydarzenia:
- Sąsiadka z Grzybowskiej, znajoma Maja, krawcowa Lampczakowa przys... 1943 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Franciszek Maj wraca do mieszkania Lampczakowej, zabiera Abrama Kr... 1943 (POMOC / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Wieczorem Franciszek Maj sprowadza Abrama Króla z rodziną z powrot... 1943 (POMOC / SZANTAŻ/SZMALCOWANIE / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka / domowe) ,
- Następnego dnia Maj wiezie Królów do swojego brata, Marcelego Maja... 1943 (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Królowie nie mają pieniędzy, sprzedają swoje rzeczy, ale brak im j... 1943 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / finanse/pieniądze) ,
- Niemcy przeprowadzają rewizję na Kobielskiej. Dobijają się do domu... 1943 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / Zagrożenie) ,
- Po rewizji Marceli Maj jest przerażony. Zostaje u niego tylko Abra... 1943 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Po wybuchu Powstania Warszawskiego kamienica Franciszka Maja na Ka... 1944-08 (POMOC / długotrwała / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Niemcy nie wchodzą do piwnic płonącego domu na Elektoralnej. Przec... 1944-08 (POMOC / długotrwała / Zagrożenie) ,
-
Lampczak
Nieznane
(Obcy / Pomagający)
-
Geolokalizacja przypisana automatycznie, trwa proces weryfikacji i właściwego przypisania lokalizacji na mapie.