Wywiad USC 25640 – Esther Kozłowski

Estera Kozlowski, ur. jako Ester Najman, ur. 12.10.1914 w Wodzisławiu. Córka Michaela i Simy z d. Ptasznik. Miała pięciu braci i siostrę. Rodzice prowadzili gospodarstwo w Sędziszowie. W 1938 r. Ester wyszła za mąż za Rafaela Mandelmana, zamieszkali w Katowicach, gdzie mąż prowadził tartak. Od początku wojny Estera była z małym synkiem Mieciem u rodziców. Dzięki pomocy znajomych Polaków w sierpniu 1942 r. uciekła z dzieckiem z getta i pojechała na aryjskich papierach do Krakowa, a potem do Ojcowa. Mąż Estery zginął w obozie, a ona w kwietniu 1943 r. pojechała z dzieckiem do Warszawy, gdzie ukrywał się jej brat Karol z żoną i dwójką dzieci. Zamieszkała u państwa Książyńskich; aresztowano ją podejrzewając że jest Żydówką, ale została zwolniona. Następnie zamieszkała u Kalinowskich, ze swoim synkiem i synkiem brata. Zarabiała na życie robiąc na drutach. Gdy ciężko zachorowała (podejrzewa, że była podtruwana przez gospodarzy), brat zaopiekował się nią. Następnie wyjechała z synkiem do wioski nad Bugiem, gdzie została do końca wojny. W 1946 r. wyjechała do Niemiec, a w 1951 r. do USA.

USC Shoah Foundation – The Institute for Visual History and Education Leavey Library 650 West 35th Street, Suite 114 Los Angeles, CA 90089-2571
https://vhaonline.usc.edu

Wykorzystano również wywiad udzielony przez Esterę Kozlowski dla USHMM 9RG Number: RG-50.477.0710). Oba wywiady są bardzo chaotyczne, trudno jest ustalić kolejność wydarzeń.