Imię: Bohdan Nazwisko: Mączewski
- NIE
- Mężczyzna
- Bohdan
- Mączewski
- Mączyński
- 1881-02-12
- Tak
- Z Warszawy
- Żoliborz
- ul. Mścisławska 12
- Kraków
- Polak
- piwnica, skrytka w mieszkaniu, strych, w mieszkaniu
- inne zagrożenie
-
Bohdan Mączewski przechowuje w swoim żoliborskim domu licznych Żydów, innym udziela pomocy i wsparcia. „Wystarczyło zapukać do drzwi p. Mączewskiego i podać się za Żyda, a zaraz drzwi mu na oścież otworzył, a nieszczęśliwego ugościł jak najlepszego swego przyjaciela. Bywało i tak, że p. Mączewski, jeżeli chodziło o stare, chore Żydówki, odstępował swoje łóżko, a sam kładł się spać na podłodze.”
Bohdan Mączewski nie ma dużych zasobów materialnych. Dzieli się tym, co ma z ukrywanymi Żydami. Robi to bezinteresownie, nie biorąc żadnego wynagrodzenia.
Niemcy podejrzewają, że w okolicy działa konspiracja, a w samym budynku mieszkają „osoby niepewne”. Zdarzają się rewizje Gestapo. „W takich wypadkach odzywała się w p. Mączewskim krew Jego Dziada po Kądzieli – dyktatora 1863 r. Ludwika Mierosławskiego.” Błyskawicznie rozmieszcza ukrywających się Żydów w rozmaitych kryjówkach, w całym domu (strych, piwnica, kosz, za szafą). Asystuje Niemcom przy rewizji i dzięki pewności siebie szybko się ich pozbywa. Po rewizji podnosi na duchu swoich gości. „Często po wizycie gestapowców, na przekór, nowych Żydów przyjmował.”
Bohdan Mączewski jeździ rano na rowerze po mleko dla swoich „pensjonariuszy”. W czasie likwidacji getta spotyka na ulicy obdartego człowieka, „w którym poznał Żyda”. Zabiera go do domu, daje nowe ubranie, pozwala się umyć, karmi go i szykuje kąt do spania. „Cygan” ma dobry wygląd, Mączewski poleca go sąsiadowi do pracy w ogrodzie. Rozpoznaje go granatowy policjant i zabiera na komisariat.
Mączewski idzie na komisariat, apeluje do honoru komisarza i prosi o wypuszczenie „Cygana”. Oferuje komisarzowi złoty pierścionek z brylantem i weksel na 10.000 złotych. Komisarz nie przyjmuje tej propozycji, ale poruszony zachowaniem Mączewskiego pozwala mu przekazać „Cyganowi” chleb z masłem. Mączewski chowa w chlebie liścik.
Mączewski podejmuje kolejną próbę uwolnienia "Cygana". Zaprasza do szynku dwóch policjantów, gości ich, prosząc, żeby przenieśli młodego Żyda do celi „cygańskiej”, z której Mączewski mógłby go uwolnić. Policjanci godzą się na takie rozwiązanie, ale nie robią tego. W nocy Bohdan Mączewski poleca przechowywanym Żydom, żeby opuścili dom i ukryli się w zaroślach nad Wisłą. Ma po nich przyjść o północy. Sam szykuje narzędzia i rusza na komisariat, zamierzając wydobyć „Cygana”. „Widząc niechybną katastrofę powstrzymaliśmy p. Mączewskiego od tego szalonego kroku.” Bohdan Mączewski, zmartwiony sytuacją, zapada na ciężką chorobę, spędza 3 miesiące w szpitalu. W tym czasie przechowywani Żydzi opuszczają jego dom, pomaga im przyjaciółka Mączewskiego, mieszkająca na Mścisławskiej Zofia Gorta. Po powrocie ze szpitala Bohdan Mączewski nadal opiekuje się Żydami i udziela im schronienia.
Jego żona, Wacława, mieszka na Wilczej. Również i ona pomaga Żydom, współpracują w tej kwestii z Bohdanem.
Po wojnie Bohdan Mączewski mieszka w Krakowie i pracuje jako urzędnik w Wojewódzkim Urzędzie Informacji i Propagandy.
- działania Niemców, działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, życie prywatne/życie codzienne
- atmosfera, choroby, gospodarze, policja polska, pomoc długotrwała, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa
-
Po wojnie Bohdan Mączewski był funkcjonariuszem UB.
Strona IPN: http://inwentarz.ipn.gov.pl/showDetails?id=2050045&q=&page=4220&url=[grupaAktotworcyId=3|aktotworcaId=3977|typ=2]
-
Powiązane źródła:
- Str. 1 - 2
-
Powiązani ludzie:
-
"Cygan"
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Młody, obdarty Żyd o nieznanym nazwisku, śniadej twarzy, uciekinier z getta. Bohdan Mączewski spotyka go na ulicy w...
-
Gorta
Zofia
(Znajomy / Sąsiad)
Mieszka w czasie okupacji na Mścisławskiej. Dzieli opiekę nad Żydami z Bohdanem Mączewskim. W czasie pobytu Mączewsk...
-
Nieznane
Nieznane
(Obcy)
Komisarz granatowej policji na zoliborskim komisariacie, gdzie uwięziono "Cygana". Po jego aresztowaniu na...
-
Mączewska
Wacława
(żona)
Wacława Mączewska wspiera męża w opiece nad ukrywającymi się Żydami. Przechowuje ich, znajduje im pracę, umieszcza i...
-
Nieznane
Nieznane
(powinowaty)
Siostra Wacławy Mączewskiej, dentystka, leczy Żydów, z terminem płatności po wojnie.
-
Franczyk
Nieznane
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Kobieta w wieku 30 – 40, ukrywa się u Bohdana Mączewskiego na Mścisławskiej, a także u jego żony, Wacławy Mączewskie...
-
Silberman
Nieznane
(Obcy)
Inżynier, ukrywa się przez kilka tygodni u Wacławy Mączewskiej. Poszukiwany przez szantażystów.
-
Ziegler
Henia
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Żona i współautorka relacji, opisującej pomoc, jakiej udzielał Bohdan Mączewski. Ukrywała się u niego na Żoliborzu,...
-
Ziegler
Marian
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Autor relacji. W czasie okupacji ukrywa się u Bohdana Mączewskiego na Mścisławskiej. Opisuje Mączewskiego, jako czło...
-
Mech
Anna
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Matka malarki, Zofii Łoziewicz. Obie ukrywają się u Bohdana Mączewskiego.
-
Oberländer
Irena
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Pochodzi z Krakowa, córka lekarza, przechowywana przez Bohdana Mączewskiego.
-
Braun
Renata
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Żona dentysty z Tarnowa, przechowywana przez Bohdana Mączewskiego na Mścisławskiej.
-
Mikulski
Stanisław
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Syn warszawskiego lekarza. Ukrywa się w domu Bohdana Mączewskiego.
-
Łoziewicz
Zofia
(Sąsiad / Osoba, której udzielana jest pomoc)
ok. 35 letnia, sympatyczna współlokatorka Heleny Szereszewskiej w zakładzie sióstr felicjanek na Lesznie. Malarka. H...
-
G.
NN
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Żona sędziego G. z Krakowa przyjechała do Warszawy z córeczką i przyjaciółką. Pomagali im Mączewscy. Wacława Mączews...
-
G.
NN córeczka
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Do Warszawy przyjechała z Krakowa żona sędziego G. z córeczką i przyjaciółką. Pomagali im Mączewscy. Wacława Mączews...
-
NN
NN przyjaciółka G.
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Do Warszawy przyjechała z Krakowa żona sędziego G. z córeczką i przyjaciółką. Pomagali im Mączewscy. Przyjaciółka zo...
-
P.
Zofia
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Zofia P., katoliczka (mąż Polak) była dwa razy prowadzona przez Wacławę Mączewską na plastyczną operację nosa do lek...
-
Matka Zofii P.
NN
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Matka Zofii P. Staruszka z inteligencji żydowskiej, przywieziona przez Bogdana Mączewskiego razem z córką. Wacława M...
-
Łazarski
Nieznane
(Znajomy / Współpracownik)
Państwo Łazarscy wyrabiali papiery dla podopiecznych Wacławy i Bogdana Mączewskich. On umarł po wojnie w Krakowie.
-
Łazarska
Nieznane
(Współpracownik)
Państwo Łazarscy wyrabiali papiery dla podopiecznych Wacławy i Bogdana Mączewskich. Po wojnie ona, malarka, po jego...
-
S.
Nieznane
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Bogdan Mączewski wielokrotnie meldował w swoim domu inżyniera S. z żoną. Przechowywał ich, gdy tracili swoje lokum....
-
S. żona
Nieznane
(Osoba, której udzielana jest pomoc)
Bogdan Mączewski wielokrotnie meldował w swoim domu inżyniera S. z żoną. Przechowywał ich, gdy tracili swoje lokum....
Powiązane miejsca:
-
Mścisławska 12
Dom, w którym Bohdan Mączewski ukrywa Żydów. Pomaga mu Zofia Gorta.
-
Wilcza 2 m 17
Mieszkanie Wacławy Mączewskiej, żony Bohdana, udzielającej schronienia Żydom.
-
Mścisławska 12
Bogdan M[ączewski] w swojej willi na Żoliborzu [na ul. Mścisławskiej] przygotował się do ocalania ludzi. Udekorował...
-
Warszawa - pomoc Wacławy Mączewskiej
Wacława Mączewska kilkakrotnie zmienia miejsce pobytu rodziny G. w Warszawie.
-
Żelazna, Zakład Sióstr Felicjanek
Zakład Specjalny dla Chronicznie Chorych Kobiet prowadzony przez Siostry Felicjanki mieścił się na ul. Nowowiejskiej...
-
Al. Ujazdowskie
Mieszkania pp. Łazarskich, którzy wyrabiali fałszywe papiery.
Powiązane wydarzenia:
- Bohdan Mączewski przechowuje w swoim żoliborskim domu licznych Żyd... (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- W czasie likwidacji getta Bohdan Mączewski jeździ rano na rowerze... (POMOC / nieodpłatna / jednorazowa/krótkotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Mączewski zaprasza do szynku dwóch policjantów, gości ich, prosząc... (POMOC / nieodpłatna / pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Mączewski idzie na komisariat, apeluje do honoru komisarza i prosi... (pomoc w nagłych wypadkach) ,
- Wacława Mączewska wspiera męża w opiece nad ukrywającymi się Żydam... (POMOC / nieodpłatna / długotrwała) ,
- Bohdan Mączewski energicznie i przytomnie reaguje na akcje Gestapo... (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Pomoc Wacławy i Bogdana M[ączewskich]. Pomagali oni bezinteresowni... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Pomoc Wacławy i Bogdana M[ączewskich]. Pomagali oni bezinteresowni... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Państwo Łazarscy wyrabiali papiery dla podopiecznych Wacławy i Bog... (POMOC) ,
- Pomoc Wacławy i Bogdana M[ączewskich]. Pomagali oni bezinteresowni... (POMOC / płatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Pomoc Wacławy i Bogdana M[ączewskich]. Pomagali oni bezinteresowni... (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
-
"Cygan"
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
-
Geolokalizacja przypisana automatycznie, trwa proces weryfikacji i właściwego przypisania lokalizacji na mapie.