Imię: Elżbieta Nazwisko: Groszkiewicz
- NIE
- Kobieta
- Elżbieta
- Groszkiewicz
- Edwarda Szydłower
- Elżbieta Świderska
- 1912-07-01
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Śródmieście
- Twarda 7
- Mokotowska; Żurawia lub Wspólna; Hoża;
- Żyd
- dobry
- średnie
- w mieszkaniu
- pieniądze
- donos/denuncjacja, rozpoznanie
-
Ojciec był administratorem domów, matka nie pracowała, miała trzech braci. Chodziła do szkoły powszechnej na Ceglanej, później do gimnazjum pani Rubinstein. Pod wpływem starszego brata zetknęła się z KPP. Przepisywała ,ukradkiem, w pracy, na maszynie materiały konspiracyjne, a potem roznosiła je robotnikom. Po wybuchu wojny mieszkała z matką na Twardej, na ulicy, która weszła w skład getta. Wychodziła z getta zdejmując opaskę, pośredniczyła w sprzedaży różnych rzeczy, aby zaopatrzyć rodzinę. Na Twardą, już w getcie wprowadziła się rodzina bratowej, Broni z domu Karaś, pochodząca z Płocka, m.in. bracia Karol i Mojżesz. Urodziła się też Ania córka brata Mieczysława. Po zamknięciu getta postanowiła wyjść na aryjską stronę w li[cu 1942 r. Dzięki przyjaciółce, Polce, Zosi Miłoszewskiej dostała aryjskie dokumenty. Po wyjściu pracowała w firmach niemieckich, znała dobrze język i stenografię niemiecką. Często zmieniała firmy kiedy zaczynał jej się *palić grunt pod nogami*. Miała konspiracyjne kontakty z PPR. Przyjmowała papiery od Żydów chcących wyrobić sobie dokumenty aryjskie i zanosiła je do Haliny Jutte, która pracowała w administracji (?). Zmieniała często mieszkania. Pewnego razu, w którymś z mieszkań, zamieszkała Roma, żona kolegi brata z Majdanka. Innym razem, przyszli Niemcy na rewizję, ale pokazała zaświadczenie o pracy w firmie niemieckiej i odstąpili od rewizji. Wtedy, w szafie był dyplom lekarski Jakuba Pensona, który był kuzynem bratowej. Sąsiad z Twardej 7, zięć restauratora, wyrobił sobie papiery jako Białorusin. Na tej podstawie wynajął duże, 3-pokojowe mieszkanie na Wspólnej, sprowadził swoją żonę Żydówkę, zamieszkała tam też Edwarda/Elżbieta. Potem dołączyła Halina Jutówna. Jutówna została aresztowana w tym mieszkaniu. Edwarda/Elżbieta przeniosła się na parę tygodni na Hożą do pani Lepczyńskiej, potem wróciła na Wspólną. W 1944 r. pojechała, z firmy niemieckiej w której pracowała, na *delegację* do Brukseli, tam spotkała się z bratem, który wyjechał przed wojną. Znalazła tez dom dla swojej bratanicy, Ani Szydłower, która została wyniesiona z getta w torbie. Umieściła ją na Sadybie u państwa Godlewskich, właścicieli apteki. Przed powstaniem warszawskim pojechała do Ani i została z nią do wysiedlenia. Trafiły do Pruszkowa, a potem do Piotrkowa, do rodziny państwa Godlewskich (lub Podlewskich). Tam doczekały wyzwolenia. Potem Elżbieta wróciła do Warszawy, pracowała jako instruktorka w Wydziale Propagandy w Komitecie Warszawskim. Tam poznała męża. W 1947 r. wyjechali do Gdańska. Adoptowali córeczkę brata, Anię.
- po wojnie, powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
- działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, praca
- kontakty z innymi Żydami, pomoc lokalowa, pomoc od Żegoty, praca
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Jutte
Halina
(Znajomy / Pomagający)
Współpracowała z PPR. Wyrabiała aryjskie dokumenty dla Żydów po aryjskiej stronie. Pewnego razu postanowiła sprowadz...
-
Lepczyńska lun Repczyńska
nieznane
(Znajomy / Denuncjowany)
U niej mieszkała przez kilka tygodni Edwarda Szydłower (Elżbieta Świderska, Elżbieta Groszkiewicz).
-
Karaś
Mojżesz
(powinowaty)
Pochodził z Płocka. Został wypędzony z Płocka i przyjechał do Warszawy, zamieszkał na Twardej 7, u siostry (?). Zgin...
-
Szydłower
Mieczysław
(rodzeństwo)
Miał dwóch starszych braci, Pawła (Paweł Janikowski) i Jacka oraz siostrę Edę (Elżbieta Groszkiewicz). Mieszkał z ma...
-
Szydłower
Bronisława
(powinowaty)
Pochodziła z Płocka. Wyszła za mąż za Mieczysława Szydłowera. W 1940 r. urodziła córeczkę Anię. Mieszkała z teściową...
-
Karaś
Karol
(powinowaty)
Pochodził z Płocka. Został wypędzony z Płocka i przyjechał do Warszawy, zamieszkał na Twardej 7, u siostry (?). Zgin...
-
Szydłower
Anna
(kuzyn)
Urodziła się w getcie. Ojciec Mieczysław Szydłower zginął na Majdanku. Matka Bronisłąwa z domu Karaś, też zginęła na...
Powiązane miejsca:
-
Wspólna lub Żurawia
Trzypokojowe mieszkanie.
-
Hoża
Mieszkanie pani Lepczyńskiej (Repczyńskiej ?).
-
Twarda 7
Trzypokojowe mieszkanie rodziny Szydłower, które znalazło się w getcie.
Powiązane wydarzenia:
- Na Mokotowskiej, w pokoju sublokatorskim mieszkała Elżbieta Szydło... 1942-07 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / praca / mieszkanie/kryjówka / pomoc innym Żydom) ,
- Na Hożej mieszkała przez kilka tygodni Edwarda Szydłower (Elżbieta... (POMOC / jednorazowa/krótkotrwała / długotrwała) ,
- Na Twardej 7, w swoim przedwojennym mieszkaniu mieszkała Elżbieta... 1940 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
-
Jutte
Halina
(Znajomy / Pomagający)