Imię: Jenta Jolanta Nazwisko: Borsuk
- NIE
- Kobieta
- Jenta Jolanta
- Borsuk
- Borsuk
- Jolanta Lubiak
- 1933-00-00
- Warszawa
- Tak
- Z Warszawy
- Wola
- Płocka 31
- Getto ul. nieznana; Stare Miasto ul. nieznana; Wolska; Wilanów; Płocka 31;
- Żyd
- w mieszkaniu
-
Córka właściciela 2 taksówek i współwłaściciela autobusu dalekobieżnego. Matka, Małka z domu Borsuk była po maturze i szkole zdobniczej, utalentowana hafciarka. Rodzice byli dalekimi krewnymi. Siostra, niewiele młodsza, Chawa (Wiesława Grządziela). Rodzina zasymilowana, niereligijna. Na niektóre święta chodzili do rodziców matki. Mieszkali w dużej kamienicy z oficynami, w której byli jedyną rodziną Żydowską. W 1939 r. ojciec został zmobilizowany. Wiosną 1940 r., sąsiedzi, państwo Boczkowscy namówili matkę, żeby ochrzciła córki, żeby chronić je przed represjami Niemców. Sąsiedzi sami załatwili to z księdzem, sami zaprowadzili dziewczynki do kościoła. Matka została wciągnięta w konspirację. W 1941 r. przyszło Gestapo, aresztowali matkę, trafiła na Daniłowiczowską. Mieszkanie zostało zaplombowane, dzieci wyrzucone z mieszkania. Przez kilka miesięcy siostrami zajmowali się sąsiedzi. Potem trafiły do getta. Zamieszkały z babką, Jachet Borsuk i jej dwiema córkami, Jentą (Wanda Kwiatkowska) i Chawą. Ciotki handlowały papierosami, Jenta wyszła z getta, ale wróciła do matki. Babka głodowała, wszystko oddawała wnuczkom. Z getta zostały wyprowadzone przez Usio Szwarca przez dziurę pod murem. Umówiła ich ciotka Chawa. Na pl. Grzybowskim odebrał je jakiś obcy mężczyzna. Trafiły do pani Jadzi, w pobliżu Zamku Królewskiego (Stare Miasto?), gdzie pachniało kapustą, a właścicielka nie była zadowolona. Po dwóch tygodniach nowe miejsce na Wolskiej róg Bema, a później mieszkanie Bronisławy Oliwkiewicz, gdzie, w końcu, odnalazła je matka, która wyszła z więzienia, trafiła do getta i została z niego wyciągnięta. Wielka radość i wielki płacz. Musiały się dalej ukrywać osobno. Z getta zostały wyprowadzone przez dalszych krewnych matki. Latem do Świdra. Pod koniec lata zainteresowała się nimi sąsiadka, dlaczego nie chodzą do szkoły. Przeniosły się do Wilanowa, do ciotki Janiny Trombińskiej. Mieszkały w przybudówce restauracji, razem z młodsza siostrą Niny, Krysią. Mieszkały tam kilka miesięcy. Później opiekowała się nimi Nina Trombińska, na Płockiej 31. Tam zastało je powstanie warszawskie. Niny nie było w domu, przyszła matka i miała zamiar piec chleb. Sąsiadka Osiecka poszła po jajka-stłuczki do pobliskiej chłodni, Jenta/Jplanta poszła po drożdże na Żelazną, jej siostra po wiśnie na Wolską. Wybuchło powstanie i już nie mogła wrócić do matki. Spotkała ją na ulicy znajoma rodziców, pani Groglewska i zaopiekowała się nią. Wyprowadzone z Warszawy, trafiły do obozu Łambimowicach. Tam Jenta spotkała matkę i siostrę. Już był listopad 44 r. Przenoszono je z obozu do obozu. W styczniu 1945 r. znalazły się na dworcu w Wałbrzychu, eskortowane przez Niemców. Matka zorganizowała ucieczkę grupy 48 kobiet i dzieci. Na bocznicy trafiły na cztery puste, oświetlone i ogrzewane salonki. Wdarły się do środka wybijając okno. W środku były pluszowe kotary. Kobiety szyły z nich ręcznie, całą noc, ubrania dla dzieci i dla siebie. Kiedy zmęczeni wszyscy usnęli, pociąg ruszył. Zatrzymali się na stacji w Policach. Wyprowadził je z pociągu, po kryjomu, wójt, Wacław Wejrich i wywiózł do wsi Bezdekov. Mieszkańcy rozmieścili ich w domach i gościli serdecznie. Ktoś doniósł, że we wsi są Polacy. Zabrali ich żandarmi. Mieszkańcy zaopatrzyli ich w jedzenie na drogę. Zostali wywiezieni do obozu w Landshut. Wyzwolenie nastąpiło w maju 1945 r. Wróciły do Polski. Wyjechała z grupą dzieci do Francji.
- przed gettem, w getcie
- dzieci, inna pomoc, pomoc lokalowa
-
Powiązane źródła:
-
Powiązani ludzie:
-
Borsuk
Małka
(matka)
Córka Jakuba Borsuka i Jachet z domu Czyżyk. Rodzice byli właścicielami zakładu krawiecko-kuśnierskiego na Pradze. M...
-
Grządziela
Wiesława
(rodzeństwo)
Córka właściciela 2 taksówek i współwłaściciela autobusu dalekobieżnego. Matka, Małka z domu Borsuk była po maturze...
-
Borsuk
Jachet
(babka)
Żona Jakuba Borsuka, właściciela zakładu krawiecko-kuśnierskiego. Miała sześcioro dzieci, Natana, Romana, Chanę, Mał...
-
Borsuk
Jenta [ciotka Wiesławy Grządzieli]
(kuzyn)
Córka Jakuba Borsuka i Jachet z domu Czyżyk. Rodzice byli właścicielami zakładu krawiecko-kuśnierskiego na Pradze. M...
-
Borsuk
Chawa [ciotka Wiesławy Grządzieli]
(kuzyn)
Córka Jakuba Borsuka i Jachet z domu Czyżyk. Rodzice byli właścicielami zakładu krawiecko-kuśnierskiego na Pradze. M...
-
nieznane
Sara [koleżanka Usia Szwarca]
(Znajomy / Pomagający)
Wychodziła z getta przez dziure pod murem razem z Usiem Szwarcem. Śpiewali i żebrali na Wolskiej pod Kasą Chorych (b...
-
Szwarc
Usio
(Znajomy / Pomagający)
Rudy, piegowaty, szczupły. Przed wojną był sąsiadem dalekich krewnych rodziny Borsuków. Poszedł do getta. Z getta wy...
-
nieznane
nieznane [krewni rodziny Borsuków]
(dalsza rodzina)
Dalsi krewni rodziny Borsuków, mieli przed wojną sklep kolonialni, duże zapasy jedzenia. Wyprowadzili z getta kilkul...
-
nieznane
nieznane [właściciele restauracji w Wilanowie?]
(Obcy / Pomagający)
Krewna Niny Trombińskiej, prowadziła restaurację w Wilanowie. Bywali u niej Braniccy. Przyjęła pod opiekę na kilka m...
-
Trombińska
Janina (Nina)
(Sąsiad / Pomagający)
Jej ojciec był lotnikiem, nie wrócił z wojny. Matka zmarła na raka. Opiekowała się dwiema młodszymi siostrami, Krysi...
-
nieznane
Jadwiga [ze Starego Miasta]
(Obcy / Pomagający)
Mieszkała w pobliżu Zamku Królewskiego. W jej mieszkaniu pachniało kapustą. Do niej przyprowadzone zostały dwie kilk...
-
Oliwkiewicz
Bronisława
(Obcy / Pomagający)
U Bronisławy Oliwkiewicz mieszkały przez pewien czas kilkuletnie żydowskie dziewczynki Jenta i Chawa Borsuk. Miały m...
Powiązane miejsca:
-
Płocka 31
Duża kamienica z oficynami, w której na I piętrze mieszkała rodzina Borsuków. Była to jedyna żydowska rodzina w tej...
-
getto ul. nieznana [mieszkanie Jachet Borsuk]
W getcie mieszkała Jachet Borsuk z dwiema młodszymi córkami, Jentą i Chawą.
-
dziura pod murem getta [15 minut od pl. Grzybowskiego]
Dziura pod murem getta, którą przechodzili szesnastoletni Usio Szwarc i 14-15-letnia Sara. Niemcy pod mur podkopywal...
-
Warszawa ul. nieznana
Mieszkanie krewnych rodziny Borsuków.
-
Wilanów [restauracja]
Restauracja w Wilanowie, którą prowadziła kuzynka Niny Trombińskiej. Tam mieszkały przez jakiś czas Jenta i Chawa (W...
-
Stare Miasto [w pobliżu Zamku Królewskiego]
Mieszkanie pani Jadzi, do którego zaraz po wyjściu z getta trafiły kilkuletnie Jenta i Chawa Borsuk.
-
Warszawa ul. nieznana
Mieszkanie Bronisławy Oliwkiewicz.
Powiązane wydarzenia:
- Na Płockiej 31, w kamienicy na I piętrze mieszkała rodzina Borsukó... 1939 (SAMODZIELNE DZIAŁANIA ŻYDÓW / mieszkanie/kryjówka) ,
- W getcie mieszkała Jachet Borsuk z dwiema młodszymi córkami, Jentą... 1940 (mieszkanie/kryjówka) ,
- Przez dziurę pod murem getta, przechodzili na aryjską stronę szesn... (POMOC / jednorazowa/krótkotrwała) ,
- Dalsi krewni rodziny Borsuków, wyprowadzili z getta ich kilkuletni... (POMOC / nieodpłatna / mieszkanie/kryjówka) ,
- Krewni byłej sąsiadki rodziny Borsuków, Niny Trombińskiej, mieli r... (POMOC / nieodpłatna / długotrwała / mieszkanie/kryjówka) ,
- Do mieszkania pani Jadzi, zaraz po wyjściu z getta trafiły kilkule... (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
- U Bronisławy Oliwkiewicz mieszkały przez pewien czas kilkuletnie ż... (POMOC / mieszkanie/kryjówka) ,
-
Borsuk
Małka
(matka)