Imię: Jan Nazwisko: Dąbrowski

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Jan
  • Dąbrowski
  • Alfred Klaften, Cwiertny, pseudonim w AL: „Edward”
  • 1913-04-01
  • Lwów
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Przemyśl
  • Skole, Demno; Warszawa: Poznańska 21, Żoliborz, Naruszewicza, Wspólna 21, Piusa 11, Mokotów; Izrael: Ramat-Gan, ul. Herzla 10
  • Żyd
  • zły
  • wyższe
  • na powierzchni, w mieszkaniu
  • grabież, na ulicy, rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone wykupieniem, w mieszkaniu
  • W 1939 Jan Dąbrowski jest praktykantem w szpitalu miejskim w Przemyślu. Po wejściu Niemców przez jakiś czas mieszka w Skolem, w 1942 Niemcy wywożą go do obozu pracy w Demnie. Wie, że wokół trwają akcje likwidacyjne. W 1943 ucieka z Demna z żoną i siostrą. Rozdzielają się na dworcu we Lwowie. Dąbrowski dociera do Warszawy, żona Miriam i siostra Lidia giną, prawdopodobnie we Lwowie. W Warszawie Dąbrowski bezustannie się przeprowadza, czasem wypraszają go gospodarze, domyślając się, że jest Żydem. Często też pada ofiarą szantażu. W 1943 wstępuje do AL, udziela pomocy medycznej członkom AL i ukrywającym się Żydom, prowadzi kursy sanitarne, kolportuje podziemną prasę. Całością działań konspiracyjnych kieruje Wiesław (Gomułka). Pierwszego dnia po wybuchu powstania warszawskiego Dąbrowski zgłasza się do szpitala elżbietanek. „Nie przyjęli mnie, bo szpital był w rękach Armii Krajowej i mnie jako członka Armii Ludowej nie chciano zaangażować.” Pracuje w prywatnym szpitalu Dra Radwana i opatruje rannych. Po upadku Powstania przechodzi przez obóz w Pruszkowie i zostaje wywieziony do Stalagu w Sandhostel. Niemcy przywożą tam także więźniów z obozów koncentracyjnych, m.in. z Buchenwaldu. Dąbrowski spotyka się z antysemityzmem członków NSZ; tylko główny lekarz obozowy wie, że Dąbrowski jest Żydem. Obóz zostaje wyzwolony przez żołnierzy generała Maczka. Dąbrowski wraca do Polski, nie może jednak odnaleźć nikogo bliskiego. Po wojnie wyjeżdża do Izraela, gdzie pracuje w szpitalu Haszaron w Petach-Tikwa jako ginekolog.

  • powstanie warszawskie
  • działania Niemców, działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, praca, szantaż, szmalcownictwo, życie prywatne/życie codzienne
  • antysemityzm, atmosfera, gestapo/żandarmeria, konspiracja polska, koszty, policja polska, pomoc od innej organizacji, praca, szantażysta/szmalcownik, z papierami aryjskimi, znajomi
  • str. 5