Wywiad USC 765 – Walt Horenstein

Walt Rudy (Wolfgang) Horenstein, syn Idy z d. Hepner i Izydora. Miał dwóch braci i dwie siostry, był najmłodszy z rodzeństwa. Rodzina była bardzo zamożna, prowadziła fabryki tekstylne w Grajewie. W latach 30. przenieśli się do Warszawy. We wrześniu 1939 r. starsi brata Walta wyszli na wschód, on został z rodzicami i siostrami w Warszawie. Gdy powstało getto, Walt zdecydował, że musi jak najszybciej się z niego wydostać. Już wcześniej raz z dwoma kolegami ze szkoły w budynku szkolnym wzięli sobie dokumenty kolegów Polaków. Uzyskał fałszywe dokumenty stwierdzające, że jest obywatelem Litwy i nazywa się Rudolf Budkis. W tym czasie Litwa była okupowana przez Związek Radziecki, więc wysłał swoje dokumenty do konsulatu sowieckiego i uznano go za obywatela sowieckiego. Po uzyskaniu paszportu w Królewcu Walt udał się do Gestapo i zarejestrował się jako cudzoziemiec zamieszkały w Warszawie. Wynajął pokój po stronie aryjskiej. Wchodził kilka razy w tygodniu do getta, przynosił rodzinie jedzenie. Pieniądze ojca przechowywał polski przyjaciel, i z tego pomagał Waltowi po aryjskiej stronie. Gdy 22.06.1941 r. wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka, Walt został zatrzymany przez Gestapo i uwięziony na Pawiaku. Po trzech miesiącach wraz z grupą innych Rosjan miał zostać wymieniony na jeńców niemieckich. Dojechali do Wiednia, gdzie okazało się, że wymiany nie będzie. Skierowano ich do obozu internowania w Bawarii w Niemczech, do ILAG XIII. W obozie początkowo głodowali, potem skierowano ich do pracy. Pracowali po 12 godzin dziennie. Przez około rok Walt pracował w kamieniołomie, a następnie w 1943 roku rozpoczął pracę w fabryce produkującej łożyska kulkowe do wież niemieckich czołgów. Walt przebywał w obozie pracy aż do wyzwolenia 26 kwietnia 1945 roku. Został wyzwolony przez Amerykanów; pracował dla nich jako tłumacz w Niemczech, potem we Francji. W 1950 r. wyjechał do USA.

USC Shoah Foundation – The Institute for Visual History and Education Leavey Library 650 West 35th Street, Suite 114 Los Angeles, CA 90089-2571
https://vhaonline.usc.edu