Zjawisko kolaboracji wśród Żydów rozwijało się...

Zjawisko kolaboracji wśród Żydów rozwijało się. Nikt nie był pewien nikogo. Liczono, że co drugi jest faworytem władz. Uśmiech, gość dość rzadki, znikł zupełnie. Prym zaczęli wodzić tragarze i furmani. To od nich zależało "przepuścić" paczkę lub człowieka. Toteż brali okupy sute, pito i żarto, ile wlazło. A policja polska? Do spółki z tymi wyrzutkami dzielnicy dzieliła się łupem. Ci donosili, tamci przychodzili - i zarobek gotowy. Dobrze, że na tym się kończyło, bo nierzadko sprowadzali także władze niemieckie, a to groziło śmiercią.

Autor rozpoczyna pamiętnik od wspomnień z okresu I wojny światowej
(ewakuacja na Syberię i powrót przez Amerykę do kraju po rewolucji).
Następnie opisuje losy Żydów Warszawy podczas wojny, przeplatając
wspomnienia rozważaniami historiozoficznymi.
Mówi o oblężeniu Warszawy w 1939 roku, antyżydowskich rozporządzenia władz
okupacyjnych, przesiedleniach Żydów z prowincji do Warszawy, działalności
Żydowskiej Służby Porządkowej i agentów gestapo, warunkach życia w getcie,wielkiej akcji likwidacyjnej w 1942 r. Opisuje także Umschlagplatz, wyjaśnia na czym polega organizacja
szopów. Mówi o selekcjach pracowników szopu, także przywołuje opowieści uciekinierów z Treblinki. Autor z żoną przetrwał w szopie szczotkarskim, jego syn został
wywieziony. Autor opuścił getto i ukrywał się z żoną po aryjskiej stronie.
Pamiętnik był pisany w ukryciu. Autor wraz z żoną przeżył wojnę
(zarejestrował się jako Kalman Rotgeber). W 1945 r. przekazał pamiętnik
do Żydowskiej Komisji Historycznej w Warszawie.
Maszynopis, s. 1-215, format: 290 x 210 mm.
Odpis: maszynopis (dublet)
Publikacja: Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 424-425
(fragmenty); Karol Lewap, Pamiętnik z okresu okupacji, Kalendarz
Żydowski-Almanach, 1995-1996, s. 212-131 (fragmenty)