Lokale w których mieściły się przed okupacją ż...

Lokale w których mieściły się przed okupacją żydowskie organizacje, lokale partyjne, różnych organizacji filantropijnych, szkoły, zostały obsadzone przez społeczną samopomoc, dookoła której skupiały się i działały szerokie kręgi różnego rodzaju działaczy i pracująca inteligencja. Wszystkie inne formy działalności społecznej, politycznej i kulturalnej były w getcie zabronione. Po jakimś czasie nastąpiło ożywienie tej działalności pod płaszczykiem ochronnym jedynej tolerowanej działalności organizacji pomocy głodnym i bezdomnym, działalności kuchni (stołówek) popularnych. Centrala zajmująca się stołówkami była doskonale zorganizowana w sensie administracyjnym. Na jej czele, w ramach samopomocy społecznej stali: Jehoszua Brojda, dr M .Szpindler, Menahem Linder. Centrala przechodziła przez różne fazy, kilkakrotnie przeprowadzała się w różne miejsca. Był moment, kiedy posiadała ona duży magazyn dla produktów. I był moment, kiedy kierownikom kuchni dawano pieniądze do samodzielnych zakupów. Odbywały się tam posiedzenie i zebrania. Tak czy inaczej kierownicy kuchni musieli ,,trzymać rękę na pulsie" i przychodzić codziennie do centrali, by wiedzieć, co nowego przygotowuje centrala, prosić i przypominać, walczyć o standard swojej kuchni. Spośród około 100 pracowników Centrali i z od 10 do 15 razy większej liczby pracowników zatrudnionych w popularnych kuchniach, końca wojny doczekało poniżej 2% ludzi