Szumowina (polscy szmuglerzy) ta robiła kokoso...

Szumowina (polscy szmuglerzy) ta robiła kokosowe interesy, złoto, srebro, futra, kosztowności, towary, pieniądze, wszystko to za bezcen płynie wartkim potokiem na tamtą stronę murów. Za to otrzymywaliśmy kartofle po 3-4 złote za kilo (zamiast 7 groszy), ale dostać można było prawie wszystko. Często zabłąkała się jakaś krowa i miało się wtedy rytualne mięso. Tłuszcz gęsi przychodził paczkami pocztowymi po 2 kg, z różnych miasteczek. Również z zagranicy szły jeszcze naówczas żywnościowe małe posyłki, po 1, 2 kg pod adresem różnych osób. Wnet zaczęto otrzymywać drogie naówczas kolonialne towary w 1, 2 kg posyłkach, jak kakao, czekoladę, pieprz, goździki, cynamon, etc., które to sprzedawała nasza ludność poza mury, otrzymując w zamian najpotrzebniejszą żywność.

Autor rozpoczyna pamiętnik od wspomnień z okresu I wojny światowej
(ewakuacja na Syberię i powrót przez Amerykę do kraju po rewolucji).
Następnie opisuje losy Żydów Warszawy podczas wojny, przeplatając
wspomnienia rozważaniami historiozoficznymi.
Mówi o oblężeniu Warszawy w 1939 roku, antyżydowskich rozporządzenia władz
okupacyjnych, przesiedleniach Żydów z prowincji do Warszawy, działalności
Żydowskiej Służby Porządkowej i agentów gestapo, warunkach życia w getcie,wielkiej akcji likwidacyjnej w 1942 r. Opisuje także Umschlagplatz, wyjaśnia na czym polega organizacja
szopów. Mówi o selekcjach pracowników szopu, także przywołuje opowieści uciekinierów z Treblinki. Autor z żoną przetrwał w szopie szczotkarskim, jego syn został
wywieziony. Autor opuścił getto i ukrywał się z żoną po aryjskiej stronie.
Pamiętnik był pisany w ukryciu. Autor wraz z żoną przeżył wojnę
(zarejestrował się jako Kalman Rotgeber). W 1945 r. przekazał pamiętnik
do Żydowskiej Komisji Historycznej w Warszawie.
Maszynopis, s. 1-215, format: 290 x 210 mm.
Odpis: maszynopis (dublet)
Publikacja: Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 424-425
(fragmenty); Karol Lewap, Pamiętnik z okresu okupacji, Kalendarz
Żydowski-Almanach, 1995-1996, s. 212-131 (fragmenty)