Imię: Jan Dawid Nazwisko: Landau
- TAK
- Mężczyzna
- Jan Dawid
- Landau
- "Dudek"; Jan Cegielski
- 1920-03-15
- 1920 lub 1921
- 1996
- Warszawa
- Australia (?)
- Tak
- Z Warszawy
- Śródmieście
- Muranowska 17
- Żyd
- dobry
- na powierzchni
- donos/denuncjacja, rozpoznanie
-
Członek Żydowskiego Związku Wojskowego. Pseudonim "Dudek". W 40r. wyszedł z getta i krótko był w partyzantce pod Warszawą (oddział Bystrego). Uciekł z pociągu jadącego na Majdanek. Powrócił do getta. Działał w "Betarze". We wrześniu 42 r. ubezpieczał w getcie Karskiego. Brał udział w powstaniach 43 r. i 44 r. Ukrywał się w ruinach Warszawy do wyzwolenia (w 20-osobowej grupie, była tam też jego żona Zofia). Po wojnie wyemigrował do Australii. Jego matka zmarła w 40 r., ojciec i młodszy brat zostali zamordowani, a trzeci z braci przez Hotel Polski trafił do Oświęcimia.
David J. (Dawid Jan) Landau, ur. 15.03.1920 w Warszawie, syn Miriam i Yitzaka. Miał dwóch starszych braci: Eliezera, Mietka, młodszego brata Józka i siostrę Sylwię. Rodzice mieli garbarnię. Dom nie był religijny. Po wejściu Niemców garbarnia została przejęta przez jednego z jej pracowników, jak się okazało, niemieckiego szpiega. Dawid wyszedł na wschód, dotarł do Wilna, ale po jakimś czasie przez Białystok wrócił do warszawskiego getta. Wkrótce zmarła matka. W 1941 r. Dawid ożenił się z Lubą Gutrajch (Gutrajcht; Gutreich). Dawid wychodził z getta, organizował żywność dla obu rodzin. Dzięki znajomościom z Polakami wyrobił sobie aryjskie papiery. Ponieważ pracował z grupą rozbiórkową poza gettem, mógł wychodzić i zaczął kupować broń dla organizacji, do której należał - Żydowskiego Związku Wojskowego. Szkolili się w getcie do walki. Brał udział w powstaniu, został wywieziony z bunkra. Udało mu się wyskoczyć z pociągu, i potem przebywał wraz z rodziną po stronie aryjskiej. Po powstaniu warszawskim schowali się w 20-osobowej grupie w bunkrze, gdzie przetrwali do wyzwolenia. Po wojnie wyjechał z żoną do Australii.
USC Shoah Foundation – The Institute for Visual History and Education Leavey Library 650 West 35th Street, Suite 114 Los Angeles, CA 90089-2571
https://vhaonline.usc.eduNapisał wspomnienia, wydane pośmiertnie: David J. Landau, Caged: A Story of Jewish Resistance (Pan Macmillan Australia, 2000)
- po powstaniu warszawskim, powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- społeczne, życie prywatne / życie codzienne
- działacze, handel, konspiracja, młodzież, opór zbrojny, placówki, wokół autora, wyjście z getta
-
Po wojnie założył sprawę dwóm Polakom, u których ukrywała się jego szwagierka, która została zamordowana. Podejrzewał ich o to zabójstwo.
-
Bunkier między Prostą i Pańską, gdzie po powstaniu warszawskim ukrywał się Dawid Landau z innymi osobami.
-
Powiązani ludzie:
-
Fijołek
Stanisław
(Znajomy / Pomagający)
Znajomy Dawida Landaua, handlował z nim rzeczami przynoszonymi przez Landaua z getta. Organizował także broń dla get...
-
Buszko
Władysław
(Znajomy / Pomagający)
Znajomy Dawida Landaua, handlował z nim rzeczami przynoszonymi przez Landaua z getta. Pomógł znaleźć miejsce po aryj...
-
Nickin
Estera
(RODZINA / powinowaty)
Ukrywała się po aryjskiej stronie, początkowo u przedwojennej wychowawczyni swojej córeczki. Potem przeniosła się w...
-
Matyjasek
Janina
(Znajomy / Pomagający)
Przed wojną była wychowawczynią córeczki Estery Nickin. Estera poprosiła ją o pomoc, gdy chcieli wyjść z getta. Pocz...
-
Nickin
Noemi [Naomi]
(RODZINA / kuzyn / Osoba, której udzielana jest pomoc)
Córeczka Estery i Mojżesza Nickinów. Jej rodzice zginęli w czasie wojny. Została wyprowadzona z getta i ukrywała się...
-
Borkowska
Stanisława
(RODZINA / żona)
Siostra Estery Nickin, żona Dawida Landaua. Ukrywała się po aryjskiej stronie, przeżyła wojnę. Po wojnie zeznawała w...
-
Nowicki
Marian Józef
(RODZINA / powinowaty)
Brat Estery Nickin. Ukrywał się po aryjskiej stronie, przeżył wojnę. Po wojnie zeznawał w śledztwie w sprawie o mord...
-
Kohen
Nieznane
(RODZINA)
Rabin, który w getcie udzielił ślubu Dawidowi Landauowi i Lubie Gutrajcht.
-
Gutrajch (Gutrajcht)
Majer
(RODZINA / powinowaty)
Szwagier Dawida Landaua. Był członkiem ŻZW i wciągnął go do konspiracji.
-
Geller
Szlomo (Salek)
(Przyjaciel)
Członek Żydowskiego Związku Wojskowego. Kolega J. D. Landaua - wrzesień 42
-
Bekerman
Seweryn (Sewek)
(Przyjaciel)
Przełożony Jana Dawida Landaua w Żydowskim Związku Wojskowym. --wrzesień 42r. Zlecił Landauowi ubezpieczanie Karskie...
-
Rodal
Nieznane
(Znajomy)
żołnierz ŻZW, zginął w getcie w powstaniu
-
Karski Kozielewski
Jan
(Obcy)
Absolwent Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Pod koniec lat trzydziestych pracował w polskiej służbie dyplomaty...
-
Kostański
Jan
(Znajomy / Pomagający)
Zajmował się dostarczaniem żywności, leków i fałszywych dokumentów Żydom, którzy przechodzili na aryjską stronę. W c...
-
[polski policjant]
Nieznane
(Obcy / Szantażujący)
Polski policjant, szmalcownik, który zatrzymał Dawida Landaua po stronie aryjskiej. Dawid wyciągnął broń i zastrzeli...
-
[niemiecki Żyd]
Nieznane
(Obcy)
Przed wojną mieszkał w Niemczech, został stamtąd wyrzucony. W czasie wojny był w warszawskim getcie. W powstaniu ukr...
-
[dwóch ukraińskich żołnierzy]
(Obcy / Pomagający)
Dwóch ukraińskich żołnierzy, którzy pomogli Dawidowi Landauowi w ucieczce z obozu na ul. Kolejowej, sądząc, że jest...
-
[przyjaciele rodziny Gutrejcht]
Nieznane
(Przyjaciel / Pomagający)
Przyjaciele, którzy przechowywali futra należące do rodziny Luby Gutrejcht, żony Dawida Landaua. Gdy rodzina Gutrejc...
Powiązane miejsca:
-
Żelazna 79
Dawid Landau pracował na placówce z getta przy ul. Żelaznej.
-
Nieznana [mieszkanie Janiny Matyjasek]
Po wojnie Janina Matyjasek mieszkała na Krochmalnej 34/6 - może to ten sam adres.
-
Nieznana [mieszkanie rabina Kohena]
W mieszkaniu rabina Kohena odbył się ślub Dawida Landaua i Luby Gutrajcht.
-
Muranowska 17
Mieszkanie Dawida i Luby Landau w getcie
-
Okopowa, cmentarz żydowski
Wyjście na aryjską stronę przez cmentarz żydowski
-
Nieznana [strona aryjska]
Dawid Landau pracował w grupie wychodzącej z getta.
-
Nieznana [w getcie]
Działalność grupy ŻZW, do której należał Dawid Landau.
-
Kercelak [plac handlowy]
Plac Kercelego na Woli między Leszno a Okopową, zwany Kercelakiem, na którym handlowano.
-
Muranowska 7/9
Siedziba członków ŻZW.
-
Gospodarstwo Agryl pod Warszawą
Gospodarstwo rolnicze 10-15 km od Warszawy.
-
Nieznana [wyjście z getta]
Dawid Landau wyprowadził z getta siostrzenicę.
-
Nieznana [strona aryjska]
Luba Landau wyszła na stronę aryjską.
-
Nieznana [strona aryjska]
Po stronie aryjskiej Dawid Landau zaczepiony przez policjanta zastrzelił go.
-
[bunkier w szopie Szulca]
Dawid Landau był w bunkrze w szopie Szulca.
-
[w drodze do Treblinki]
Dawid Landau wyskoczył z pociągu w drodze do Treblinki
-
Kolejowa 5
Obóz, gdzie przetrzymywano złapanych Żydów.
- Nieznana [strona aryjska]
-
[bunkier między Prostą i Pańską]
Bunkier między Prostą i Pańską
Powiązane wydarzenia:
- J. D. Landau oczekiwał na Karskiego, stojąc w bramie przy Pl. Mura... 1942 ,
- W czasie powstania biało-niebieską flagę uszyto w getcie. Biało-cz... ,
- Dawid Landau na początku 1943 r. (lub wcześniej), gdy pracował po... 1942 (POMOC / inna pomoc) ,
- Janina Matyjasek przed wojną pracowała u Estery Nickinowej jako wy... 1943-04 (POMOC / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- W 1941 r. w getcie odbył się ślub Dawida Landaua i Luby Gutrajcht.... 1941 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau mieszkał z rodziną na Muranowskiej 17. Często wychodz... 1940 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau często wychodził z getta przez cmentarz żydowski. Był... 1940 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau pracował w grupie wychodzącej z getta, która rozbiera... 1941 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau należał do Żydowskiego Związku Wojskowego. ŻZW powsta... 1940 (płatna / SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau kupował na Kercelaku broń, którą przemycał do getta d... 1941 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Przez tajne wejście do getta, prowadzące od budynku Muranowska 6 p... 1942-08 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Dawid Landau przez kilka tygodni pracował w gospodarstwie rolnym &... (praca) ,
- Po wysiedleniach, na jesieni 1942 r., na Muranowskiej 7/9 zgromadz... 1942 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- W 1942 r. Dawid Landau wyprowadził z getta siostrzenicę swojej żon... 1942 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / pomoc innym Żydom) ,
- Żona Dawida Landaua, Luba, wyszła na stronę aryjską w 1942 r. Dawi... 1942 (POMOC / dokumenty/papiery) ,
- 3 maja 1943 r. Dawid Landau wyszedł z getta. Po stronie aryjskiej... 1943-05-03 (SZANTAŻ/SZMALCOWANIE / zabójstwo) ,
- Gdy Dawid Landau wrócił do getta 3 maja 1943, ukrył się w bunkrze... 1943-05-12 ,
- Dawid Landau, po wykryciu bunkra, został zabrany wraz z grupą osób... 1943-05 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
- Po ucieczce z pociągu do Treblinki Dawid Landau został złapany prz... 1943-05 (POMOC / jednorazowa/krótkotrwała / inna pomoc) ,
- Dawid Landau szmuglował z getta futra na aryjska stronę. Futra nal... 1941 (POMOC / długotrwała / finanse/pieniądze) ,
- W czasie powstania Dawid Landau z kilkoma innymi osobami zaczął pr... 1944-10 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW) ,
-
Fijołek
Stanisław
(Znajomy / Pomagający)