Na przełomie 1942/42 r do getta w-skiego nadch...

Na przełomie 1942/42 r do getta w-skiego nadchodziły niepokojące listy od Żydów znajdujących się na innych terenach okupowanej Polski, których zaszyfrowana treść była dla warszawskich Żydów jednoznaczna. W tym czasie Józef Erlich przyniósł do kuchni kartkę, którą otrzymali jego dziadkowie od krewnych z Wartegau. W kartce pisanej po hebrajsku, alfabetem polskim, były pasaże, które czytający w getcie doskonale rozumieli: Jesteśmy w wielkim niebezpieczeństwie- pisali oni po hebrajsku, polskimi literami. Kazano nam pójść do wielkiego ,,doktora" by nam przepisał właściwe lekarstwo./ znaczyło to, że należy pójść we właściwe miejsce, na grób wielkiego cadyka, po radę,/. Kartka zaczynała się od słów:,, Wpłaciliśmy i czekamy...". Ci,którzy czytali miejscową prasę wiedzieli, że Żydzi z Wartegau musieli w Judenracie opłacić za transport do Kulmhofu (Chełmno)- do ostatniej stacji, gdzie Żydzi się rozbierają w suterynach pałacu i następnie zostają załadowani do dużego samochodu (wagonu samochodowego), który powinien był zawozić ludzi do łaźni, do dyzenfekcji, ale w czasie transportu zatruwano ich spalinami samochodowymi (CO) wpuszczanymi do wagonu przez specjalnie przeprowadzoną rurę. W getcie w-skim wiedziano także, że na okupowanych terenach sowieckich są zamknięte wagony, bez okien, zwane tam ,, duszegubkami". Wiadomo było również, że w Galicji, na Wołyniu, na Ukrainie żydowska ludność jest masowo mordowana bronią palną, i wrzucana do wspólnych grobów. Nie ulegało wątpliwości, mimo niedowierzania, że przyjdzie kolej i na getto w-skie.