Imię: Józef Nazwisko: Szenkman-Szeryński (21)

(1)

Pierwszy komendant policji żydowskiej w getcie w-skim. Przed wojną komisarz polskiej policji w stopniu pułkownika. Został aresztowany przez Niemców za krycie futra.

(2)

Tak naprawdę Szynkman. Żyd z pochodzenia. Były wyższy funkcjonariusz Policji Państwowej. Po I wojnie światowej - najpierw był w Rosji potem w niewoli w Niemczech- odszedł od wiary żydowskiej i zmienił nazwisko. 10 lat przed II wojną inspektor przydzeilony do Komendy Glównej Policji Państwowej,do1936 kierownik I-go Działu, później zastępca komendanta wojewódzkiego w Lublinie. Tam zastała go wojna, podczas wojny był aresztowany, miał być rozstrzelany w końcu zwolniony wraz z żoną i 16 letnią córką do Warszawy . Tu pracuje jako urzędnik w biurze transportowym.Ma 48 lat w 1940, średni wzrost, silna budowa, regularne rysy twarzy. 1.05.1942 został nadkierownikiem Służb Pożądkowych, tego samego dnia został aresztowany i przeją po nim stanowisko Lejkin. Trzy miesiące przebywał na Pawiaku został zwolniony w zamian za co Służby musiały wziąć udział w wysiedleniu. W sierpniu tym samym roku został ranny podczas zamachu na swoje życie. Popełnił samobójstwo.

(3)

komendant policji żydowskiej w getcie; neofita, znany łapówkarz; odmówił rozstrzelania Żydów

(4)

We wrześniu 40r. pracował w biurze ekspedycyjnym (200zł pensji), ale czuł się tam niepewnie i bał się, że jego aryjskość zostanie zakwestionowana, dlatego zgodził się na propozycję Czerniakowa tworzenia S.P. (9-10-40). Umiejętnie wprowadzał do policji swoich ludzi, na tym tle dochodziło do "walki kompetencji" między Szer. a radcami. Chronił swoich zaufanych funkcjonariuszy, którzy prowadzili dla niego nielegalne interesy (Trumper). ordynarnie odzywał się do podwładnych, urządzał straszne wrzaski (Iop2, Ring I,100,str 6) Zam. Dzika 25. Był uprawniony do nienoszenia opaski -- listopad 41r. (Iun2, Ring II, 139, s. 31)

(5)

Przed wojną inspektor PP. Komendant SP.
Przy przesłaniu partii zatrzymanych na ulicy Żydów do miejsca badań lekarskich wymyślał policji żyd., że za wolno to załatwiają. Dosłownie: "Prędzej, pognać to bydło".
Odmówił Niemcom, gdy rozkazali, by to SP dokonała egzekucji 17-11-41 w areszcie na Gęsiej (rozstrzeliwał ostatecznie pluton pol. polskiej).

(6)

szef policji żydowskiej

(7)

komendant policji żydowskiej, chodził leczyć się do gabinetu dra Zadziewicza na Leszno 64.

(8)

Żyd chrzczony, do wybuchu wojny nspektor w Komendzie Głównej Policji Państwowej. W maju 1942 aresztowany za ukrywanie futer przeznaczonych do rekwizycji. Wypuszczony (prawdopodobnie) na krótko przed rozpoczęciem akcji likwidacyjnej. 25.08.42 Izrael Kanał próbuje wykonać wyrok śmierci, raniąc Szeryńskiego. W styczniu 1943 Szeryński popełnia samobójstwo.

(9)

szef Służby Porządkowej w getcie, siedział kika miesięcy na Pawiaku za przemycenie futra na aryjską stronę, postrzelony przez bojowca w sierpniu 42
popełnił samobójstwo 24.01.43
H.Makower: Widziałem go na Umschlagu jak siedział na rikszy, uderzał pejczem po butach i miał przy tym tak znudzoną minę jakby wywożenie Żydów na stracenie było nudnym codziennym obowiązkiem policyjnym... Z biegiem czasu ten człowiek wypuszczony z Pawiaka przez Niemców celowo dla przeprowadzenia wysiedlenia stawał się coraz bardziej doskonałym i posłusznym ich narzędziem... Nie spotykał się z żadnym oporem wśród swoich podkomendnych... był zimny, dał się oszukiwać przez Niemców, ale uważał- przynajmniej tak mówił do ostatniej chwili - że miał rację pomagając Niemcom... na pierwszy ogień w czasie wysiedlenia poszły ochronki , gdyż i tak te dzieci wojny by nie przżyły- mówił Sz.

(10)

kierownik SP, żegna Schönbacha
pułkownik

(11)

Pułkownik. Przed wojną szef policji w Lublinie. Główny komisarz policji żyd. w getcie warszawskim od grudnia 1940r.

(12)

kierownik SP, płk. Przed I akcją osadzony na Pawiaku pod zarzutem przechowywania futer u oficera policji polskiej, zwolniony prawdopodobnie dzięki Brandtowi pierwszego dnia akcji, mianowany pełnomocnikiem wysiedleńczym. Mieszkał w bloku policyjnym na Nowolipki 10

(13)

płk polskiej policji, przechrzta, antysemita
organizuje policję żyd
oddalony od życia żydowskiego
2 razy w tygodniu - raportował Niemcom, co dzieje się w getcie

(14)

oficer przedwojennej policji, w lipcu 42 na czele Służby Porządkowej. W czasie akcji oddawania Niemcom futer przemycił jedno za mury. Został za to aresztowany i osadzony na Pawiaku. Groziła mu kara śmierci. Darowano mu ją pod warunkiem, że pokieruje akcją wysiedlania latem 42

(15)

Komendant SP. Dobrze koordynował pracę wszystkich działów, referatów, rejonów i pultonów SP. Posiadał umiejętność urzędowania. oraz umiejętność kierowania podwładnymi. Gruntownie i szybko załatwiał każdą sprawę. Miał ambicję, by porządki w SP stały wyżej niż w Gminie. Jego konikiem były "postawa wojskowa". Otoczony tłumem dworaków. Nie rozumiał społeczeństwa żydowskiego.
Przez cały okres getta mieszkał z żoną i 16-letnią córką jako sublokator w jednym pokoju, choć łatwo mógł zdobyć całe mieszkanie dla siebie. Wynagrodzenie od 750 zł, potem ok. 1000 zł,
Uwięziony w związku ze sprawą futer 1 maja 42r.(na Pawiaku), zwolniony w niedzielę 26 lipca 42r. Powrócił na swe stanowisko (jako Nadkierownik). Pozostał kierownikiem po selekcji wrześniowej. Popełnił samóbójstwo po akcji styczniowej.

(16)

Komendant policji żydowskiej. W nieudanym zamachu rani go dwukrotnie Izrael Kanał, członek podziemnej Akiby.

(17)

raniony w akcji ŻOB

(18)

komendant SP, popełnił samobójstwo w styczniu 43

(19)

zamach na niiego - Izrael Kanał

(20)

Komendant policji w getcie w-skim.

(21)

Tak naprawdę Szenkman.Był szefam wydziału organizacyjnego w kwaterze Policji Polskiej. Później stał się zastępcą szefa policji w Lublinie, nawrócił się, zmienił nazwisko i przyjął postawę antysemicką. Wstąpił do Ozonu, lecz nawet to nie uchroniło go przed usunięciem z pracy po wybuchu wojny. Podczas niemieckiej okupacji trafił do więzienia na kilka miesięcy i popadł w kłopoty finansowe. Dzięki pomocy przyjaciół a szczególnie rodzinie Czapińskich znalazł się w kryjówce. W tym czasie zbliżył się do Lublinera, którego znał wcześniej z Małej Ziemiańskiej.To właśnie Lubliner zaproponował go Czerniakowowi na stanowisko szefa S.P. We wrześniu 1942 jest zamach na jego życie. Popełnia samobójstwo połykając cyjanek.

(2)

Przjaciel autora.

(5)

kwiec, maj, lip 41

(9)

H.Makower: nigdy nie darzyłem go sympatią, ale uważałem, że jest inteligentny i oczytany, rzecz b.rzadka u zawodowego policjanta

(12)

fragmenty drukowane w "Pamiętniki z getta warszawskiego" str 73

(14)

człowiek tawrdy , mocny, posiadał grzmiący głos i zachowanie wodza.Robił wrażenie kondotiera. Niepozbawioy uroku osobistego

(17)

Komendant Służby Porządkowej,były oficer policji polskiej

(3)

Ringelblum, Emanuel, Kronika getta warszawskiego wrzesień 1939 - styczeń 1943

(4)

Dokumenty z Archiwum Ringelbluma, cz. I

(5)

Dokumenty z Archiwum Akt Nowych dotyczące getta warszawskiego

(7)

Zadziewicz, Maria, relacja 301-2225

(12)

Warm, Ber, fragmenty relacji drukowane w "Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regesty", opr. M. Grynberg

(15)

N, N

(19)

Judkowski, Noemi, "A requiem for two families", translated by Leon Komar

(21)

Adler, Stanisław, ,

(1) 282, (2) , str.51, 52, 65, 100 cz.2 str.2-8, 16, 18, 33, 50, 81, (3) [253,333,336], (4) 502, s. 3, 30, 51-52, 100,str 6,, (5) [s., 644-647,, 651,, AAN-27,, s.18,, AAN-28,, s.67], (6) s.70, (8) Str. 4 – 12, (9) 31,63,77,146,150,151,152, (10) 25/2, (12) [4,9,10], (13) 50,113, (14) 254,330,331, (15) [s., 24-25,, 41-52,, 76,, 83,, 87,88,, 130,, 196,, 209], (16) 92, 224, (17) 40,112, (18) 96,140, (19) [58], (20) 216