Imię: Maria Nazwisko: Malinowska
- NIE
- Kobieta
- Maria
- Malinowska
- Rachela Markus
- Maria Kosińska
- 1917-07-29
- Gdów
- Tak
- Spoza Warszawy
- Tarnów ul. Golthamera
- Warszawa
- Żyd
- dobry
- średnie
- w mieszkaniu
-
Córka Mojżesza Markusa i Cecylii z domu Klaksbrum. Miała dwie siostry, starszą Miriam i młodszą Felę. Dom był koszerny, religijny. Dziadkowie mieli koszerny sklep z nabiałem, w którego doglądała babka. Maria ukończyła hebrajską szkołę w Tarnowie i trzy lata anglistyki w Krakowie. Wojna zastała ją w Tarnowie. Powstało getto. W listopadzie 1941 r. wyszła za mąż za Motka Lajbela. W lutym 1942 r. zmarła jej matka. Zaczęły się akcje wysiedleńcze. Mąż ukrywał się w Dąbrowie. Spotkała osieroconą koleżankę, Helę Birnbach, i zabrała ją do ich mieszkania. Pracowała razem z siostrą przy naprawie skarpet dla żołnierzy niemieckich. Po kolejnej akcji wysiedleńczej, mąż wyciągnął ją z getta. Pojechali razem do Warszawy. Mąż wynajął je pokój na Mianowskiego u pani Ciencielowej, która nie znała jej pochodzenia, sam mieszkał w innym miejscu. Po kilku miesiącach, Julia Kochlewska, tarnowianka, przewiozła do Warszawy Felicję Markus, młodsza siostrę. A później Helę Birnbach. Zarabiała szyjąc. W jej pokoju stała szafa na ukos w kącie pokoju i tam mogli chować się, poza wiedzą gospodyni, różni uciekinierzy z Tarnowa. Julia Kochlewska przywiozła z Tarnowa również Mojżesza Markusa, który znalazł kryjówkę na Ciepłej. Po jakimś czasie, musiała zabrać ojca do siebie i ukryć go za szafą, było to w czasie powstania w getcie. Potem został przeniesiony. Pani Ciencielowa lubiła grać w brydża, duży stół stał w pokoju Marii, godzinami różne osoby musiały stać za szafą. Kiedy wybuchło powstanie warszawskie, w pokoju było kilka osób, rodzice męża, przyjacióła Polka, kuzynka Marii. Nie mogli wyjść. Ukrywali się z innymi lokatorami, i panią Ciencielową, w piwnicy. Przyszli Ukraińcy, którzy chcieli podpalić piwnicę. Musieli wyjść. Zagnano ich do Pruszkowa. Z obozu w Pruszkowie wyprowadziła ich pielęgniarka Cyckówna. Dotarli do Podkowy Leśnej, gdzie zajęło się nimi RGO. Zamieszkała u chłopa w Kozerkach, a w innych chałupach teściowie i siostra męża. Teść chodził do rzeźni po odpady. Po jakimś czasie w Kozerkach pojawił się mąż i siostra z Helą. Doczekali tam wyzwolenia. Ojciec zginął w Warszawie. Po wojnie pojechała z mężem do Łodzi, pracowała w cenzurze. w 1957 r. wyjechała z mężem do Izraela, a później do Szwecji.
- powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc
- pomoc długotrwała, pomoc lokalowa
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Kochlewska
Julia
(Znajomy)
W czasie wojny przewoziła tarnowskich Żydów do Warszawy. Przewiozła m.in. Felicję Markus i Helenę Birnbach.
-
Ciencielowa
nieznane
(Obcy)
Żona pułkownika, sędziego, który zginął w Katyniu. Wynajmowała pokoje w swoim mieszkaniu. Mieszkała u niej Maria Mal...
-
Birnbach
Helena
(Znajomy)
Ładna blondynka, źle mówiąca po polsku. Została wysiedlona z Niemiec w 1938 r. Znalazła się z matką w Tarnowie, Po w...
-
Leibel
Nieznane [ojciec Jakuba]
(powinowaty)
W Tarnowie był współwłaścicielem sklepu pasmanteryjnego. Mieszkał z żoną, synem, córką i teściami w jednopokojowym m...
-
Malinowski
Roman
(mąż)
Urodził się w niezamożnej rodzinie, miał młodszą siostrę. Ojciec był współwłaścicielem sklepu pasmanteryjnego, lewic...
-
Markus
Fela
(rodzeństwo)
Córka Mojżesza Markusa i Cecylii z domu Klaksbrum. Miała dwie siostry, Miriam i Rachelę (Maria Malinowska). Dom był...
Powiązane miejsca:
-
Mianowskiego
Mieszkanie pani Ciencielowej, w którym wynajęła pokój Maria Malinowska (Rachela Markus) i Hela Birnbach.
-
Kozerki gmina Grodzisk Mazowiecki
Kozerki, wieś w gminie Grodzisk Mazowiecki, gdzie po powstaniu warszawskim zamieszkała Maria Malinowska (Rachela Mar...
-
Kochlewska
Julia
(Znajomy)