Imię: Józef Nazwisko: Lewartowski

  • TAK
  • Mężczyzna
  • Józef
  • Lewartowski
  • Finkelsztajn
  • 1896-00-00
  • 1942
  • Bielsk Podlaski

  • Urodzony w Bielsku Podlaskim. Należał do tych członków Poalej Syjon, którzy po rozłamie w partii w 1921 r. połączyli się z komunistami. Członek Komitetu Centralnego KPP aż do jej rozwiązania w 1938 r. Po wybuchu wojny uciekł z Warszawy do Białegostoku. Wiosną 1942 r. wrócił do Warszawy. Założył PPR w getcie. Należał do inicjatorów utworzenia Bloku Antyfaszystowskiego. Był redaktorem organu "Der Ruf" (Zew). Wzywał do zbrojnego oporu. Ujęty przez Niemców w sierpniu 1942 r. w warsztacie braci Landauów i wywieziony do Treblinki. Według Eliahu Gutkowskiego, któremu udało się wyskoczyć z pociągu do Treblinki i wrócić do Warszawy, Finkelsztajn dodawał w wagonie otuchy Żydom i nawoływał do zachowania godności, jak przystało na synów narodu żydowskiego.

  • działacze

  • Wspomnienia Cywii Lubetkin, jednej z najwybitniejszych postaci żydowskiego ruchu oporu i powstania w getcie warszawskim, to zapis jej relacji z okresu okupacji. Po przyjeździe po wojnie do Palestyny, chcac by pamięć o wydarzeniach, w których brała udział, nie zaginęła, opowiadała na spotkaniach w kibucach o tym, jak zagłada przebiegała i co ludzie z jej środowiska czynili, by się jej - bez szans na zwycięstwo - przeciwstawić. Opis samego powstania w getcie jest główną i najbardziej wstrząsającą częścią wspomnień. Uznawane są powszechnie za jedno z najważniejszych źródeł do historii powstania.

  • 62, 169