Imię: Stanisław Nazwisko: Chmielewski

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Stanisław
  • Chmielewski
  • 1909-00-00
  • Tak
  • Z Warszawy
  • miejscowość podwarszawska, Praga, Śródmieście
  • Wilanów – ul. Jakuba 70; Warszawa – ul. Suwalska 4 m 10; ul. Wronia
  • Polak
  • na powierzchni, skrytka w mieszkaniu
  • pieniądze
  • donos/denuncjacja, inne zagrożenie, szantaż/szmalcowanie zakończone wykupieniem, w mieszkaniu

  • Na wezwanie władz wojskowych w 1939 opuszcza Warszawę. Przez Lublin trafia do Wilna, gdzie zatrzymuje się u Szapsela Rotholca, znanego przedwojennego boksera. W październiku 1939 wraca do Warszawy; mieszka z matką, jest jej jedynym opiekunem. Pomaga wielu Żydom, początkowo dostarczając żywność itp. do getta, po 1943 zajmuje się podopiecznymi, ukrywającymi się po aryjskiej stronie. Działalność szantażystów i szmalcowników jest jego codziennością. Aresztowany przez gestapo w lutym 1944, po zamachu na Kutscherę, zostaje jednak jakiś czas później uwolniony. Po wojnie Chmielewski starał się o przyznanie mu uprawnień ZBOWiDu, odmówiono mu jednak. Listy polecające napisali w jego sprawie m.in. prof. Leon Plocker i Janina Bauman. Odznaczony tytułem Sprawiedliwego w 1983 roku. Umiera w 1992.

  • powstanie w getcie, przed gettem, w getcie
  • donos, działania Niemców, działania Polaków, konspiracja, mieszkaniowe, pomoc, szantaż, szmalcownictwo, życie prywatne/życie codzienne
  • atmosfera, gestapo/żandarmeria, handel, inna pomoc, konspiracja polska, kontakty z innymi Żydami, koszty, Medal Sprawiedliwych, pomoc długotrwała, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, pomoc rzeczowa, szantażysta/szmalcownik, z papierami aryjskimi, znajomi

  • Wśród osób, które skorzystały z pomocy Stanisława Chmielewskiego, wymienić można między innymi: Mieczysława Goldsztajna, Stefanię Bergmanową, Belę Glikson, Kenigsztajnów, profesora Leona Plockera z żoną Ewą i matką, mecenasa Rundsztajna z rodziną, a także Alinę Lewinson z dwiema córkami – Janiną (późniejszą żoną Zygmunta Baumana) i Zofią oraz ciotką dziewczynek (cioteczną siostrą Aliny) Marią Nowak.

  • Str. 5 – 6