Imię: Zdzisław Nazwisko: Szparkowski
- NIE
- Mężczyzna
- Zdzisław
- Szparkowski
- 1914-00-00
- Włocławek ?
- Tak
- Spoza Warszawy
- Włocławek ul. nieznana
- warszawa ul. Smolna 10/36
- Polak
- w mieszkaniu
- inne, pieniądze
-
Młodszy brat Józefa Szparkowskiego. Do końca 1939 r. mieszkał we Włocławku, pracował w fabryce wyrobów metalowych Icchaka Szwarca. Działał w PPS. Miał we Włocławku sporo znajomych wśród młodzieży żydowskiej. Poznał m.in. Mordechaja Anielewicza, który był we Włocławku na obozie "Hachszrha". Żydów i Polaków wysiedlano z Włocławka już w listopadzie i grudniu 1939 r., a na ich miejsce osiedlano Niemców. Razem z bratem zaczął pomagać znajomym Żydom uciec z Włocławka. Z pomocy takiej skorzystali m.in. Flamenbaum, Ichcak Praszker, Nelly Służewska, Jakub Toruńczyk i Erza Zakrzewski. Miejscowi folksdojcze donieśli Niemcom, że pomaga Żydom i sam musiał uciekać z miasta. Zdzisław i Józef przeprowadzili się do Warszawy. W Warszawie zaczął prowadzić rozległą działalność pomocy Żydom, zwłaszcza tym z Włocławka. Pomagali mu brat, stryjenka, Józefa Szparkowska i Erza Zakrzewski. Początkowo wyszukiwali mieszkań i zaopatrywali podopiecznych w dokumenty aryjskie. Później Zdzisław umieścił 8 Żydów w mieszkaniu brata na Nowogrodzkiej 18, niestety wszyscy zginęli na skutek donosu. W swoim mieszkaniu, na Smolnej 10, przechowywał kilkoro Żydów m. in. Ezrę (Edwarda) Zakrzewskiego, Blimę Fuks (Genowefa Wojciechowska), adwokata Hipolita z żoną Zofią. Przez krótki czas, jesienią 1942 r., mieszkała u niego również Eugenia Merwald. Miał stałą przepustkę do getta, uzyskaną z fabryki Wilhelma Doringa na Okopowej 19. Kontaktował się z członkami ruchu oporu i współdziałał w dostarczaniu broni.
Był właścicielem restauracji na Mariańskiej 11. Zatrudnił w niej Blimę Fuks. Pod restauracja urządził bunkier, do którego wchodziło się z kuchni przez szafę z naczyniami. drugie wejście do bunkra było od Twardej. W bunkrze ukrywało się kilkanaście osób, niektórzy nawet do wyzwolenia.
Pomagał również Żydom w obozach m.in. w Skarżysku-Kamiennej i Radoszycach. - powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- działania Polaków, pomoc, praca
- inna pomoc, konspiracja polska, kontakty z innymi Żydami, Medal Sprawiedliwych, pomoc długotrwała, pomoc lokalowa, z papierami aryjskimi
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Fuks
Blima
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
W czasie okupacji, razem z kilkoma innymi Żydami, ukrywała się pod nazwiskiem Wojciechowska u Zdzisława Szparkowskie...
-
Zakrzewski
Erza Edward
(Znajomy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Znajomy Zdzisława Szparkowskiego. Pochodził z Włocławka, z którego uciekł do Warszawy. Zamieszkał u Szparkowskiego r...
-
nieznane
Hipolit [adwokat]
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Adwokat. Razem z żoną Zofią ukrywał się na Smolnej w mieszkaniu Zdzisława Szparkowskiego.
-
nieznane
Zofia [żona Hipolita]
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Razem z mężem Hipolitem ukrywała się w mieszkaniu Zdzisława Szparkowskiego na Smolnej.
-
Merwald
Eugenia
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Jesienią 1942 r. została wysłana przez Mordechaja Anielewicza na stronę aryjską, do Zdzisława Szparkowskiego. Miała...
Powiązane miejsca:
-
Smolna 10 m 36
Mieszkanie Zdzisława Szparkowskiego, w którym ukrywał Żydów o tzw. dobrym wyglądzie.
-
Mariańska 11 [restauracja]
Restauracja Zdzisława Szparkowskiego, w której z kuchni, przez szafę z naczyniami było wejście do bunkra, w którym u...
-
Fuks
Blima
(Obcy / Osoba, której udzielana jest pomoc)