Dzielna Z Warszawy

  • TAK
  • Z Warszawy
  • Śródmieście
  • Dzielna
  • 9
  • przed gettem
  • działania Niemców
  • adres, mieszkaniowe, młodzież, obozy, śmierć

  • W tym miejscu mieszkał znajomy Karola Rotgebera, niejaki I. Toruńczyk, którego syn wraz z innymi młodymi chłopcami został zamordowany, gdy wyjechał do przymusowej pracy.

  • Autor rozpoczyna pamiętnik od wspomnień z okresu I wojny światowej (ewakuacja na Syberię i powrót przez Amerykę do kraju po rewolucji).
    Następnie opisuje losy Żydów Warszawy podczas wojny, przeplatając wspomnienia rozważaniami historiozoficznymi.
    Mówi o oblężeniu Warszawy w 1939 roku, antyżydowskich rozporządzeniach władz okupacyjnych, przesiedleniach Żydów z prowincji do Warszawy, działalności Żydowskiej Służby Porządkowej i agentów gestapo, warunkach życia w getcie, wielkiej akcji likwidacyjnej w 1942 r.
    Opisuje także Umschlagplatz, wyjaśnia na czym polega organizacja szopów. Mówi o selekcjach pracowników szopu, także przywołuje opowieści uciekinierów z Treblinki.
    Autor z żoną przetrwał w szopie szczotkarskim, jego syn został wywieziony. Autor opuścił getto i ukrywał się z żoną po aryjskiej stronie.
    Pamiętnik był pisany w ukryciu. Autor wraz z żoną przeżył wojnę (zarejestrował się jako Kalman Rotgeber).

    W 1945 r. przekazał pamiętnik do Żydowskiej Komisji Historycznej w Warszawie.

    Maszynopis, s. 1-215, format: 290 x 210 mm.
    Odpis: maszynopis (dublet)
    Publikacja: Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 424-425
    (fragmenty); Karol Lewap, Pamiętnik z okresu okupacji, Kalendarz Żydowski-Almanach, 1995-1996, s. 212-131 (fragmenty)

  • 74